Tổng quan về tỉnh Đắk Nông
Đắk Nông là tỉnh nằm ở cửa ngõ phía Tây Nam của vùng Tây Nguyên , giữ vị trí chiến lược trong kết nối các tỉnh Tây Nguyên với vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và khu vực Đông Nam Bộ . Tỉnh có diện tích tự nhiên khoảng 6.509,27 km² , địa hình chủ yếu là cao nguyên , độ cao trung bình từ 600 - 700 mét so với mực nước biển, cao nhất là đỉnh Tà Đùng với độ cao 1.982 mét . Địa hình đa dạng, chia cắt mạnh , xen kẽ giữa các dãy núi cao, cao nguyên rộng và các dải đồng bằng thấp trũng. Dân số toàn tỉnh tính đến năm 2024 khoảng 795.700 người . Cơ cấu dân tộc rất phong phú, với hơn 40 dân tộc anh em cùng sinh sống; người Kinh chiếm đa số, bên cạnh đó là các dân tộc bản địa như M'Nông, Ê Đê, Gia Rai , cùng các dân tộc khác như Tày, Nùng, Dao, Mông ... tạo nên bản sắc văn hóa đa dạng đặc trưng của vùng Tây Nguyên.
Vị trí địa lý
- Phía Bắc và Đông Bắc giáp tỉnh Đắk Lắk .
- Phía Đông và Đông Nam giáp tỉnh Lâm Đồng .
- Phía Nam và Tây Nam giáp tỉnh Bình Phước .
- Phía Tây Nam giáp Vương quốc Campuchia .
Các điểm cực của tỉnh Đắk Nông:
- Cực Bắc: Giáp tỉnh Đắk Lắk
- Cực Nam: Giáp tỉnh Bình Phước
- Cực Đông: Giáp tỉnh Lâm Đồng
- Cực Tây: Giáp Vương quốc Campuchia (qua đường biên giới quốc tế)
Từ ngày 1/7/2025, sáp nhập toàn bộ địa giới hành chính tỉnh Đắk Nông và tỉnh Bình Thuận vào tỉnh Lâm Đồng, thống nhất tên gọi là tỉnh Lâm Đồng.
Điều kiện tự nhiên
- Khí hậu : Đắk Nông có khí hậu nhiệt đới gió mùa cận xích đạo, phân hóa thành hai mùa rõ rệt: mùa mưa từ tháng 4 đến tháng 11, mùa khô từ tháng 12 đến tháng 3 năm sau. Lượng mưa trung bình năm khoảng 2.513 mm .
- Tài nguyên thiên nhiên : Tỉnh có hệ thống sông ngòi phong phú, bao gồm các sông lớn như sông Krông Nô, sông Sêrêpôk và sông Đồng Nai, cùng với nhiều hồ, thác nước và rừng nguyên sinh, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, thủy điện và du lịch sinh thái.
Kinh tế
Đắk Nông có nền kinh tế phát triển dựa trên ba trụ cột:
nông nghiệp, công nghiệp chế biến - khai khoáng và năng lượng tái tạo
.
Tỉnh là vùng trọng điểm sản xuất
cà phê, hồ tiêu, cao su, điều
của Tây Nguyên, với hơn
130.000 ha cà phê
. Công nghiệp nổi bật với ngành
khai thác và chế biến bauxite
(Nhà máy alumin Nhân Cơ), cùng các ngành
chế biến nông sản
,
gỗ
và
năng lượng tái tạo
(thủy điện, điện mặt trời).
Dịch vụ
thương mại, logistics
và
du lịch sinh thái
cũng đang được chú trọng phát triển, với các điểm đến nổi bật như
hồ Tà Đùng
,
thác Dray Sap
,
khu bảo tồn Nam Nung
.
Giao thông
Đắk Nông có hệ thống giao thông thuận lợi:
- Quốc lộ 14 (đường Hồ Chí Minh) kết nối tỉnh với TP. Hồ Chí Minh , các tỉnh Tây Nguyên và Đông Nam Bộ.
- Quốc lộ 28 kết nối với Lâm Đồng và Phú Yên .
-
Quốc lộ 14C
và
cửa khẩu Bu Prăng
giúp phát triển
thương mại biên mậu
với Campuchia.
Tỉnh hiện chưa có sân bay, nhưng nằm gần sân bay Buôn Ma Thuột (~120 km), thuận lợi cho giao thương.
Định hướng phát triển cảng hàng không lưỡng dụng tại Đắk Mil trong tương lai.
Đơn vị hành chính cấp huyện
Tỉnh Đắk Nông hiện có 8 đơn vị hành chính cấp huyện , bao gồm:
- 1 thành phố : Gia Nghĩa.
- 7 huyện : Cư Jút, Đắk Glong, Đắk Mil, Đắk R'Lấp, Đắk Song, Krông Nô, Tuy Đức.
Đơn vị hành chính cấp xã
1. Thành phố Gia Nghĩa (6 phường và 2 xã)
- Phường : Nghĩa Đức, Nghĩa Phú, Nghĩa Tân, Nghĩa Thành, Nghĩa Trung, Quảng Thành.
- Xã : Đắk Nia, Đắk R’Moan.
2. Huyện Cư Jút (1 thị trấn và 7 xã)
- Thị trấn : Ea T’ling.
- Xã : Cư K’nia, Đắk D’rông, Đắk Wil, Ea Pô, Nam Dong, Tâm Thắng, Trúc Sơn.
3. Huyện Đắk Glong (7 xã)
- Xã : Đắk Hà, Đắk Plao, Đắk R’măng, Đắk Som, Quảng Hòa, Quảng Khê, Quảng Sơn.
4. Huyện Đắk Mil (1 thị trấn và 9 xã)
- Thị trấn : Đắk Mil.
- Xã : Đắk Gằn, Đắk Lao, Đắk N’Drót, Đắk R’La, Đắk Sắk, Đức Mạnh, Đức Minh, Long Sơn, Thuận An.
5. Huyện Đắk R’lấp (1 thị trấn và 10 xã)
- Thị trấn : Kiến Đức.
- Xã : Đắk Ru, Đắk Sin, Đắk Wer, Đạo Nghĩa, Hưng Bình, Kiến Thành, Nghĩa Thắng, Nhân Cơ, Nhân Đạo, Quảng Tín.
6. Huyện Đắk Song (1 thị trấn và 8 xã)
- Thị trấn : Đức An.
- Xã : Đắk Hòa, Đắk Môl, Đắk N’Drung, Nam Bình, Nâm N’Jang, Thuận Hà, Thuận Hạnh, Trường Xuân.
7. Huyện Krông Nô (1 thị trấn và 11 xã)
- Thị trấn : Đắk Mâm.
- Xã : Buôn Choáh, Đắk Drô, Đắk Nang, Đắk Sôr, Đức Xuyên, Nam Đà, Nâm N’Đir, Nâm Nung, Nam Xuân, Quảng Phú, Tân Thành.
8. Huyện Tuy Đức (6 xã)
- Xã : Đắk Búk So, Đắk Ngo, Đắk R’Tíh, Quảng Tâm, Quảng Tân, Quảng Trực.
Quy hoạch tỉnh Đăk Nông (2021–2030, tầm nhìn đến 2050)
Theo Quyết định số 1757/QĐ-TTg ngày 31/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Đắk Nông đã được phê duyệt Quy hoạch phát triển thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050. Mục tiêu là phát triển Đắk Nông trở thành tỉnh có nền kinh tế xanh, tuần hoàn, hiện đại, dựa trên các trụ cột chính:
- Nông nghiệp công nghệ cao : Phát triển các vùng chuyên canh cây công nghiệp như cà phê, hồ tiêu, cao su, kết hợp với ứng dụng công nghệ tiên tiến để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
- Công nghiệp chế biến và năng lượng tái tạo : Đẩy mạnh phát triển các khu công nghiệp chế biến nông lâm sản, khai thác tiềm năng thủy điện và năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió.
- Dịch vụ logistics và thương mại biên mậu : Tận dụng vị trí địa lý để phát triển các trung tâm logistics, cửa khẩu quốc tế, thúc đẩy thương mại với Campuchia và các nước trong khu vực.
- Du lịch sinh thái và văn hóa : Khai thác tiềm năng du lịch với các danh lam thắng cảnh như thác Dray Sap, hồ Tà Đùng, rừng Nam Nung, kết hợp với bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc bản địa.
Quy hoạch cũng định hướng phát triển hệ thống đô thị, với thành phố Gia Nghĩa là trung tâm, cùng với việc nâng cấp các thị trấn, thị xã trong tỉnh, hướng tới mục tiêu xây dựng Đắk Nông trở thành tỉnh mạnh, giàu, thiên nhiên tươi đẹp và xã hội hài hòa vào năm 2050.
