Tổng quan về tỉnh Khánh Hòa
Tỉnh Khánh Hòa nằm ở khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ Việt Nam, có vị trí địa lý thuận lợi cả về đường bộ, đường sắt, đường biển và đường hàng không, giữ vai trò cửa ngõ giao thương giữa miền Trung – Tây Nguyên và các vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Phía bắc Khánh Hòa giáp tỉnh Phú Yên, phía nam giáp tỉnh Ninh Thuận, phía tây giáp tỉnh Đắk Lắk và Lâm Đồng, phía đông giáp Biển Đông với đường bờ biển dài trên 385 km – một trong những bờ biển dài và đẹp nhất Việt Nam.
Về tọa độ địa lý, tỉnh nằm trong khoảng từ 11°42’ đến 12°52’ vĩ độ Bắc và từ 108°40’ đến 109°27’ kinh độ Đông.
Các điểm cực địa lý của Khánh Hòa bao gồm:
- Cực Bắc : Thuộc xã Đại Lãnh, huyện Vạn Ninh – nơi có đèo Cả và vịnh Vân Phong nổi tiếng.
- Cực Nam : Thuộc khu vực giáp ranh với tỉnh Ninh Thuận, xã Cam Phước Đông, thành phố Cam Ranh.
- Cực Tây : Nằm gần ranh giới giữa các huyện miền núi Khánh Sơn hoặc Khánh Vĩnh, giáp với tỉnh Đắk Lắk.
- Cực Đông : Thuộc quần đảo Trường Sa – đơn vị hành chính đặc biệt của tỉnh, nơi có đảo Song Tử Đông – một trong những điểm cực đông của lãnh thổ Việt Nam trên biển.
Về địa hình , Khánh Hòa có cấu trúc địa hình đa dạng và phức tạp, gồm ba vùng chính:
- Vùng núi và cao nguyên : chiếm phần lớn diện tích phía tây tỉnh, bao gồm các huyện như Khánh Vĩnh, Khánh Sơn, một phần Cam Lâm và Diên Khánh. Khu vực này có độ cao trung bình từ 200–800 mét, nhiều dãy núi cao và thung lũng hẹp, là đầu nguồn của các con sông lớn như sông Cái và sông Dinh.
- Vùng đồng bằng ven biển : là nơi tập trung dân cư đông đúc, các trung tâm hành chính – kinh tế lớn như Nha Trang, Cam Ranh, Ninh Hòa. Đây cũng là nơi phát triển mạnh các hoạt động thương mại, du lịch và cảng biển.
- Vùng biển, đảo và đầm phá : nổi bật với vịnh Nha Trang, vịnh Cam Ranh và vịnh Vân Phong – đều là những vịnh biển có giá trị chiến lược và tiềm năng kinh tế lớn. Ngoài ra, Khánh Hòa còn quản lý quần đảo Trường Sa với hàng trăm đảo, bãi đá, rạn san hô và rạn ngầm.
Với địa hình đa dạng, khí hậu ôn hòa và vị trí địa lý chiến lược, Khánh Hòa không chỉ có tiềm năng phát triển kinh tế biển, du lịch và logistics mà còn đóng vai trò quan trọng trong quốc phòng – an ninh của đất nước.
Tính đến năm 2024, dân số tỉnh Khánh Hòa đạt khoảng 1.269.300 người , với diện tích tự nhiên khoảng 5.199,62 km² , dẫn đến mật độ dân số trung bình khoảng 244 người/km² . Dân số phân bố không đồng đều, tập trung chủ yếu ở các đô thị ven biển như thành phố Nha Trang và Cam Ranh, trong khi các huyện miền núi như Khánh Sơn và Khánh Vĩnh có mật độ dân cư thấp hơn.
Đơn vị hành chính cấp huyện
Về hành chính, tỉnh được chia thành 9 đơn vị cấp huyện bao gồm:
- 2 thành phố : Nha Trang và Cam Ranh
- 1 thị xã: Ninh Hòa
- 6 huyện : Diên Khánh, Cam Lâm, Vạn Ninh, Khánh Vĩnh, Khánh Sơn và huyện đảo Trường Sa.
Đơn vị hành chính cấp xã
1. Thành phố Nha Trang
- 27 phường : Vạn Thạnh, Vạn Thắng, Xương Huân, Phương Sài, Phương Sơn, Phước Tiến, Phước Tân, Lộc Thọ, Tân Lập, Phước Hòa, Phước Hải, Phước Long, Vĩnh Nguyên, Vĩnh Trường, Vĩnh Hòa, Vĩnh Hải, Vĩnh Phước, Vĩnh Thọ, Ngọc Hiệp, Vĩnh Thạnh, Vĩnh Hiệp, Vĩnh Trung, Vĩnh Ngọc, Vĩnh Lương, Phước Đồng, Vĩnh Thái, Vĩnh Trung.
- 8 xã : Vĩnh Phương, Vĩnh Ngọc, Vĩnh Thạnh, Vĩnh Hiệp, Vĩnh Trung, Vĩnh Lương, Phước Đồng, Vĩnh Thái.
2. Thành phố Cam Ranh
- 6 phường : Cam Lộc, Cam Phú, Cam Linh, Cam Thuận, Cam Lợi, Cam Nghĩa.
- 6 xã : Cam Phước Đông, Cam Phước Tây, Cam Thịnh Đông, Cam Thịnh Tây, Cam Thành Nam, Cam Bình.
3. Thị xã Ninh Hòa
- 7 phường : Ninh Hiệp, Ninh Giang, Ninh Đa, Ninh Hà, Ninh Diêm, Ninh Thủy, Ninh Hải.
- 20 xã : Ninh Bình, Ninh Quang, Ninh Phụng, Ninh Hưng, Ninh Trung, Ninh Sim, Ninh Xuân, Ninh An, Ninh Thọ, Ninh Lộc, Ninh Ích, Ninh Phước, Ninh Vân, Ninh Tây, Ninh Tân, Ninh Sơn, Ninh Thạnh, Ninh Đông, Ninh Phú, Ninh Trung.
4. Huyện Diên Khánh
- 1 thị trấn : Diên Khánh.
- 13 xã : Diên An, Diên Toàn, Diên Điền, Diên Xuân, Diên Sơn, Diên Đồng, Diên Phú, Diên Thạnh, Diên Lạc, Diên Tân, Diên Thọ, Diên Phước, Diên Hòa.
5. Huyện Cam Lâm
- 1 thị trấn : Cam Đức.
- 9 xã : Cam Hải Đông, Cam Hải Tây, Cam Hiệp Bắc, Cam Hiệp Nam, Cam Hòa, Cam Phước Tây, Cam Tân, Cam Thành Bắc, Suối Cát.
6. Huyện Vạn Ninh
- 1 thị trấn : Vạn Giã.
- 12 xã : Đại Lãnh, Vạn Thọ, Vạn Khánh, Vạn Phú, Vạn Long, Vạn Bình, Vạn Thắng, Vạn Hưng, Vạn Lương, Vạn Phước, Vạn Thạnh, Vạn Hưng.
7. Huyện Khánh Vĩnh
- 1 thị trấn : Khánh Vĩnh.
- 13 xã : Khánh Trung, Khánh Đông, Khánh Hiệp, Khánh Bình, Khánh Nam, Khánh Thành, Khánh Phú, Khánh Lộc, Khánh Thượng, Khánh Tân, Khánh Nam, Khánh Đông, Khánh Trung.
8. Huyện Khánh Sơn
- 1 thị trấn : Tô Hạp.
- 7 xã : Sơn Bình, Sơn Trung, Sơn Lâm, Sơn Hiệp, Ba Cụm Bắc, Ba Cụm Nam, Thành Sơn.
9. Huyện Trường Sa
- 1 thị trấn : Trường Sa.
- 2 xã : Song Tử Tây, Sinh Tồn.
Quy hoạch tỉnh Khánh Hòa (2021–2030, tầm nhìn đến 2050)
Quy hoạch tỉnh Khánh Hòa thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 318/QĐ-TTg ngày 29/3/2023. Mục tiêu đến năm 2030, Khánh Hòa trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, là trung tâm kinh tế biển quốc tế và cực tăng trưởng quan trọng của khu vực Duyên hải Trung Bộ. Tỉnh tập trung phát triển kinh tế bền vững, đột phá trong các lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao, du lịch, logistics và đào tạo nguồn nhân lực.Để triển khai hiệu quả quy hoạch, Chính phủ đã ban hành Kế hoạch thực hiện theo Quyết định số 100/QĐ-TTg ngày 14/01/2025, xác định 7 nhóm giải pháp trọng tâm: thu hút đầu tư phát triển; phát triển nguồn nhân lực; phát triển khoa học và công nghệ; bảo đảm an sinh xã hội; bảo vệ môi trường; bảo đảm nguồn lực tài chính; và bảo đảm quốc phòng, an ninh. Tỉnh Khánh Hòa cũng xây dựng lộ trình cụ thể để triển khai các chương trình, dự án trọng điểm, nhằm hiện thực hóa các mục tiêu đã đề ra trong quy hoạch.
