Tổng quan của thành phố Chí Linh trước sáp nhập
Thành phố Chí Linh nằm ở phía Bắc tỉnh Hải Dương, là đô thị cửa ngõ vùng Đông Bắc Bộ, có vị trí địa lý rất thuận lợi cho giao lưu kinh tế và phát triển đô thị. Cụ thể, Chí Linh giáp các địa phương sau:
- Phía Bắc giáp thị xã Đông Triều và thành phố Uông Bí (tỉnh Quảng Ninh)
- Phía Đông giáp huyện Kinh Môn (nay là thị xã Kinh Môn), tỉnh Hải Dương
- Phía Tây:giáp huyện Phú Bình (tỉnh Thái Nguyên) và thị xã Phổ Yên
- Phía Nam giáp các huyện Nam Sách và Kim Thành (tỉnh Hải Dương)
Vị trí này giúp Chí Linh trở thành điểm trung chuyển giữa các tỉnh: Hải Dương – Quảng Ninh – Bắc Giang – Thái Nguyên – Hà Nội, đồng thời nằm trên nhiều tuyến giao thông huyết mạch như Quốc lộ 18, Quốc lộ 37 và tuyến đường sắt Hà Nội – Hạ Long.
Sau sáp nhập năm 2019, Chí Linh có:
- Diện tích khoảng 282,9 km²
- Dân số khoảng 220.400 người
Đơn vị hành chính
Trước khi có bất kỳ sáp nhập hay điều chỉnh hành chính mới, thành phố Chí Linh thuộc tỉnh Hải Dương quản lý 19 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm:
- 10 phường: Sao Đỏ, Cộng Hoà, Hoàng Tân, Văn An, Chí Minh, Tân Dân, Thái Học, Phả Lại, Bến Tắm, Hoàng Tiến.
- 9 xã: Bắc An, Cổ Thành, Hưng Đạo, Lê Lợi, Nhân Huệ, Tân Dân, Văn Đức, Đồng Lạc, Hoàng Hoa Thám.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Trước khi sáp nhập, thành phố Chí Linh có hệ thống hạ tầng khá phát triển, đặc biệt là về giao thông và đô thị. Thành phố nằm trên các tuyến giao thông trọng điểm như Quốc lộ 18, Quốc lộ 37, tuyến đường sắt Hà Nội – Hạ Long, tạo điều kiện thuận lợi cho kết nối liên vùng.
Hệ thống điện, nước, viễn thông được đầu tư đồng bộ tại trung tâm và đang từng bước mở rộng về các khu dân cư, khu công nghiệp. Các công trình công cộng như trường học, bệnh viện, trung tâm hành chính, khu thể thao, chợ, siêu thị… được nâng cấp, góp phần cải thiện đời sống người dân và tạo nền tảng phát triển đô thị.
Ngoài ra, Chí Linh còn có các khu dân cư và khu đô thị mới như khu đô thị Sao Đỏ, khu đô thị Phả Lại, góp phần định hình bộ mặt đô thị hiện đại của thành phố.
Kinh tế
Kinh tế thành phố Chí Linh (trước khi sáp nhập) phát triển toàn diện với thế mạnh ở cả công nghiệp, thương mại – dịch vụ và nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Ngành công nghiệp – xây dựng giữ vai trò chủ lực với hệ thống khu, cụm công nghiệp thu hút nhiều doanh nghiệp lớn. Thương mại – dịch vụ tăng trưởng mạnh, đặc biệt là du lịch tâm linh tại quần thể Côn Sơn – Kiếp Bạc. Nông nghiệp chuyển hướng sang mô hình sạch, hiệu quả kinh tế cao.
Di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh thành phố Chí Linh (trước khi sáp nhập) rất phong phú, nổi bật là Khu di tích quốc gia đặc biệt Côn Sơn – Kiếp Bạc, gắn liền với các danh nhân văn hóa như Trần Hưng Đạo, Nguyễn Trãi, Chu Văn An. Ngoài ra còn có chùa Côn Sơn, đền Kiếp Bạc, đền Cao, đền Mẫu Sinh, đền Sinh – đền Hóa, chùa Thanh Mai, đền thờ Chu Văn An, và rừng thông Kính Chủ. Đây là quần thể tâm linh – sinh thái nổi tiếng, thu hút đông đảo du khách, đóng vai trò quan trọng trong phát triển du lịch văn hóa và nghỉ dưỡng của địa phương.
Khu công nghiệp, làng nghề truyền thống
Thành phố có Khu công nghiệp Cộng Hòa, Khu công nghiệp Phúc Điền, thu hút nhiều doanh nghiệp sản xuất linh kiện điện tử, cơ khí, dệt may… Ngoài ra, Chí Linh còn duy trì và phát triển các làng nghề truyền thống như làm hương ở xã Văn Đức, gốm sứ ở Hoàng Hoa Thám, mộc dân dụng ở xã Bắc An, góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa và tạo việc làm cho người dân.
Định hướng phát triển thành phố Chí Linh đến năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Mục tiêu đến năm 2030
Thành phố Chí Linh phấn đấu trở thành đô thị loại II, phát triển toàn diện theo hướng xanh – thông minh – bền vững. Thành phố tập trung vào nâng cao chất lượng đô thị, phát triển mạnh các ngành công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ – du lịch văn hóa, khai thác hiệu quả tiềm năng di tích lịch sử và cảnh quan sinh thái. Đồng thời, Chí Linh hướng tới xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, cải thiện môi trường sống và thu hút đầu tư để trở thành trung tâm kinh tế – văn hóa – du lịch phía bắc tỉnh Hải Dương.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch Chí Linh
Tầm nhìn đến năm 2050
Thành phố Chí Linh hướng tới trở thành trung tâm đô thị hiện đại, sinh thái và thông minh của vùng Đông Bắc Bộ, đóng vai trò hạt nhân phát triển phía Bắc tỉnh Hải Dương. Thành phố sẽ phát triển bền vững trên nền tảng kinh tế tri thức, công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ chất lượng cao và du lịch văn hóa – sinh thái. Hệ thống hạ tầng được hoàn thiện đồng bộ, thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo tồn hiệu quả giá trị di sản lịch sử – văn hóa, đồng thời nâng cao chất lượng sống cho người dân, bảo đảm cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.
