Tổng quan về tỉnh Kiên Giang
Kiên Giang là một tỉnh ven biển nằm ở phía Tây Nam của Đồng bằng sông Cửu Long , Việt Nam, có bờ biển dài và nhiều đảo, quần đảo lớn nhỏ, trong đó nổi bật nhất là Phú Quốc - hòn đảo lớn nhất Việt Nam. Tỉnh lỵ là thành phố Rạch Giá . Kiên Giang có vị trí chiến lược về kinh tế biển, du lịch và an ninh quốc phòng, là cửa ngõ ra biển Tây Nam của Tổ quốc, nổi tiếng với tài nguyên biển đảo phong phú và cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp.
Vị trí địa lý và các điểm cực
Kiên Giang có diện tích tự nhiên khoảng 6.348,34 km².
Tỉnh tiếp giáp với:
- Phía Đông g iáp tỉnh An Giang và Cần Thơ .
- Phía Tây g iáp Vịnh Thái Lan với đường bờ biển dài khoảng 200 km.
- Phía Nam g iáp tỉnh Cà Mau và Bạc Liêu .
- Phía Bắc g iáp Campuchia với đường biên giới dài khoảng 54 km.
Từ ngày 1/7/2025, sáp nhập toàn bộ địa giới hành chính tỉnh Kiên Giang vào tỉnh An Giang, thống nhất tên gọi là tỉnh An Giang.
Địa hình và khí hậu
Địa hình Kiên Giang đa dạng, bao gồm cả đồng bằng, vùng đất trũng, và các đảo lớn nhỏ.
- Vùng lục địa: Chủ yếu là đồng bằng ven biển, xen kẽ các vùng đất thấp bị ngập nước theo mùa, và một số núi đá vôi độc đáo (như Hòn Đất).
- Vùng hải đảo: Gồm hơn 100 đảo lớn nhỏ, trong đó đảo Phú Quốc là nổi bật nhất với diện tích lớn và địa hình đồi núi xen kẽ đồng bằng. Khí hậu Kiên Giang mang tính chất nhiệt đới gió mùa cận xích đạo, với hai mùa rõ rệt: mùa mưa (tháng 5 - 11) và mùa khô (tháng 12 - 4). Nhiệt độ trung bình cao và ổn định quanh năm, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, thủy sản và du lịch.
Dân cư và văn hóa
Dân số tỉnh Kiên Giang là 1.810.106 người . Kiên Giang là nơi sinh sống của nhiều dân tộc anh em như Kinh, Khmer, Hoa, tạo nên một nền văn hóa đa dạng và phong phú.
Văn hóa Kiên Giang thể hiện qua các lễ hội truyền thống đặc sắc như Lễ hội Nghinh Ông, Lễ hội Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực, Lễ hội Khmer (Chol Chnam Thmay, Ok Om Bok), cùng với các loại hình nghệ thuật dân gian như đờn ca tài tử Nam Bộ.
Kinh tế
Kiên Giang có nền kinh tế phát triển mạnh mẽ và đa dạng, với ba mũi nhọn chính: nông nghiệp, thủy sản và du lịch.
- Nông nghiệp: Là vựa lúa lớn của Đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt là lúa chất lượng cao. Phát triển các loại cây ăn trái và cây công nghiệp ngắn ngày.
- Thủy sản: Ngành kinh tế chủ lực, phát triển mạnh cả khai thác và nuôi trồng thủy sản (nuôi tôm công nghiệp, cá biển, cá lồng bè). Kiên Giang là một trong những trung tâm nghề cá lớn nhất cả nước.
- Du lịch: Có tiềm năng rất lớn với các điểm đến nổi tiếng như Phú Quốc (du lịch biển đảo, nghỉ dưỡng cao cấp), quần đảo Bà Lụa, đảo Nam Du, Hòn Đất và các di tích lịch sử - văn hóa. Du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn đang được đầu tư phát triển mạnh mẽ.
- Công nghiệp: Tập trung vào chế biến nông thủy sản, sản xuất vật liệu xây dựng, đóng tàu.
Du lịch và danh thắng
Kiên Giang có nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng và các điểm du lịch hấp dẫn:
- Phú Quốc: Đảo ngọc với những bãi biển tuyệt đẹp (Bãi Sao, Bãi Dài), vườn quốc gia, các khu nghỉ dưỡng sang trọng, cáp treo Hòn Thơm và các khu vui chơi giải trí.
- Quần đảo Bà Lụa (Kiên Lương): Được ví như "Vịnh Hạ Long của phương Nam" với hàng chục hòn đảo lớn nhỏ, nước trong xanh.
- Quần đảo Nam Du (Kiên Hải): Với vẻ đẹp hoang sơ, biển xanh cát trắng, là điểm đến lý tưởng cho du lịch khám phá.
- Khu di tích lịch sử Hòn Đất: Nơi ghi dấu chiến công của Anh hùng liệt sĩ Phan Thị Ràng (chị Sứ).
- Đình Nguyễn Trung Trực (Rạch Giá): Di tích lịch sử quan trọng, nơi thờ Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực.
- Chùa Hang (Kiên Lương): Ngôi chùa cổ kính nằm trong hang đá tự nhiên.

Đơn vị hành chính cấp huyện
Tỉnh Kiên Giang có 15 đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc, bao gồm 3 thành phố và 12 huyện.
- 3 thành phố: Rạch Giá, Hà Tiên, Phú Quốc.
- 12 huyện: An Biên, An Minh, Châu Thành, Giang Thành, Giồng Riềng, Gò Quao, Hòn Đất, Kiên Hải, Kiên Lương, Tân Hiệp, U Minh Thượng, Vĩnh Thuận.
Đơn vị hành chính cấp xã
Kiên Giang có tổng cộng 143 đơn vị hành chính cấp xã , bao gồm 10 thị trấn, 17 phường và 116 xã . Chi tiết các đơn vị hành chính cấp xã như sau:
1. Thành phố Rạch Giá (10 phường, 1 xã)
- Phường: Vĩnh Thanh Vân, Vĩnh Thanh, Vĩnh Lạc, Vĩnh Bảo, An Hòa, An Bình, Rạch Sỏi, Vĩnh Thông, Vĩnh Quang, Vĩnh Hiệp.
- Xã: Phi Thông.

2. Thành phố Hà Tiên (5 phường, 2 xã)
- Phường: Bình San, Đông Hồ, Pháo Đài, Tô Châu, Mỹ Đức.
- Xã: Thuận Yên, Tiên Hải.

3. Thành phố Phú Quốc (2 phường, 7 xã)
- Phường: Dương Đông, An Thới.
- Xã: Cửa Cạn, Cửa Dương, Dương Tơ, Gành Dầu, Hàm Ninh, Thổ Châu, Bãi Thơm.

4. Huyện An Biên (1 thị trấn, 8 xã)
- Thị trấn: Thứ Ba.
- Xã: Hưng Yên, Nam Thái, Nam Thái A, Tây Yên, Tây Yên A, Thạnh Yên, Thạnh Yên A, Đông Thái.

5. Huyện An Minh (1 thị trấn, 10 xã)
- Thị trấn: Thứ Mười Một.
- Xã: Đông Hòa, Đông Hưng, Đông Hưng A, Đông Hưng B, Tân Thạnh, Vân Khánh, Vân Khánh Tây, Vân Khánh Đông, Thuận Hòa, Thuận Hưng.

6. Huyện Châu Thành (1 thị trấn, 9 xã)
- Thị trấn: Minh Lương.
- Xã: Bình An, Bình Trị, Giục Tượng, Mong Thọ, Mong Thọ A, Mong Thọ B, Mong Thọ C, Thạnh Lộc, Vĩnh Hòa Phú.

7. Huyện Giang Thành (5 xã)
- Xã: Phú Lợi, Phú Mỹ, Tân Khánh Hòa, Vĩnh Điều, Vĩnh Phú.

8. Huyện Giồng Riềng (1 thị trấn, 18 xã)
- Thị trấn: Giồng Riềng.
- Xã: Bàn Tân Định, Bàn Thạch, Hòa An, Hòa Hưng, Hòa Lợi, Hòa Thuận, Long Thạnh, Ngọc Chúc, Ngọc Hòa, Ngọc Thành, Ngọc Thuận, Thạnh Bình, Thạnh Hưng, Thạnh Lộc, Thạnh Phước, Vĩnh Thạnh, Vĩnh Phú, Vĩnh Hoà.

9. Huyện Gò Quao (1 thị trấn, 10 xã)
- Thị trấn: Gò Quao.
- Xã: Định An, Định Hòa, Thới Quản, Vĩnh Hòa Hưng Bắc, Vĩnh Hòa Hưng Nam, Vĩnh Phước A, Vĩnh Phước B, Vĩnh Thắng, Kiên Thái, Thới An.

10. Huyện Hòn Đất (2 thị trấn, 12 xã)
- Thị trấn: Hòn Đất, Sóc Sơn.
- Xã: Bình Giang, Bình Sơn, Lình Huỳnh, Mỹ Hiệp Sơn, Mỹ Lâm, Mỹ Phước, Mỹ Thái, Nam Thái Sơn, Sơn Kiên, Thổ Sơn, Vĩnh Thạnh, Mỹ Thuận.

11. Huyện Kiên Hải (4 xã)
- Xã: An Sơn, Hòn Tre, Lại Sơn, Nam Du.

12. Huyện Kiên Lương (1 thị trấn, 7 xã)
- Thị trấn: Kiên Lương.
- Xã: Bình An, Bình Trị, Dương Hòa, Hòa Điền, Kiên Bình, Sơn Hải, Hoà Điền.

13. Huyện Tân Hiệp (1 thị trấn, 10 xã)
- Thị trấn: Tân Hiệp.
- Xã: Tân An, Tân Hiệp A, Tân Hiệp B, Tân Hòa, Tân Hội, Tân Thành, Thạnh Đông, Thạnh Đông A, Thạnh Đông B, Tân Nghĩa.

14. Huyện U Minh Thượng (6 xã)
- Xã: An Minh Bắc, Hòa Chánh, Minh Thuận, Thạnh Yên, Thạnh Yên A, Vĩnh Hòa.

15. Huyện Vĩnh Thuận (1 thị trấn, 7 xã)
- Thị trấn: Vĩnh Thuận.
- Xã: Bình Minh, Phong Đông, Tân Thuận, Vĩnh Bình Bắc, Vĩnh Bình Nam, Vĩnh Phong, Vĩnh Thuận.
