Tổng quan về quận Nam Từ Liêm trước sáp nhập

Quận Nam Từ Liêm là một trong những quận mới của Thủ đô Hà Nội, chính thức được thành lập ngày 27/12/2013 trên cơ sở tách ra từ huyện Từ Liêm cũ. Trước khi sáp nhập địa giới hành chính, Nam Từ Liêm đã nhanh chóng khẳng định vai trò là trung tâm phát triển đô thị năng động bậc nhất khu vực phía Tây Hà Nội.

Tổng diện tích tự nhiên của quận khoảng 32,27 km², dân số đạt trên 230.000 người và không ngừng gia tăng do tốc độ đô thị hóa cao cùng sự xuất hiện của hàng loạt dự án bất động sản lớn. Địa hình của quận tương đối bằng phẳng, cao trung bình từ 6–7m so với mực nước biển, thuận lợi cho việc quy hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng, các khu đô thị, tổ hợp thương mại và dịch vụ.

Nam Từ Liêm được đánh giá có vị trí chiến lược khi nằm trên trục phát triển Tây Hà Nội, tiếp giáp nhiều quận trung tâm và các huyện vệ tinh, dễ dàng kết nối với đường vành đai 3, Đại lộ Thăng Long và quốc lộ 32.

Ranh giới hành chính của quận Nam Từ Liêm trước sáp nhập:

• Phía Bắc giáp quận Bắc Từ Liêm
• Phía Nam giáp quận Hà Đông và huyện Thanh Trì
• Phía Đông giáp quận Cầu Giấy và quận Thanh Xuân
• Phía Tây giáp huyện Hoài Đức

Đơn vị hành chính

Nam Từ Liêm được chia thành nhiều phường với diện tích và dân số khác nhau, vừa mang diện mạo của các làng quê truyền thống, vừa sở hữu diện tích phát triển đô thị hiện đại. Việc tổ chức hành chính mới giúp nâng cao hiệu quả quản lý, phục vụ tốt nhu cầu dân cư và hỗ trợ triển khai quy hoạch.

Các đơn vị hành chính của quận Nam Từ Liêm gồm có: Cầu Diễn, Đại Mỗ, Mễ Trì, Mỹ Đình 1, Mỹ Đình 2, Phú Đô, Phương Canh, Tây Mỗ, Trung Văn.

Hạ tầng và các điểm nổi bật

Cơ sở hạ tầng

Cơ sở hạ tầng của quận Nam Từ Liêm trước sáp nhập phát triển rất nhanh và đồng bộ, trở thành hình mẫu đô thị mới phía Tây Hà Nội. Trục giao thông huyết mạch quan trọng nhất là Đại lộ Thăng Long, con đường hiện đại dài hơn 30km, nối trung tâm Thủ đô với Hòa Lạc, Xuân Mai và các tỉnh Tây Bắc. Đây là tuyến giao thông chiến lược không chỉ cho quận mà còn cho toàn thành phố.

Bên cạnh đó, đường vành đai 3, đường Lê Đức Thọ – Hồ Tùng Mậu, đường Phạm Hùng, Nguyễn Hoàng và quốc lộ 32 cũng đóng vai trò kết nối quan trọng, giúp giao thương thuận lợi với các quận Cầu Giấy, Bắc Từ Liêm, Thanh Xuân. Nhiều nút giao lớn được đầu tư như nút giao Trung Hòa – vành đai 3, nút giao Mỹ Đình.

Hệ thống hạ tầng kỹ thuật gồm cấp – thoát nước, điện chiếu sáng, viễn thông, xử lý nước thải được hoàn thiện trong các khu đô thị mới như Mỹ Đình 1, Mỹ Đình 2, khu đô thị Sudico Nam An Khánh. Các khu vực này có quy hoạch hiện đại, không gian công cộng rộng rãi, hạ tầng giáo dục – y tế đồng bộ.

Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Khách sạn JW Marriott Hanoi và nhiều tòa nhà văn phòng cao tầng, trung tâm thương mại lớn như The Garden, Vincom Skylake, Keangnam Landmark 72 góp phần nâng tầm hình ảnh quận Nam Từ Liêm thành trung tâm tài chính – thương mại tầm cỡ.

Kinh tế

Kinh tế quận Nam Từ Liêm trước sáp nhập được đánh giá là một trong những khu vực có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất Thủ đô, nhờ lợi thế vị trí chiến lược, hạ tầng đồng bộ và quy hoạch phát triển rõ ràng. Trong những năm đầu thành lập, quận đã trở thành tâm điểm thu hút đầu tư bất động sản, thương mại, tài chính – dịch vụ.

Bên cạnh đó, Nam Từ Liêm còn là địa bàn phát triển mạnh về dịch vụ lưu trú cao cấp và hội nghị quốc tế, với các công trình tiêu biểu như Khách sạn JW Marriott Hanoi, Trung tâm Hội nghị Quốc gia, InterContinental Landmark 72. Đây là những điểm đến thường xuyên tổ chức hội thảo, hội nghị quốc tế và sự kiện tầm cỡ.

Ngoài bất động sản và thương mại, quận có nhiều doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực logistics, công nghệ thông tin, đào tạo quốc tế, nhờ vị trí thuận lợi giao thương với các khu công nghiệp lớn và khu công nghệ cao Láng – Hòa Lạc. Nhờ đó, Nam Từ Liêm khẳng định vai trò trung tâm phát triển kinh tế hiện đại phía Tây Hà Nội, đóng góp lớn cho ngân sách thành phố và tạo công ăn việc làm ổn định cho hàng vạn lao động.

Làng nghề truyền thống

Trước khi đô thị hóa mạnh mẽ, địa bàn Nam Từ Liêm từng nổi tiếng với nhiều làng nghề truyền thống lâu đời, góp phần quan trọng tạo nên bản sắc văn hóa vùng đất ven đô. Tiêu biểu nhất là làng nghề rèn Phú Đô, vốn được người dân truyền nghề qua nhiều thế hệ. Sản phẩm của làng nghề Phú Đô nổi tiếng với chất lượng cao, từ dao kéo, nông cụ, dụng cụ sinh hoạt đến các sản phẩm rèn nghệ thuật. Mặc dù quy mô sản xuất đã thu hẹp do tốc độ đô thị hóa, vẫn còn nhiều gia đình duy trì nghề truyền thống, tham gia các hội chợ triển lãm để giới thiệu sản phẩm.

Ngoài nghề rèn, nhiều làng quê trước đây như Đại Mỗ, Tây Mỗ còn lưu giữ nghề trồng hoa, trồng đào Tết, sản xuất mây tre đan và nghề làm hương. Nghề trồng hoa đào ở Tây Mỗ và Đại Mỗ từng được biết đến với những vườn đào cổ, cung cấp cho thị trường Hà Nội vào dịp Tết Nguyên đán.

Các làng nghề này không chỉ đóng góp kinh tế mà còn trở thành giá trị di sản văn hóa, phản ánh tinh thần lao động cần cù và sáng tạo của cộng đồng cư dân ven đô. Hiện nay, chính quyền quận tích cực triển khai chính sách hỗ trợ, khuyến khích bảo tồn, quảng bá sản phẩm và phát triển du lịch trải nghiệm gắn với làng nghề truyền thống.

Di tích, danh lam thắng cảnh

Nam Từ Liêm tuy nổi tiếng với các công trình kiến trúc hiện đại nhưng vẫn sở hữu nhiều di tích, danh lam thắng cảnh tiêu biểu gắn liền lịch sử – văn hóa vùng đất Hà Nội. Một trong những điểm đến nổi bật là Chùa Bát Tháp (Tây Mỗ) – ngôi chùa cổ có kiến trúc độc đáo, lưu giữ nhiều pho tượng cổ quý hiếm, được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp thành phố.

Đình Đại Mỗ là công trình tín ngưỡng lâu đời, nơi thờ Thành hoàng làng và tổ chức nhiều lễ hội truyền thống quan trọng. Mỗi dịp hội làng, hàng trăm người dân địa phương cùng du khách thập phương tụ hội để dâng hương, tham gia các nghi lễ rước thần và các trò chơi dân gian.

Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050

Giai đoạn đến năm 2030

Quận Nam Từ Liêm đặt mục tiêu phát triển thành trung tâm đô thị thông minh – tài chính – thương mại hiện đại bậc nhất Thủ đô. Trong giai đoạn đến năm 2030, nhiều dự án trọng điểm đang được triển khai và hoàn thiện, tiêu biểu như tuyến Metro số 3 (Nhổn – Ga Hà Nội) nối trực tiếp qua địa bàn, dự án mở rộng đường Lê Quang Đạo, cải tạo đồng bộ hạ tầng tuyến đường Mỹ Đình – Lê Đức Thọ. Đồng thời, chính quyền quận triển khai quy hoạch chi tiết khu Trung tâm Hội nghị Quốc gia thành trung tâm triển lãm, hội chợ quốc tế, kết hợp không gian công cộng, công viên và dịch vụ thương mại chất lượng cao.

Hệ thống hạ tầng kỹ thuật, công viên hồ điều hòa, bãi đỗ xe ngầm, không gian xanh đô thị tiếp tục được đầu tư mạnh mẽ, tạo môi trường sống hiện đại, xanh – sạch – đẹp. Bên cạnh đó, quận đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý đô thị, dịch vụ công, nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Tầm nhìn đến năm 2050

Đến năm 2050, Nam Từ Liêm định hướng trở thành khu đô thị thông minh kiểu mẫu, trung tâm hội nghị – triển lãm – thương mại và tài chính hiện đại của Hà Nội, kết nối chặt chẽ với các quận nội thành và vùng đô thị vệ tinh phía Tây. Quy hoạch phát triển sẽ tập trung xây dựng các tổ hợp cao tầng đa chức năng, trung tâm nghiên cứu công nghệ cao, mạng lưới giao thông ngầm kết nối Metro và hệ thống BRT.

Không gian xanh, hồ điều hòa và công viên lớn sẽ được mở rộng, tạo vành đai sinh thái hài hòa với kiến trúc hiện đại. Song song, các di tích lịch sử – văn hóa, làng nghề truyền thống được bảo tồn và phát huy giá trị, kết hợp phát triển du lịch trải nghiệm, du lịch hội nghị và thương mại dịch vụ chất lượng cao.

Xem thêm các bản đồ quy hoạch các quận/huyện Hà Nội:

• Bản đồ quy hoạch quận Nam Từ Liêm
• Bản đồ quy hoạch quận Bắc Từ Liêm
• Bản đồ quy hoạch huyện Hoài Đức