Tổng quan về tỉnh Lào Cai
Tỉnh Lào Cai là một tỉnh biên giới thuộc vùng Tây Bắc Bộ Việt Nam , nằm ở vị trí chiến lược khi giáp với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) ở phía Bắc, Hà Giang ở phía Đông, Yên Bái ở phía Nam và Lai Châu ở phía Tây. Với tổng diện tích khoảng 6.364 km², Lào Cai sở hữu địa hình chủ yếu là núi cao, đồi dốc, xen kẽ các thung lũng, sông suối, trong đó nổi bật là dãy Hoàng Liên Sơn và đỉnh Fansipan – được mệnh danh là “nóc nhà Đông Dương”. Khí hậu tỉnh có sự phân tầng rõ rệt theo độ cao, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp đặc sản và du lịch sinh thái.
Tính đến năm 2022, dân số của tỉnh đạt khoảng 770.600 người, gồm nhiều dân tộc thiểu số như H’Mông, Dao, Tày, Giáy, Kinh… tạo nên nét văn hóa đa dạng và đậm đà bản sắc. Về địa lý hành chính, Lào Cai có bốn điểm cực:
- Cực Bắc : Thôn Lồ Cô Chin, xã Pha Long, huyện Mường Khương
- Cực Nam : Xã Nậm Tha, huyện Văn Bàn
- Cực Đông : Thôn Ban Bang, xã Việt Tiến, huyện Bảo Yên
- Cực Tây : Xã Y Tý, huyện Bát Xát
Những đặc điểm tự nhiên và địa lý này góp phần tạo nên lợi thế phát triển kinh tế, văn hóa và du lịch cho Lào Cai – một trong những cửa ngõ quan trọng kết nối Việt Nam với Trung Quốc và khu vực ASEAN.
Đơn vị hành chính cấp huyện
Tính đến năm 2025, tỉnh Lào Cai có 9 đơn vị hành chính cấp huyện, bao gồm 1 thành phố, 1 thị xã và 7 huyện. Dưới đây là danh sách và thông tin cơ bản về từng đơn vị:
- Thành phố Lào Cai : Là trung tâm hành chính, kinh tế và văn hóa của tỉnh, thành phố Lào Cai có 17 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 10 phường và 7 xã.
- Thị xã Sa Pa : Nổi tiếng với du lịch và khí hậu mát mẻ, thị xã Sa Pa có 16 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 6 phường và 10 xã.
- Huyện Bát Xát : Nằm ở phía tây bắc của tỉnh, huyện Bát Xát có 21 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 1 thị trấn và 20 xã.
- Huyện Bảo Thắng : Là huyện có dân số đông nhất tỉnh, Bảo Thắng có 14 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 3 thị trấn và 11 xã.
- Huyện Bảo Yên : Nằm ở phía đông nam của tỉnh, huyện Bảo Yên có 17 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 1 thị trấn và 16 xã.
- Huyện Bắc Hà : Nổi tiếng với chợ phiên và văn hóa dân tộc, huyện Bắc Hà có 19 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 1 thị trấn và 18 xã.
-
Huyện Mường Khương
: Là huyện biên giới phía bắc, Mường Khương có 16 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 1 thị trấn và 15 xã.
Huyện Si Ma Cai : Là huyện vùng cao phía đông bắc, Si Ma Cai có 10 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 1 thị trấn và 9 xã. - Huyện Văn Bàn : Nằm ở phía nam của tỉnh, huyện Văn Bàn có 22 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 1 thị trấn và 21 xã.
Đơn vị hành chính cấp xã
Tổng cộng, toàn tỉnh Lào Cai có 152 đơn vị hành chính cấp xã , bao gồm 16 phường , 9 thị trấn và 127 xã , được phân bổ trên 9 đơn vị hành chính cấp huyện , gồm 1 thành phố , 1 thị xã và 7 huyện . Dưới đây là danh sách chi tiết các đơn vị hành chính cấp xã theo từng địa phương:
1. Thành phố Lào Cai (10 phường, 7 xã)
- Phường : Bắc Cường, Bắc Lệnh, Bình Minh, Cốc Lếu, Duyên Hải, Kim Tân, Lào Cai, Nam Cường, Pom Hán, Xuân Tăng.
- Xã : Cam Đường, Cốc San, Đồng Tuyển, Hợp Thành, Tả Phời, Thống Nhất, Vạn Hòa.
2. Thị xã Sa Pa (6 phường, 10 xã)
- Phường : Cầu Mây, Hàm Rồng, Ô Quý Hồ, Phan Si Păng, Sa Pa, Sa Pả
- Xã : Bản Hồ, Hoàng Liên, Liên Minh, Mường Bo, Mường Hoa, Ngũ Chỉ Sơn, Tả Phìn, Tả Van, Thanh Bình, Trung Chải.
3. Huyện Bát Xát (1 thị trấn, 20 xã)
- Thị trấn : Bát Xát
- Xã : A Lù, A Mú Sung, Bản Qua, Bản Vược, Bản Xèo, Cốc Mỳ, Dền Sáng, Dền Thàng, Mường Hum, Mường Vi, Nậm Chạc, Nậm Pung, Ngải Thầu, Pa Cheo, Phìn Ngan, Quang Kim, Sàng Ma Sáo, Tòng Sành, Trịnh Tường, Trung Lèng Hồ, Y Tý.
4. Huyện Bảo Thắng (3 thị trấn, 11 xã)
- Thị trấn : Phố Lu, Nông trường Phong Hải, Tằng Loỏng.
- Xã : Bản Cầm, Bản Phiệt, Gia Phú, Phong Hải, Phong Niên, Phú Nhuận, Sơn Hà, Sơn Hải, Thái Niên, Trì Quang, Xuân Giao, Xuân Quang.
5. Huyện Bảo Yên (1 thị trấn, 16 xã)
- Thị trấn : Phố Ràng
- Xã : Bảo Hà, Cam Cọn, Điện Quan, Kim Sơn, Lương Sơn, Minh Tân, Nghĩa Đô, Phúc Khánh, Tân Dương, Tân Tiến, Thượng Hà, Vĩnh Yên, Việt Tiến, Xuân Hòa, Xuân Thượng, Yên Sơn.
6. Huyện Bắc Hà (1 thị trấn, 18 xã)
- Thị trấn : Bắc Hà
- Xã : Bản Cái, Bản Liền, Bản Phố, Bảo Nhai, Cốc Lầu, Cốc Ly, Hoàng Thu Phố, Lùng Cải, Lùng Phình, Na Hối, Nậm Đét, Nậm Khánh, Nậm Lúc, Nậm Mòn, Tả Củ Tỷ, Tả Van Chư, Thải Giàng Phố, Tà Chải.
7. Huyện Mường Khương (1 thị trấn, 15 xã)
- Thị trấn : Mường Khương
- Xã : Bản Lầu, Bản Sen, Cao Sơn, Dìn Chin, La Pan Tẩn, Lùng Khấu Nhin, Lùng Vai, Nậm Chảy, Nấm Lư, Pha Long, Tả Gia Khâu, Tả Ngài Chồ, Tả Thàng, Thanh Bình, Tung Chung Phố.
8. Huyện Si Ma Cai (1 thị trấn, 9 xã)
- Thị trấn : Si Ma Cai
- Xã : Bản Mế, Cán Cấu, Lùng Thẩn, Nàn Sán, Nàn Xín, Quan Hồ Thẩn, Sán Chải, Sín Chéng, Thào Chư Phìn.
9. Huyện Văn Bàn (1 thị trấn, 21 xã)
- Thị trấn : Khánh Yên
- Xã : Chiềng Ken, Dần Thàng, Dương Quỳ, Hòa Mạc, Khánh Yên Hạ, Khánh Yên Thượng, Làng Giàng, Liêm Phú, Minh Lương, Nậm Chày, Nậm Dạng, Nậm Mả, Nậm Rạng, Nậm Tha, Nậm Xé, Sơn Thủy, Tân An, Tân Thượng, Thẩm Dương, Võ Lao, Văn Sơn.
Quy hoạch tỉnh Lào Cai (2021–2030, tầm nhìn đến 2050)
Quy hoạch tỉnh Lào Cai thời kỳ 2021–2030 , tầm nhìn đến 2050 , được phê duyệt theo Quyết định số 316/QĐ-TTg . Mục tiêu là đưa Lào Cai trở thành cực tăng trưởng kinh tế , trung tâm giao thương quốc tế và tỉnh phát triển bền vững ở vùng Tây Bắc.
Đến năm 2030, tỉnh phấn đấu đạt GRDP bình quân đầu người trên 260 triệu đồng , xuất nhập khẩu vượt 15 tỷ USD , và du lịch đóng góp hơn 20% GRDP . Trên 90% xã và 70% huyện đạt chuẩn nông thôn mới.
Định hướng đến 2050, Lào Cai phát triển theo mô hình "Một trục – Hai cực – Ba vùng – Bốn trụ cột" , tập trung vào kinh tế cửa khẩu , công nghiệp chế biến , du lịch , và nông nghiệp hàng hóa . Các dự án trọng điểm gồm: khu công nghiệp Tằng Loỏng , logistics Sa Pa , và phát triển hạ tầng giao thông kết nối vùng.
Quy hoạch này là nền tảng để Lào Cai phát triển toàn diện, hiện đại và xanh.
