Tổng quan về huyện Lạng Giang
Lạng Giang là huyện đồng bằng nằm ở phía đông bắc tỉnh Bắc Giang, cách trung tâm thành phố Bắc Giang khoảng 10 km. Đây là địa bàn có vị trí chiến lược, giữ vai trò kết nối quan trọng giữa Bắc Giang và tỉnh Bắc Ninh.
- Diện tích: khoảng 244 km²
- Dân số (năm 2019): gần 217.000 người
- Mật độ dân số: khoảng 890 người/km²
- Trung tâm hành chính – chính trị: Thị trấn Vôi
Vị trí địa lý và tiếp giáp:
- Phía Đông – Đông Nam giáp tỉnh Bắc Ninh (gần các địa bàn như Tiên Du, Tân Dĩnh, Xương Lâm...)
- Phía Tây giáp thành phố Bắc Giang và huyện Yên Dũng
- Phía Bắc giáp huyện Yên Dũng
- Phía Nam giáp huyện Lục Nam và Việt Yên
Lạng Giang sở hữu hệ thống sông suối và trục giao thông liên vùng thuận lợi, tạo điều kiện phát triển kinh tế – xã hội và đóng vai trò là cửa ngõ phía đông của tỉnh.
Đơn vị hành chính
Huyện Lạng Giang gồm 21 đơn vị cấp xã:
- 2 thị trấn: Vôi (huyện lỵ) và Kép (vùng thị trấn, trung tâm kinh tế–giao thương).
- 19 xã: An Hà, Dương Đức, Đại Lâm, Đào Mỹ, Hương Sơn, Hương Lạc, Mỹ Hà, Mỹ Thái, Nghĩa Hòa, Nghĩa Hưng, Quang Thịnh, Tân Dĩnh, Tân Hưng, Tân Thanh, Thái Đào, Tiên Lục, Xuân Hương, Xương Lâm và Yên Mỹ.
Hạ tầng và các đặc điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
- Giao thông:Lạng Giang có vị trí giao thông thuận lợi, nằm trên trục kết nối giữa Bắc Giang và Bắc Ninh, đồng thời tiếp giáp quốc lộ và tuyến đường sắt Hà Nội – Lạng Sơn. Mạng lưới đường tỉnh và đường liên xã được nâng cấp hiện đại, tạo điều kiện thuận tiện cho vận chuyển hàng hóa và đi lại của người dân.
- Cơ sở đô thị: Hai thị trấn Vôi và Kép là trung tâm hành chính, thương mại và dịch vụ của huyện. Đây cũng là các khu vực phát triển hạ tầng mạnh, đóng vai trò hạt nhân phát triển đô thị và kinh tế địa phương.
Kinh tế
Nông nghiệp: Trồng lúa nước, ngô, rau màu, cây ăn quả (như vải, nhãn). Chăn nuôi gia súc – gia cầm với mô hình trang trại, hộ gia đình nhỏ.
Công nghiệp tiểu thủ công nghiệp: Chế biến nông sản (bún, miến…), thủ công mỹ nghệ địa phương, sản xuất vật liệu xây dựng nhỏ.
Thương mại, dịch vụ – logistics: Hệ thống chợ phiên lớn tại Kép và Vôi, dịch vụ vận tải phát triển mạnh nhờ đường bộ, đường sắt và gần nút giao cao tốc.
Phát triển đô thị: Dịch vụ tài chính – ngân hàng, giáo dục, y tế tập trung tại thị trấn hỗ trợ cư dân địa phương.
Khu công nghiệp/ Làng nghề truyền thống
- Khu công nghiệp: Các cụm công nghiệp của huyện Lạng Giang chủ yếu tập trung quanh thị trấn Kép và Vôi, phát triển các ngành như: sản xuất vật liệu xây dựng, chế biến nông sản, may mặc. Ngoài ra, huyện có các khu công nghiệp tiêu biểu như Tân Hưng và Nghĩa Hưng, đóng vai trò động lực trong phát triển kinh tế – công nghiệp của địa phương.
- Làng nghề truyền thống: Huyện còn duy trì và phát triển nhiều làng nghề ở các xã như Đại Lâm, An Hà... chuyên về dệt thủ công, chế biến thực phẩm, tạo thêm việc làm và nguồn thu nhập ổn định cho người dân nông thôn.
Di tích – Lễ hội
Huyện Lạng Giang có nhiều di tích lịch sử – văn hóa được xếp hạng cấp tỉnh, tiêu biểu gồm:
- Quần thể di tích đình – đền – chùa Tiên Lục (xã Tiên Lục)
- Đình, chùa Cảy (xã Hương Sơn)
- Chùa Thanh Hà (xã An Hà)
- Đình Bình Yên (xã Bình Yên)
- Thành Cần Trạm (xã Cần Định) – di tích lịch sử
- Chùa An Sắn (xã An Sắn)
- Đình Phúc Mãn (xã Xuân Hương)
Lễ hội truyền thống: Chợ phiên Kép, lễ hội đình làng, mừng xuân, lễ tảo mộ… do cộng đồng Kinh, Tày tổ chức, tạo bản sắc văn hóa riêng biệt.
Định hướng phát triển đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050
Mục tiêu đến năm 2030
- Thu nhập bình quân đầu người tăng lên 40–70%.
- Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp đạt ≥ 60%.
- Hệ thống đô thị Vôi – Kép trở thành đô thị loại IV.
- 70 % xã đạt chuẩn nông thôn mới.
- Đón khoảng 200.000–300.000 lượt khách nội địa đến tham quan – lễ hội địa phương mỗi năm.
Xem thêm: Bản đổ quy hoạch huyện Lạng Giang
Tầm nhìn đến năm 2050
- Đầu mối kinh tế – logistic vùng có hệ thống giao thông – dịch vụ đa phương tiện.
- Nông nghiệp đô thị – công nghệ cao, gắn liền với nền tảng thị trường lớn từ Bắc Ninh, Hà Nội.
- Du lịch văn hóa tâm linh – lễ hội – sinh thái phát triển với các tuyến tham quan đình chùa, làng nghề, trải nghiệm nông nghiệp.
- Bảo tồn & phát huy di sản văn hóa đình Phúc Quang, đình Thuận Hoa, tạo dấu ấn bản địa đặc trưng.
- Xã hội tiêu chuẩn cao: y tế, giáo dục đạt chuẩn; môi trường xanh, đô thị thông minh; cộng đồng văn minh – thân thiện.
Huyện Lạng Giang, với nền tảng diện tích 244 km², dân số khoảng 217.000 người, giữ vị thế quan trọng trong giao thương vùng Bắc Giang – Bắc Ninh. Trước khi sáp nhập, huyện được định hướng là trung tâm nông nghiệp chất lượng cao, cụm công nghiệp phát triển, trung tâm logistic và du lịch tín ngưỡng. Tầm nhìn 2050 là hướng tới vùng đô thị – nông nghiệp hiện đại, bền vững, giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống.