Tổng quan về huyện Thái Thụy trước sáp nhập
Huyện Thái Thụy nằm ở vùng ven biển phía Đông Bắc tỉnh Thái Bình, có vị trí địa lý, lịch sử và văn hóa đặc biệt quan trọng. Huyện được thành lập vào năm 1969, với diện tích 256,83 km² và dân số khoảng 256.739 người, là một trong những huyện rộng lớn và đông dân nhất của tỉnh.
Thái Thụy được hình thành trên cơ sở hai huyện cũ là Thụy Anh và Thái Ninh (trước đây gọi là huyện Thanh Quan). Huyện được chia thành hai khu vực lớn: Khu Thái (nhiều xã mang tên Thái như Thái Thịnh, Thái Thọ, Thái Đô, Thái Xuyên...) và khu Thụy (gồm các xã như Thụy Hà, Thụy Hải, Thụy Trường, Thụy Sơn…). Ranh giới tự nhiên nổi bật nhất là sông Diêm Hộ, chia tách hai vùng địa danh lịch sử này.
Huyện sở hữu địa hình đồng bằng ven biển, hệ sinh thái ngập mặn, nhiều bãi bồi và bãi triều rộng lớn. Khí hậu nhiệt đới gió mùa, chịu ảnh hưởng mạnh của biển, thích hợp phát triển nông – ngư nghiệp, nuôi trồng thủy sản và du lịch biển.
Ranh giới hành chính của huyện Thái Thụy trước sáp nhập:
- Phía Đông giáp Biển Đông
- Phía Tây giáp huyện Đông Hưng
- Phía Nam giáp huyện Tiền Hải
- Phía Bắc giáp tỉnh Hải Phòng và tỉnh Hải Dương
Đây là vùng đất giàu truyền thống đấu tranh cách mạng, là quê hương nhiều danh nhân lịch sử như Nguyễn Đức Cảnh, và có nhiều chiến công trong kháng chiến chống Pháp và Mỹ.
Đơn vị hành chính
Trước sáp nhập, huyện Thái Thụy gồm 1 thị trấn và 35 xã, tạo nên hệ thống hành chính rộng lớn, quản lý đồng bộ từ trung tâm huyện đến vùng ven biển.
Cụ thể, các đơn vị hành chính của huyện gồm: Thị trấn Diêm Điền, xã An Tân, xã Dương Hồng Thủy, xã Dương Phúc, xã Hòa An, xã Hồng Dũng, xã Mỹ Lộc, xã Sơn Hà, xã Tân Học, xã Thái Đô, xã Thái Giang, xã Thái Hưng, xã Thái Nguyên, xã Thái Phúc, xã Thái Thịnh, xã Thái Thọ, xã Thái Thượng, xã Thái Xuyên, xã Thuần Thành, xã Thụy Bình, xã Thụy Chính, xã Thụy Dân, xã Thụy Duyên, xã Thụy Hải, xã Thụy Hưng, xã Thụy Liên, xã Thụy Ninh, xã Thụy Phong, xã Thụy Quỳnh, xã Thụy Sơn, xã Thụy Thanh, xã Thụy Trình, xã Thụy Trường, xã Thụy Văn, xã Thụy Việt, xã Thụy Xuân.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Huyện Thái Thụy sở hữu mạng lưới hạ tầng khá đồng bộ, nhất là hệ thống giao thông, cảng biển và thủy lợi. Thị trấn Diêm Điền là trung tâm kinh tế – thương mại – dịch vụ lớn, có cảng Diêm Điền là cửa ngõ giao thương hàng hải quan trọng của tỉnh, bến tàu cá lớn phục vụ nghề biển và vận tải biển. Quốc lộ 39B, các tuyến đường liên xã, đường ven biển đã được nâng cấp, trải nhựa, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương trong huyện và liên kết vùng.
Hệ thống thủy lợi, đê biển, cống ngăn mặn được đầu tư kiên cố, bảo vệ hơn 30.000ha sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản. Khu vực ven biển Thái Đô, Thụy Xuân, Thái Thượng được quy hoạch phát triển đồng bộ về giao thông và hạ tầng khai thác du lịch.
Các công trình giáo dục, y tế, văn hóa được xây dựng đồng bộ. Bệnh viện đa khoa huyện, hệ thống trường học, nhà văn hóa, trung tâm thương mại, chợ đầu mối được tập trung ở Diêm Điền và các xã lớn như Thái Xuyên, Thái Hưng. Bản đồ giao thông huyện Thái Thụy trước sáp nhập thể hiện rõ cấu trúc hạ tầng hoàn chỉnh, kết nối thuận lợi giữa nông thôn và đô thị ven biển.
Kinh tế
Kinh tế huyện Thái Thụy trước sáp nhập có cơ cấu đa dạng và lợi thế nổi bật về nông nghiệp, ngư nghiệp, thương mại dịch vụ và tiểu thủ công nghiệp. Là huyện ven biển lớn nhất tỉnh Thái Bình, Thái Thụy phát triển mạnh nghề nuôi trồng và đánh bắt thủy sản. Các vùng bãi triều, rừng ngập mặn tại Thái Đô, Thụy Xuân, Thụy Trường, Thái Thượng là nơi nuôi tôm sú, ngao, cua và cá nước lợ quy mô hàng nghìn hecta. Nghề cá biển, nghề muối và chế biến hải sản là nguồn thu nhập quan trọng cho nhiều hộ dân ven biển.
Sản xuất nông nghiệp vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu kinh tế. Nhiều xã như Thái Thịnh, Thái Hưng, Thụy Bình, Thụy Sơn nổi tiếng với cánh đồng lúa chất lượng cao, rau màu vụ đông và chăn nuôi gia súc, gia cầm.
Cảng Diêm Điền giữ vai trò trung tâm giao thương hàng hải, là điểm tập kết, bốc xếp thủy sản, vật liệu xây dựng, hàng hóa tiêu dùng. Thị trấn Diêm Điền từ lâu đã hình thành hệ thống chợ hải sản, chợ trung tâm buôn bán sôi động, nhiều cơ sở kinh doanh lớn, các kho hàng và bãi tập kết hàng hóa. Nghề vận tải biển, viễn dương và buôn bán hàng nhập khẩu qua cảng Diêm Điền từng tạo nên nhịp sống sầm uất.
Tiểu thủ công nghiệp, làng nghề truyền thống được duy trì nhưng chủ yếu quy mô hộ gia đình, sản phẩm phục vụ thị trường nội tỉnh. Các nghề rèn, đóng thuyền, mộc, đan cói, mây tre đan, làm nón, chế biến hải sản… vẫn đang đóng góp quan trọng vào thu nhập của nhiều hộ dân. Dịch vụ thương mại phát triển khá nhanh, nhất là khu vực Diêm Điền và các xã ven biển nhờ du lịch, nhu cầu tiêu dùng, vận tải biển gia tăng.
Làng nghề truyền thống
Thái Thụy là địa phương ven biển giàu truyền thống lao động cần mẫn, hình thành nhiều nghề thủ công gắn bó lâu đời với cộng đồng cư dân. Trong số đó, một số nghề tiêu biểu hiện vẫn duy trì hoạt động ổn định và góp phần đáng kể cho kinh tế địa phương.
Nổi bật trước hết là nghề chế biến hải sản và làm muối tại Thụy Hải, nơi có điều kiện tự nhiên thuận lợi với bãi triều rộng, nước biển mặn, cho ra sản phẩm muối trắng tinh, mắm cá cơm, mắm tép đặc sản cung cấp cho các vùng lân cận. Nghề này vẫn được nhiều hộ gia đình gìn giữ và phát triển, nhất là vào mùa nắng cao điểm.
Tại thị trấn Diêm Điền, nghề đóng thuyền gỗ và vận tải biển đã trở thành dấu ấn kinh tế truyền thống. Nhiều xưởng đóng tàu quy mô gia đình, xưởng sửa chữa tàu cá hoạt động liên tục để phục vụ đội tàu đánh bắt hải sản và vận chuyển hàng hóa ven biển. Hoạt động này kết hợp với dịch vụ hậu cần nghề cá đã hình thành hệ sinh thái kinh tế biển sôi động.
Di tích, danh lam thắng cảnh
Thái Thụy không chỉ nổi tiếng nhờ bề dày truyền thống sản xuất nông – ngư nghiệp mà còn là vùng đất lưu giữ nhiều di tích lịch sử – văn hóa đặc sắc và điểm du lịch thiên nhiên quý giá.
Bãi biển Cồn Đen thuộc xã Thái Đô được biết đến là một trong những bãi biển đẹp nhất miền Bắc, với dải cát dài, rừng ngập mặn xanh tốt và hệ sinh thái ven biển phong phú. Đây là địa điểm thu hút đông đảo du khách nghỉ mát, tắm biển và khám phá thiên nhiên, đặc biệt vào mùa hè. Ngoài ra, khu vực rừng ngập mặn trải dài từ Thụy Xuân, Thụy Trường đến Thái Thượng, Thái Đô được UNESCO công nhận là một phần của Khu dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng, là nơi cư trú của nhiều loài chim quý hiếm như cò, sếu, cùng các loài hải sản đặc sản như tôm sú, cua biển.
Về mặt di sản văn hóa, huyện sở hữu nhiều công trình tín ngưỡng lâu đời, tiêu biểu có thể nhắc đến Đền Đồng Bằng (xã An Lễ) nổi tiếng khắp tỉnh Thái Bình, Đền Tam Tòa (xã Thụy Trường) gắn liền với các truyền thuyết dân gian, và Đền Hệ (xã Thụy Ninh) nơi nhân dân thường dâng lễ cầu bình an, may mắn. Ngoài ra, Chùa Bảo Linh (xã Thụy Phúc) cũng là địa điểm thu hút khách thập phương, nhất là dịp lễ hội đầu xuân.
Không chỉ vậy, các đình làng như Đình Từ và Đình Đông tại xã Thái Xuyên là nơi thờ các danh tướng Trần Hưng Đạo, Phạm Ngũ Lão, thể hiện lòng tôn kính đối với những vị anh hùng đã có công lớn với đất nước. Hệ thống di tích phong phú này vừa là minh chứng cho truyền thống lịch sử hào hùng vừa là tiềm năng lớn để phát triển du lịch văn hóa, tâm linh của huyện.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Trong giai đoạn đến năm 2030, Thái Thụy xác định mục tiêu phát triển dựa trên ba trụ cột chính: nông – ngư nghiệp bền vững, công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp và du lịch sinh thái ven biển. Huyện chú trọng mở rộng các vùng nuôi trồng thủy sản quy mô lớn tại Thụy Xuân, Thái Đô, Thụy Trường, đồng thời quy hoạch bãi bồi, rừng ngập mặn kết hợp bảo tồn sinh thái với khai thác kinh tế.
Hệ thống giao thông ven biển, cầu cảng và các tuyến đường liên xã được nâng cấp để phục vụ sản xuất và kết nối du lịch. Các dự án cải tạo cảng cá Diêm Điền, xây dựng trung tâm chế biến thủy sản và phát triển các điểm nghỉ dưỡng ven biển được ưu tiên thực hiện. Song song, huyện tăng cường hỗ trợ tín dụng, đào tạo nghề để gìn giữ và phát triển các nghề truyền thống như đóng thuyền, chế biến hải sản, rèn thủ công.
Dịch vụ thương mại và du lịch được đầu tư tập trung ở Diêm Điền và Thái Đô, từng bước hình thành chuỗi dịch vụ đồng bộ, nâng cao thu nhập và chất lượng sống cho cư dân.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch Huyện Thái Thụy
Tầm nhìn đến năm 2050
Đến năm 2050, Thái Thụy phấn đấu trở thành vùng kinh tế biển hiện đại, trọng điểm nuôi trồng và khai thác thủy sản sạch của tỉnh Thái Bình. Huyện định hướng xây dựng khu đô thị ven biển Diêm Điền – Thái Đô, phát triển công nghiệp chế biến hải sản xuất khẩu, hình thành các trung tâm dịch vụ hậu cần nghề cá và logistic biển.
Các điểm du lịch biển, rừng ngập mặn, lễ hội văn hóa – tâm linh sẽ trở thành thương hiệu thu hút khách du lịch trong và ngoài nước. Hệ thống cơ sở hạ tầng giao thông, cấp điện, cấp nước, xử lý môi trường được hiện đại hóa đồng bộ. Huyện cũng đặt mục tiêu trở thành mô hình nông nghiệp – thủy sản xanh, bảo tồn di tích, giữ gìn hệ sinh thái ven biển và nâng cao chất lượng đời sống nhân dân toàn vùng.
