Tổng quan về huyện Thanh Liêm
Huyện Thanh Liêm nằm ở phía Nam tỉnh Hà Nam, cách trung tâm thành phố Phủ Lý khoảng 12 km và cách Hà Nội khoảng 70 km. Đây là địa phương có truyền thống lịch sử lâu đời, nhiều di tích văn hóa nổi tiếng và là vùng sản xuất nông nghiệp quan trọng của tỉnh.
Huyện có diện tích tự nhiên khoảng 175 km², dân số khoảng 145.000 người, mật độ trung bình gần 830 người/km². Địa hình chủ yếu là đồng bằng thấp, đất đai màu mỡ, xen kẽ các dải đồi núi đá vôi ở phía Tây Nam giáp Hòa Bình và Ninh Bình. Hệ thống sông Đáy, sông Nhuệ và các kênh tiêu thoát nước phát triển, giúp Thanh Liêm ít bị ngập úng, thuận lợi sản xuất nông nghiệp quanh năm.
Khí hậu mang tính chất nhiệt đới gió mùa, mùa hè nóng ẩm, mùa đông lạnh khô. Nguồn nước dồi dào phục vụ sinh hoạt, trồng trọt và phát triển công nghiệp. Thanh Liêm cũng có lợi thế về tài nguyên khoáng sản, nổi bật là mỏ đá vôi trắng và sét, nguyên liệu sản xuất xi măng và vật liệu xây dựng.
Về địa giới hành chính:
- Phía Bắc giáp thành phố Phủ Lý và huyện Kim Bảng
- Phía Đông giáp huyện Bình Lục
- Phía Nam giáp huyện Ý Yên (Nam Định) và huyện Gia Viễn (Ninh Bình)
- Phía Tây giáp huyện Lạc Thủy (Hòa Bình)

Đơn vị hành chính
Huyện Thanh Liêm gồm 2 thị trấn và 14 xã, gồm:
- Thị trấn: Tân Thanh (huyện lỵ), Kiện Khê
- Xã: Thanh Nghị, Thanh Tâm, Thanh Thủy, Thanh Hà, Thanh Hải, Thanh Hương, Thanh Tân, Thanh Phong, Thanh Nguyên, Liêm Túc, Liêm Thuận, Liêm Cần, Liêm Sơn, Liêm Phong

Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Hạ tầng giao thông của huyện khá đồng bộ với nhiều tuyến huyết mạch:
- Quốc lộ 1A chạy xuyên qua huyện.
- Tuyến đường tránh Quốc lộ 1A giảm tải giao thông trung tâm.
- Đường tỉnh, đường liên xã được nhựa hóa, bê tông hóa.
- Đường sắt Bắc – Nam chạy qua các xã Liêm Cần, Liêm Phong.
- Hệ thống đê sông Đáy và kênh tiêu thoát nước phục vụ sản xuất.
Hạ tầng điện, nước, viễn thông phủ kín các khu dân cư. Các công trình y tế, giáo dục được nâng cấp đồng bộ, đáp ứng nhu cầu dân sinh.

Kinh tế
Kinh tế huyện phát triển theo hướng đa ngành:
- Nông nghiệp chiếm tỷ trọng lớn, với lúa, ngô, rau màu và chăn nuôi.
- Khai khoáng là thế mạnh với đá vôi và sét phục vụ công nghiệp xi măng, gạch ngói.
- Tiểu thủ công nghiệp, thương mại dịch vụ phát triển tại Kiện Khê, Tân Thanh và nhiều xã.
Nhiều chợ trung tâm, cửa hàng bán buôn – bán lẻ phục vụ sản xuất và tiêu dùng.
Khu công nghiệp và làng nghề truyền thống
Khu công nghiệp Thanh Liêm nằm ven Quốc lộ 1A gần thị trấn Kiện Khê, là trung tâm sản xuất vật liệu xây dựng, cơ khí nhẹ, chế biến nông sản. KCN thu hút nhiều doanh nghiệp lớn nhỏ, tạo hàng nghìn việc làm và đóng góp quan trọng vào phát triển công nghiệp địa phương.
Bên cạnh đó, Thanh Liêm có nhiều làng nghề nổi tiếng:
- Thêu ren Thanh Hà
- Đan cót nan, làm nón lá
- Sản xuất hàng thủ công, chế biến thực phẩm
- Chạm khắc đá thủ công
Các làng nghề giữ gìn nét văn hóa đặc sắc và nâng cao thu nhập cho người dân.
Di tích, lễ hội và văn hóa đặc trưng
Thanh Liêm sở hữu nhiều di tích nổi bật:
- Kẽm Trống – danh thắng quốc gia nổi tiếng với phong cảnh sông núi hùng vĩ.
- Chùa Địa Tạng Phi Lai – ngôi chùa cổ trên 1.000 năm.
- Chùa Vọng Tiên – nơi diễn ra nhiều lễ hội Phật giáo.
- Đền Lăng – di tích cấp quốc gia gắn với truyền thống chống giặc ngoại xâm.
Lễ hội truyền thống như Hội vật Liễu Đôi thu hút đông đảo người dân và du khách. Văn hóa ẩm thực địa phương nổi tiếng với chuối ngự, cá kho niêu, bánh đa làng nghề.


Định hướng phát triển đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050
Mục tiêu đến năm 2030
Thanh Liêm đặt mục tiêu xây dựng huyện nông thôn mới nâng cao, tập trung:
- Hoàn thiện giao thông liên xã, hạ tầng đô thị.
- Phát triển nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất sạch.
- Mở rộng khai thác khoáng sản bền vững gắn bảo vệ môi trường.
- Tạo điều kiện phát triển làng nghề truyền thống.
- Nâng cao chất lượng giáo dục, y tế, đời sống văn hóa tinh thần.

>>>Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch Thanh Liêm
Tầm nhìn đến năm 2050
Huyện hướng tới trở thành trung tâm sản xuất vật liệu xây dựng lớn, nông nghiệp hiện đại và du lịch sinh thái – văn hóa. Định hướng phát triển:
- Kết nối logistics vùng với Hà Nội, Nam Định, Ninh Bình.
- Hình thành đô thị mới, khu dân cư xanh hiện đại.
- Bảo tồn di tích, danh thắng.
- Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.