Tổng quan về tỉnh Đồng Tháp
Đồng Tháp là một tỉnh nằm ở trung tâm Đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam, được bao bọc bởi sông Tiền và có đường biên giới với Campuchia. Tỉnh lỵ là thành phố Cao Lãnh, cách Thành phố Hồ Chí Minh khoảng 160 km về phía Tây Nam theo Quốc lộ 1. Đồng Tháp nổi tiếng với hình ảnh sen hồng, là vựa lúa, vựa trái cây và thủy sản quan trọng của cả nước, mang đậm nét văn hóa sông nước miệt vườn.
Vị trí địa lý và các điểm cực
Đồng Tháp có diện tích tự nhiên khoảng 3.383 km².
Tỉnh tiếp giáp với:
- Phía Đông giáp tỉnh Long An và Tiền Giang.
- Phía Tây giáp tỉnh An Giang và Cần Thơ.
- Phía Nam giáp tỉnh Vĩnh Long và Cần Thơ.
- Phía Bắc giáp Vương quốc Campuchia.
Địa hình và khí hậu
Địa hình của Đồng Tháp chủ yếu là đồng bằng phù sa thấp và bằng phẳng, thuộc vùng Đồng Tháp Mười, chịu ảnh hưởng lớn của chế độ thủy văn sông Tiền. Địa hình thấp dần từ Bắc xuống Nam và từ Đông sang Tây. Hệ thống kênh rạch chằng chịt vừa là nguồn nước tưới tiêu, vừa là tuyến giao thông thủy quan trọng.
Khí hậu mang tính chất nhiệt đới gió mùa cận xích đạo, với hai mùa rõ rệt. Mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 11, mùa khô từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau. Nhiệt độ trung bình cao và ổn định quanh năm, rất thuận lợi cho nông nghiệp.
Dân cư và văn hóa
Dân số tỉnh Đồng Tháp vào năm 2019 là 1.569.117 người. Dân cư chủ yếu là người Kinh, ngoài ra còn có các cộng đồng người Hoa, Khmer cùng sinh sống.
Văn hóa Đồng Tháp đậm đà bản sắc của người dân Đồng bằng sông Cửu Long với các loại hình nghệ thuật dân gian như đờn ca tài tử Nam Bộ, cải lương. Tỉnh còn nổi tiếng với những nhân vật lịch sử như Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc (thân sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh), nhà yêu nước Nguyễn Quang Diêu, và hình ảnh sen hồng đã trở thành biểu tượng đặc trưng của Đồng Tháp.
Kinh tế
Đồng Tháp có nền kinh tế phát triển chủ yếu dựa vào nông nghiệp, thủy sản, và đang đẩy mạnh công nghiệp, dịch vụ:
- Nông nghiệp: Là vựa lúa lớn với sản lượng cao, phát triển các vùng chuyên canh cây ăn trái đặc sản (xoài Cao Lãnh, quýt hồng Lai Vung, nhãn Châu Thành), và trồng sen. Đang chuyển dịch sang nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
- Thủy sản: Nuôi trồng và xuất khẩu cá tra, cá basa là ngành kinh tế mũi nhọn, chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu kinh tế.
- Công nghiệp: Phát triển các ngành công nghiệp chế biến nông sản, thủy sản, thức ăn chăn nuôi, dệt may.
- Thương mại – Dịch vụ: Đẩy mạnh phát triển thương mại biên mậu với Campuchia, dịch vụ logistics, và du lịch sinh thái.
Du lịch và danh thắng
Đồng Tháp là điểm đến hấp dẫn với du lịch sinh thái miệt vườn, du lịch văn hóa – lịch sử và du lịch trải nghiệm:
- Khu di tích Gò Tháp: Di tích quốc gia đặc biệt, nơi phát hiện nhiều di vật khảo cổ của nền văn hóa Óc Eo.
- Khu di tích Nguyễn Sinh Sắc (Lăng Cụ Phó bảng): Nơi an nghỉ của thân sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, là điểm đến tâm linh và giáo dục.
- Vườn quốc gia Tràm Chim: Khu Ramsar thứ 4 của Việt Nam, nổi tiếng với hệ sinh thái đất ngập nước đa dạng, nơi cư trú của sếu đầu đỏ.
- Làng hoa Sa Đéc: Làng hoa kiểng truyền thống với hàng trăm loài hoa khoe sắc, đặc biệt vào dịp Tết.
- Khu du lịch sinh thái Đồng Sen Tháp Mười: Trải nghiệm hái sen, thưởng thức ẩm thực từ sen.
- Nhà cổ Huỳnh Thủy Lê: Nổi tiếng qua tiểu thuyết và phim "Người Tình" (L'Amant).
- Vườn cây ăn trái Lai Vung: Thưởng thức và mua sắm các loại trái cây đặc sản như quýt hồng.
Đơn vị hành chính cấp huyện
Đồng Tháp có 12 đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc, bao gồm 3 thành phố và 9 huyện.
- 3 thành phố: Cao Lãnh, Hồng Ngự, Sa Đéc.
- 9 huyện: Cao Lãnh, Châu Thành, Hồng Ngự, Lai Vung, Lấp Vò, Tam Nông, Tân Hồng, Thanh Bình, Tháp Mười.
Đơn vị hành chính cấp xã
Đồng Tháp có tổng cộng 141 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 9 thị trấn, 18 phường và 114 xã. Chi tiết các đơn vị hành chính cấp xã như sau:
1. Thành phố Cao Lãnh (7 phường, 6 xã)
- Phường: Phường 1, Phường 2, Phường 3, Phường 4, Phường 6, Phường 11, Phường Hòa Thuận.
- Xã: Mỹ Trà, Mỹ Tân, Hòa An, Tịnh Thới, Tân Thuận Tây, Mỹ Ngãi.
2. Thành phố Hồng Ngự (5 phường, 2 xã)
- Phường: An Lộc, An Thạnh, An Lạc, An Bình A, An Bình B.
- Xã: Tân Hội, Bình Thạnh.
3. Thành phố Sa Đéc (6 phường, 3 xã)
- Phường: 1, 2, 3, 4, An Hòa, Tân Quy Đông.
- Xã: Tân Khánh Đông, Tân Phú Đông, Tân Quy Tây.
4. Huyện Cao Lãnh (1 thị trấn, 17 xã)
- Thị trấn: Mỹ Thọ.
- Xã: An Bình, Ba Sao, Bình Hàng Tây, Bình Hàng Trung, Đốc Binh Kiều, Gáo Giồng, Mỹ Hiệp, Mỹ Long, Mỹ Thọ, Nhị Mỹ, Phong Mỹ, Phương Thịnh, Tân Nghĩa, Tân Nhuận Đông, Thanh Mỹ, Phương Trà, An Bình.
5. Huyện Châu Thành (1 thị trấn, 11 xã)
- Thị trấn: Cái Tàu Hạ.
- Xã: An Hiệp, An Khánh, An Nhơn, An Phú Thuận, Hòa Tân, Phú Hựu, Phú Long, Tân Bình, Tân Nhuận Đông, Tân Phú Trung, An Phú Thuận, An Khánh.
6. Huyện Hồng Ngự (1 thị trấn, 9 xã)
- Thị trấn: Thường Thới Tiền.
- Xã: Bình Phú, Long Khánh A, Long Khánh B, Long Thuận, Phú Thuận A, Phú Thuận B, Thường Lạc, Thường Phước 1, Thường Phước 2.
7. Huyện Lai Vung (1 thị trấn, 11 xã)
- Thị trấn: Lai Vung.
- Xã: Định Hòa, Hòa Long, Hòa Thành, Long Hậu, Phong Hòa, Tân Dương, Tân Hòa, Tân Phước, Tân Thành, Vĩnh Thới, Long Thắng.
8. Huyện Lấp Vò (1 thị trấn, 12 xã)
- Thị trấn: Lấp Vò.
- Xã: Bình Thành, Bình Thạnh Trung, Định An, Định Yên, Hội An Đông, Long Hưng B, Mỹ An Hưng A, Mỹ An Hưng B, Tân Khánh Trung, Tân Mỹ, Vĩnh Thạnh, Long Hưng A.
9. Huyện Tam Nông (1 thị trấn, 11 xã)
- Thị trấn: Tràm Chim.
- Xã: An Hòa, An Long, Phú Cường, Phú Hiệp, Phú Thành A, Phú Thành B, Phú Thọ, Tân Công Sính, Tân Kiều, Thanh Bình, Hòa Bình.
10. Huyện Tân Hồng (1 thị trấn, 8 xã)
- Thị trấn: Sa Rài.
- Xã: An Phước, Bình Phú, Tân Công Chí, Tân Hộ Cơ, Tân Phước B, Thông Bình, Bình Thạnh, Tân Thành A.
11. Huyện Thanh Bình (1 thị trấn, 12 xã)
- Thị trấn: Thanh Bình.
- Xã: An Phong, Bình Tấn, Mỹ An, Mỹ Hiệp, Mỹ Lợi, Tân Bình, Tân Mỹ, Tân Phú, Tân Thạnh, Thanh Bình, Phú Lợi, Tân Huề.
12. Huyện Tháp Mười (1 thị trấn, 12 xã)
- Thị trấn: Tháp Mười.
- Xã: Mỹ An, Mỹ Đông, Mỹ Hòa, Mỹ Quí, Mỹ Thạnh, Phú Điền, Tân Kiều, Thạnh Lợi, Thanh Mỹ, Đốc Binh Kiều, Láng Biển, Hưng Thạnh.
