Tổng quan về thành phố Huế
Nằm ở trung tâm miền Trung Việt Nam, thành phố Huế từ lâu đã được biết đến là cái nôi của văn hóa, lịch sử và nghệ thuật truyền thống dân tộc. Từng là kinh đô của triều đại nhà Nguyễn suốt 143 năm (1802-1945), Huế sở hữu kho tàng di sản vật thể và phi vật thể đặc sắc, với quần thể Di tích Cố đô Huế được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới từ năm 1993.
Với diện tích tự nhiên khoảng 265,99 km² và dân số khoảng 652.572 người (theo số liệu 2023), thành phố Huế là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Thừa Thiên Huế. Thành phố là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học - công nghệ và y tế của tỉnh và vùng Bắc Trung Bộ.
Nhờ lợi thế địa lý nằm giữa hai trung tâm lớn là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, Huế có hệ thống giao thông đồng bộ: quốc lộ 1A , cao tốc Cam Lộ - La Sơn , tuyến đường sắt Bắc - Nam, cảng biển Chân Mây và sân bay quốc tế Phú Bài . Những tuyến kết nối chiến lược này giúp Huế liên thông thuận tiện với các địa phương trọng điểm như Đà Nẵng, Quảng Trị, Quảng Bình, Quảng Nam và các nước trong khu vực ASEAN.
Kinh tế Huế phát triển dựa trên trụ cột: du lịch - dịch vụ , công nghiệp nhẹ và công nghiệp hỗ trợ , giáo dục - y tế chất lượng cao và công nghệ thông tin . Thành phố là trung tâm đào tạo lớn với hệ thống Đại học Huế (một trong ba đại học vùng của Việt Nam), đồng thời là trung tâm y tế chuyên sâu hàng đầu miền Trung với Bệnh viện Trung ương Huế.
Huế còn nổi bật với các giá trị văn hóa đặc sắc: ẩm thực Huế , nhã nhạc cung đình Huế (Di sản phi vật thể của nhân loại), các lễ hội truyền thống và các làng nghề lâu đời. Festival Huế, tổ chức định kỳ 2 năm/lần, đã trở thành sự kiện văn hóa mang tầm quốc tế.
Đơn vị hành chính cấp huyện
Thành phố Huế hiện có 9 đơn vị hành chính cấp huyện , bao gồm:
- 2 quận : Quận Phú Xuân, Quận Thuận Hóa (được thành lập năm 2025).
- 3 thị xã : Hương Thủy, Hương Trà, Phong Điền.
- 4 huyện : A Lưới, Phú Lộc, Phú Vang, Quảng Điền.
Thành phố Huế hiện nay là phần trung tâm của hai quận Phú Xuân và Thuận Hóa.
Đơn vị hành chính cấp xã
Toàn tỉnh Thừa Thiên Huế có 133 đơn vị hành chính cấp xã , gồm: 48 phường , 7 thị trấn và 78 xã . Dưới đây là danh sách cụ thể:
1. Quận Phú Xuân
Diện tích: 127,0 km²
Dân số: 203.142 người
Gồm 13 phường: An Hòa, Đông Ba, Gia Hội, Hương An, Hương Long, Hương Sơ, Hương Vinh, Kim Long, Long Hồ, Phú Hậu, Tây Lộc, Thuận Hòa, Thuận Lộc.
2. Quận Thuận Hóa
- Diện tích: 139 km²
- Dân số: 297.507 người
- Gồm 19 phường: An Cựu, An Đông, An Tây, Dương Nỗ, Hương Phong, Phú Hội, Phú Nhuận, Phú Thượng, Phước Vĩnh, Phường Đúc, Thuận An, Thủy Bằng, Thủy Biều, Thủy Vân, Thủy Xuân, Trường An, Vĩnh Ninh, Vỹ Dạ, Xuân Phú.
3. Thị xã Hương Thủy
- Diện tích: 427,0 km²
- Dân số: 95.299 người
- Gồm 5 phường và 5 xã:
- Phường: Phú Bài, Thủy Châu, Thủy Dương, Thủy Lương, Thủy Phương.
- Xã: Dương Hòa, Phú Sơn, Thủy Phù, Thủy Tân, Thủy Thanh.
4. Thị xã Hương Trà
- Diện tích: 392,3 km²
- Dân số: 72.677 người
- Gồm 5 phường và 4 xã:
- Phường: Hương Chữ, Hương Văn, Hương Vân, Hương Xuân, Tứ Hạ.
- Xã: Bình Thành, Bình Tiến, Hương Bình, Hương Toàn.
5. Thị xã Phong Điền
- Diện tích: 946 km²
- Dân số: 105.597 người
- Gồm 6 phường và 6 xã:
- Phường: Phong An, Phong Hải, Phong Hiền, Phong Hòa, Phong Phú, Phong Thu.
- Xã: Phong Bình, Phong Chương, Phong Mỹ, Phong Sơn, Phong Thạnh, Phong Xuân.
6. Huyện A Lưới
- Diện tích: 1.225,2 km²
- Dân số: 49.418 người
- Gồm 1 thị trấn và 17 xã:
- Thị trấn: A Lưới.
- Xã: A Ngo, A Roàng, Đông Sơn, Hồng Bắc, Hồng Hạ, Hồng Kim, Hồng Thái, Hồng Thượng, Hồng Thủy, Hồng Vân, Hương Nguyên, Hương Phong, Lâm Đớt, Phú Vinh, Quảng Nhâm, Sơn Thủy, Trung Sơn.
7. Huyện Phú Lộc
- Diện tích: 1.368 km²
- Dân số: 154.146 người
- Gồm 4 thị trấn và 23 xã:
- Thị trấn: Phú Lộc (huyện lỵ), Lăng Cô, Khe Tre, Lộc Sơn.
- Xã: Giang Hải, Hương Hữu, Hương Lộc, Hương Phú, Hương Sơn, Hương Xuân, Lộc An, Lộc Bình, Lộc Bổn, Lộc Điền, Lộc Hòa, Lộc Thủy, Lộc Tiến, Lộc Trì, Lộc Vĩnh, Vinh Hiền, Thượng Lộ, Thượng Long, Thượng Nhật, Thượng Quảng, Vinh Hưng, Vinh Mỹ, Xuân Lộc.
8. Huyện Phú Vang
- Diện tích: 235,4 km²
- Dân số: 137.962 người
- Gồm 1 thị trấn và 13 xã:
- Thị trấn: Phú Đa.
- Xã: Phú An, Phú Diên, Phú Gia, Phú Hải, Phú Hồ, Phú Lương, Phú Mỹ, Phú Thuận, Phú Xuân, Vinh An, Vinh Hà, Vinh Thanh, Vinh Xuân.
9. Huyện Quảng Điền
- Diện tích: 163,1 km²
- Dân số: 77.178 người
- Gồm 1 thị trấn và 10 xã:
- Thị trấn: Sịa.
- Xã: Quảng An, Quảng Công, Quảng Lợi, Quảng Ngạn, Quảng Phú, Quảng Phước, Quảng Thái, Quảng Thành, Quảng Thọ, Quảng Vinh.
Định hướng quy hoạch phát triển
Theo Nghị quyết 54-NQ/TW và Đề án xây dựng Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, tỉnh đang định hướng phát triển theo mô hình "Thành phố di sản, văn hóa, sinh thái, cảnh quan, thân thiện với môi trường và thông minh".
Trong không gian phát triển, khu vực trung tâm TP. Huế (quận Phú Xuân, quận Thuận Hóa) sẽ được bảo tồn, tôn tạo giá trị Quần thể Di tích Cố đô Huế, kết hợp phát triển đô thị di sản thông minh, du lịch chất lượng cao hai bờ sông Hương.
Hành lang phía Nam (Hương Thủy) tập trung phát triển các khu công nghiệp - đô thị hiện đại gắn với sân bay quốc tế Phú Bài. Hành lang ven biển (Phú Lộc, Phú Vang) đẩy mạnh du lịch nghỉ dưỡng biển, logistics tại cảng Chân Mây. Vùng trung du, miền núi (A Lưới) khai thác du lịch sinh thái, văn hóa cộng đồng.
Các ngành kinh tế chủ lực bao gồm: du lịch - dịch vụ, công nghiệp công nghệ cao, kinh tế số, nông nghiệp sạch, y tế và giáo dục chất lượng cao. Các dự án hạ tầng trọng điểm như mở rộng sân bay Phú Bài, cảng Chân Mây, cao tốc ven biển và đô thị thông minh hai bờ sông Hương đang được đẩy nhanh tiến độ.
