Tổng quan về Thị xã Quế Võ trước sáp nhập
Thị xã Quế Võ nằm ở phía Đông tỉnh Bắc Ninh, là địa bàn có vai trò chiến lược trong phát triển công nghiệp và logistics của toàn tỉnh. Trước sáp nhập, Quế Võ được đánh giá là vùng kinh tế động lực của Bắc Ninh nhờ vị trí thuận lợi kết nối với các tỉnh Bắc Giang, Hải Dương, Quảng Ninh và thủ đô Hà Nội.
Diện tích tự nhiên của Thị xã khoảng 156 km², dân số tính đến năm 2023 đạt hơn 230.000 người. Địa hình chủ yếu là đồng bằng châu thổ sông Hồng bằng phẳng, hệ thống sông ngòi dày đặc với sông Đuống và sông Thái Bình chảy qua, thuận lợi phát triển công nghiệp, dịch vụ thương mại và logistics.
Ranh giới hành chính của Thị xã Quế Võ trước sáp nhập:
- Phía Đông giáp huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương
- Phía Tây giáp thành phố Bắc Ninh và huyện Tiên Du
- Phía Nam giáp huyện Gia Bình và huyện Thuận Thành
- Phía Bắc giáp huyện Việt Yên và huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang
Nhờ lợi thế về địa lý và hạ tầng, Quế Võ được quy hoạch trở thành trung tâm công nghiệp – đô thị hiện đại của tỉnh Bắc Ninh, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế vùng Thủ đô.
Đơn vị hành chính
Trước sáp nhập, Thị xã Quế Võ có 21 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 4 phường đô thị và 17 xã nông thôn. Hệ thống đơn vị hành chính được tổ chức đồng bộ, phù hợp định hướng phát triển đô thị loại III, đảm bảo quản lý và điều hành hiệu quả.
Các đơn vị hành chính trực thuộc Thị xã Quế Võ gồm: Phường Phố Mới, phường Việt Hùng, phường Bằng An, phường Phượng Mao, xã Bằng An, xã Bằng Giã, xã Cách Bi, xã Chi Lăng, xã Châu Phong, xã Đại Xuân, xã Đào Viên, xã Đức Long, xã Hán Quảng, xã Mộ Đạo, xã Ngọc Xá, xã Nhân Hòa, xã Phù Lãng, xã Phù Lương, xã Phương Liễu, xã Quế Tân, xã Yên Giả.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Hệ thống cơ sở hạ tầng Thị xã Quế Võ được đầu tư đồng bộ, hiện đại, phù hợp vai trò trung tâm công nghiệp của tỉnh Bắc Ninh. Nổi bật nhất là các tuyến giao thông huyết mạch như Quốc lộ 18, Quốc lộ 17, Quốc lộ 38 và tuyến đường sắt Yên Viên – Hạ Long. Đây là những trục giao thông chính kết nối Quế Võ với Hà Nội, Bắc Giang, Quảng Ninh, góp phần thúc đẩy thương mại và xuất nhập khẩu hàng hóa.
Trong giai đoạn 2015–2023, nhiều công trình hạ tầng quy mô lớn đã được triển khai như đường gom Quốc lộ 18, khu trung tâm hành chính – thương mại Quế Võ, các tuyến đường trục liên xã, liên phường, hạ tầng cấp thoát nước, chiếu sáng và hệ thống xử lý nước thải công nghiệp.
Kinh tế
Nền kinh tế Thị xã Quế Võ trước sáp nhập phát triển theo định hướng công nghiệp – dịch vụ – nông nghiệp, trong đó công nghiệp đóng vai trò then chốt. Quế Võ hiện có nhiều khu công nghiệp lớn như Khu công nghiệp Quế Võ 1, Khu công nghiệp Quế Võ 2, thu hút hàng trăm doanh nghiệp sản xuất điện tử, cơ khí chính xác, dệt may, nhựa kỹ thuật cao.
Thương mại – dịch vụ cũng phát triển nhanh, với nhiều trung tâm thương mại, hệ thống siêu thị, chuỗi bán lẻ và dịch vụ logistics phục vụ nhu cầu sản xuất, tiêu dùng trong và ngoài tỉnh. Năm 2023, tổng giá trị sản xuất toàn Thị xã đạt trên 140.000 tỷ đồng, thu nhập bình quân đầu người đạt khoảng 160 triệu đồng/năm, cao hơn mặt bằng chung tỉnh Bắc Ninh.
Nông nghiệp giữ vai trò bổ trợ, tập trung phát triển vùng trồng rau màu, lúa chất lượng cao, chăn nuôi gia cầm, thủy sản gắn với bảo vệ môi trường sinh thái.
Làng nghề truyền thống
Thị xã Quế Võ nổi tiếng là vùng đất có nhiều làng nghề truyền thống lâu đời, góp phần tạo nên bản sắc văn hóa đặc trưng của vùng Kinh Bắc. Theo thống kê, trên địa bàn có hàng chục làng nghề lớn nhỏ, nhiều làng đã duy trì và phát triển qua hàng trăm năm.
Làng nghề gốm Phù Lãng (xã Phù Lãng) là một trong những làng gốm nổi tiếng nhất Việt Nam, với lịch sử hơn 700 năm. Gốm Phù Lãng được biết đến nhờ kỹ thuật nung gốm truyền thống, hoa văn độc đáo, men nâu đặc trưng và chất lượng bền đẹp. Các sản phẩm gốm mỹ nghệ, chum vại, lọ hoa… của làng nghề không chỉ tiêu thụ trong nước mà còn xuất khẩu sang nhiều quốc gia châu Á và châu Âu.
Ngoài gốm, làng nghề sản xuất giấy dó Bằng An và làng nghề làm miến dong ở xã Đại Xuân cũng nổi tiếng trong khu vực. Các sản phẩm miến dong, bánh đa được người tiêu dùng ưa chuộng bởi chất lượng truyền thống và quy trình sản xuất an toàn vệ sinh.
Di tích, danh lam thắng cảnh
Quế Võ là địa phương giàu truyền thống lịch sử, văn hóa, với nhiều di tích, danh thắng quan trọng, gắn liền tiến trình hình thành và phát triển vùng đất Kinh Bắc.
Đền Cổ Lễ (xã Cách Bi) được xây dựng từ thời Lý, là nơi thờ Lý Thường Kiệt – danh tướng có công lớn bảo vệ đất nước. Chùa Bách Môn (xã Ngọc Xá) là ngôi chùa cổ kính, nổi bật với kiến trúc truyền thống và nhiều pho tượng Phật quý hiếm.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Định hướng phát triển Thị xã Quế Võ được xây dựng trên nền tảng phát triển công nghiệp công nghệ cao, đô thị hiện đại và dịch vụ logistics, kết hợp bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống, từng bước đưa Quế Võ trở thành trung tâm kinh tế trọng điểm của tỉnh Bắc Ninh và vùng Bắc Ninh – Bắc Giang – Quảng Ninh.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch Thị xã Quế Võ
Giai đoạn đến năm 2030
Giai đoạn này, Quế Võ đặt mục tiêu đẩy mạnh công nghiệp công nghệ cao, logistics, thương mại dịch vụ, phát triển hạ tầng đô thị hiện đại. Các dự án trọng điểm đã và đang triển khai gồm Khu công nghiệp Quế Võ 3, khu logistics trung tâm Quế Võ, dự án mở rộng Quốc lộ 18, khu đô thị sinh thái ven sông Đuống, cùng nhiều công trình trung tâm thương mại, hạ tầng xã hội.
Tầm nhìn đến năm 2050
Đến năm 2050, Quế Võ được định hướng trở thành đô thị loại I, trung tâm công nghiệp công nghệ cao, logistics, thương mại – dịch vụ, du lịch văn hóa – sinh thái hiện đại. Không gian đô thị sẽ mở rộng đồng bộ, kết nối chặt chẽ với thành phố Bắc Ninh, các khu công nghiệp lớn và các hành lang logistics trọng điểm.
Huyện sẽ hình thành chuỗi khu đô thị sinh thái ven sông Đuống, trung tâm logistics liên vùng, các cụm công nghiệp sạch, đồng thời nâng tầm thương hiệu gốm Phù Lãng, giấy Bằng An thành sản phẩm OCOP cấp quốc gia, phát triển du lịch làng nghề trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.
