Tổng quan về tỉnh Quảng Trị
Tỉnh Quảng Trị là một tỉnh ven biển thuộc vùng Bắc Trung Bộ, Việt Nam, nằm giữa hai tỉnh Quảng Bình và Thừa Thiên Huế. Với vị trí địa lý đặc biệt, Quảng Trị có vai trò chiến lược trong kết nối giao thông, kinh tế và văn hóa giữa các vùng miền.
Diện tích tự nhiên của tỉnh là 4.746 km², với địa hình đa dạng gồm vùng đồng bằng ven biển, trung du và miền núi. Phía đông giáp Biển Đông, phía tây giáp Lào, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế biển và giao thương quốc tế.
Quảng Trị có dân số khoảng 659.214 người (năm 2024), với mật độ dân số trung bình khoảng 126,7 người/km². Dân cư chủ yếu là người Kinh, ngoài ra còn có các dân tộc thiểu số như Vân Kiều, Pa Kô sinh sống chủ yếu ở vùng miền núi phía tây.
Đơn vị hành chính cấp huyện
Tính đến thời điểm hiện tại, tỉnh Quảng Trị được tổ chức thành 10 đơn vị hành chính cấp huyện, bao gồm:
- 1 thành phố: Thành phố Đông Hà (tỉnh lỵ).
- 1 thị xã: Thị xã Quảng Trị.
- 8 huyện: Vĩnh Linh, Gio Linh, Cam Lộ, Triệu Phong, Hải Lăng, Hướng Hóa, Đakrông và huyện đảo Cồn Cỏ.
Mỗi đơn vị hành chính của tỉnh Quảng Trị có những đặc điểm riêng biệt về địa lý, kinh tế, văn hóa và tiềm năng phát triển. Thành phố Đông Hà là trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa của tỉnh, nằm trên trục giao thông quan trọng Bắc – Nam và tuyến Hành lang kinh tế Đông – Tây. Thị xã Quảng Trị mang đậm dấu ấn lịch sử, gắn liền với Thành cổ Quảng Trị và truyền thống cách mạng.
Các huyện đồng bằng như Triệu Phong, Hải Lăng, Gio Linh, Vĩnh Linh có thế mạnh về nông nghiệp, kinh tế biển, dịch vụ – thương mại và du lịch lịch sử. Huyện Cam Lộ nằm ở trung tâm tỉnh, giữ vai trò là vùng kết nối giữa miền núi và đồng bằng, có tiềm năng phát triển công nghiệp chế biến và logistics.
Hai huyện miền núi Hướng Hóa và Đakrông có vị trí chiến lược dọc theo trục Quốc lộ 9, giáp biên giới Lào, giàu tài nguyên rừng và là nơi sinh sống của đồng bào dân tộc thiểu số. Đây là vùng trọng điểm phát triển lâm nghiệp, cây công nghiệp và giao thương biên giới.
Huyện đảo Cồn Cỏ có vị trí đặc biệt về quốc phòng – an ninh trên Biển Đông, đồng thời đang được định hướng phát triển du lịch biển đảo gắn với bảo tồn sinh thái biển.
Cơ cấu hành chính cấp huyện của tỉnh Quảng Trị phản ánh tính đa dạng của vùng đất địa đầu miền Trung, là nền tảng để triển khai quy hoạch phát triển toàn diện, bền vững trong thời kỳ mới.
Đơn vị hành chính cấp xã
1. Thành phố Đông Hà (9 phường)
- Phường: Phường 1, Phường 2, Phường 3, Phường 4, Phường 5, Đông Giang, Đông Lễ, Đông Lương, Đông Thanh.
2. Thị xã Quảng Trị (4 phường, 1 xã)
- Phường: Phường 1, Phường 2, Phường 3, An Đôn.
- Xã: Hải Lệ.
3. Huyện Cam Lộ (1 thị trấn, 7 xã)
- Thị trấn: Cam Lộ (huyện lỵ).
- Xã: Cam Chính, Cam Hiếu, Cam Nghĩa, Cam Thành, Cam Thủy, Cam Tuyền, Thanh An.
4. Huyện Cồn Cỏ
Không phân chia đơn vị hành chính cấp xã.
5. Huyện Đakrông (1 thị trấn, 12 xã)
- Thị trấn: Krông Klang (huyện lỵ).
- Xã: A Bung, A Ngo, A Vao, Ba Lòng, Ba Nang, Đakrông, Húc Nghì, Hướng Hiệp, Mò Ó, Tà Long, Tà Rụt, Triệu Nguyên.
6. Huyện Gio Linh (2 thị trấn, 12 xã)
- Thị trấn: Gio Linh (huyện lỵ), Cửa Việt.
- Xã: Gio An, Gio Hải, Gio Mai, Gio Mỹ, Gio Quang, Gio Sơn, Hải Thái, Linh Trường, Phong Bình, Trung Giang, Trung Hải, Trung Sơn.
7. Huyện Hải Lăng (1 thị trấn, 14 xã)
- Thị trấn: Diên Sanh (huyện lỵ).
- Xã: Hải An, Hải Bình, Hải Chánh, Hải Dương, Hải Định, Hải Hưng, Hải Khê, Hải Lâm, Hải Phong, Hải Phú, Hải Quy, Hải Sơn, Hải Thượng, Hải Trường.
8. Huyện Hướng Hóa (2 thị trấn, 19 xã)
- Thị trấn: Khe Sanh (huyện lỵ), Lao Bảo.
- Xã: A Dơi, Ba Tầng, Húc, Hướng Lập, Hướng Linh, Hướng Lộc, Hướng Phùng, Hướng Sơn, Hướng Tân, Hướng Việt, Lìa, Tân Hợp, Tân Lập Tân Liên, Tân Long, Tân Thành, Thanh, Thuận, Xy.
9. Huyện Triệu Phong (1 thị trấn, 15 xã)
- Thị trấn: Ái Tử (huyện lỵ).
- Xã: Triệu Ái, Triệu Sơn, Triệu Lăng, Triệu Đại, Triệu Độ, Triệu Giang, Triệu Hòa, Triệu Long, Triệu Phước, Triệu Tài, Triệu Vân, Triệu An, Triệu Thuận, Triệu Thượng, Triệu Trạch, Triệu Trung.
10. Huyện Vĩnh Linh (3 thị trấn, 15 xã)
- Thị trấn: Hồ Xá (huyện lỵ), Bến Quan, Cửa Tùng.
- Xã: Hiền Thành, Kim Thạch, Trung Nam, Vĩnh Chấp, Vĩnh Giang, Vĩnh Hà, Vĩnh Hòa, Vĩnh Khê, Vĩnh Lâm, Vĩnh Long, Vĩnh Ô, Vĩnh Sơn, Vĩnh Thái, Vĩnh Thủy, Vĩnh Tú.
Quy hoạch tỉnh Quảng Trị đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050
Quy hoạch tỉnh Quảng Trị đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050 xác định định hướng phát triển trở thành trung tâm năng lượng tái tạo, logistics và cửa ngõ giao thương quốc tế khu vực miền Trung. Tỉnh tập trung phát triển hạ tầng chiến lược, bao gồm Cảng biển nước sâu Mỹ Thủy, cao tốc Cam Lộ – La Sơn, quốc lộ 9 và đường ven biển để kết nối hiệu quả với hành lang kinh tế Đông – Tây và các nước Lào, Thái Lan.
Trong lĩnh vực kinh tế, Quảng Trị ưu tiên phát triển các khu kinh tế như Đông Nam Quảng Trị, các khu công nghiệp tại Hải Lăng, Cam Lộ, thu hút đầu tư vào các ngành năng lượng (điện gió, điện mặt trời, điện khí LNG), chế biến nông – lâm sản và công nghiệp hỗ trợ. Đồng thời, tỉnh đẩy mạnh nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp thông minh, gắn với phát triển du lịch sinh thái, lịch sử và tâm linh, đặc biệt là các điểm đến như thành cổ Quảng Trị, cầu Hiền Lương, sông Bến Hải. Quảng Trị hướng tới phát triển hài hòa giữa kinh tế, văn hóa và môi trường, góp phần nâng cao chất lượng sống và đảm bảo an ninh vùng biên.
