Tổng quan về huyện Thoại Sơn trước sáp nhập
Huyện Thoại Sơn nằm ở phía nam tỉnh An Giang, thuộc vùng Tứ giác Long Xuyên, là cửa ngõ kết nối giữa An Giang và các tỉnh Kiên Giang, Cần Thơ. Đây là vùng đất giàu tiềm năng phát triển kinh tế – xã hội nhờ vị trí chiến lược, hệ thống giao thông đa dạng và quỹ đất rộng phục vụ sản xuất, công nghiệp và dịch vụ.
Huyện có diện tích 458,69 km², dân số năm 2019 đạt 163.427 người, mật độ 356 người/km². Thoại Sơn không chỉ nổi bật bởi những giá trị lịch sử – văn hóa như khu di tích Óc Eo – nơi được cho là từng tồn tại một hải cảng sầm uất của vương quốc Phù Nam (thế kỷ I – VII), mà còn có nhiều danh thắng nổi tiếng như núi Sập, núi Ba Thê, hồ Ông Thoại.
Ranh giới hành chính huyện Thoại Sơn:
- Phía Đông giáp thành phố Long Xuyên
- Phía Tây giáp huyện Tri Tôn và huyện Hòn Đất (Kiên Giang)
- Phía Nam giáp huyện Vĩnh Thạnh (Cần Thơ) và huyện Tân Hiệp (Kiên Giang)
- Phía Bắc giáp huyện Châu Thành

Đơn vị hành chính
Trước sáp nhập, huyện Thoại Sơn gồm 3 thị trấn và 14 xã, cụ thể: Thị trấn Núi Sập, Thị trấn Óc Eo, Thị trấn Phú Hòa, Xã An Bình, Xã Bình Thành, Xã Định Mỹ, Xã Định Thành, Xã Mỹ Phú Đông, Xã Phú Nhuận, Xã Tây Phú, Xã Thoại Giang, Xã Vĩnh Chánh, Xã Vĩnh Khánh, Xã Vĩnh Phú, Xã Vĩnh Trạch, Xã Vọng Đông, Xã Vọng Thê.

Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Huyện Thoại Sơn sở hữu hệ thống giao thông đa dạng và đang được nâng cấp đồng bộ. Quốc lộ 80 chạy qua, cùng với cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng giúp kết nối nhanh chóng đến các trung tâm kinh tế lớn. Ngoài ra, các tuyến tỉnh lộ 943, đường huyện và đường liên xã được nâng cấp, tạo thuận lợi cho lưu thông hàng hóa, đặc biệt là sản phẩm nông nghiệp.
Bên cạnh đường bộ, giao thông đường thủy cũng đóng vai trò quan trọng nhờ mạng lưới kênh rạch như kênh Rạch Giá – Long Xuyên, kênh Ba Thê, vừa phục vụ vận tải, vừa đảm bảo nguồn nước tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp.
Hạ tầng xã hội như trường học, trạm y tế, trung tâm văn hóa – thể thao đang được chú trọng đầu tư, nhất là tại các thị trấn Núi Sập, Óc Eo và Phú Hòa. Các khu công nghiệp và cụm công nghiệp như KCN Phú Hòa đang từng bước hoàn thiện, tạo quỹ đất thu hút doanh nghiệp.

Kinh tế
Nông nghiệp là trụ cột chính của kinh tế Thoại Sơn, với thế mạnh trồng lúa ba vụ mỗi năm, áp dụng mô hình canh tác tiên tiến, cơ giới hóa đồng bộ. Ngoài trồng lúa, huyện còn phát triển nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là cá tra, cá rô phi và các loại thủy sản nước ngọt khác. Chăn nuôi gia súc, gia cầm cũng đóng vai trò quan trọng, cung cấp nguồn thực phẩm dồi dào cho thị trường.
Công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp đang trên đà phát triển, tập trung vào chế biến nông sản, sản xuất vật liệu xây dựng, dệt may và cơ khí. Thương mại – dịch vụ ngày càng sôi động, nhất là ở các khu vực trung tâm và gần tuyến giao thông lớn.
Du lịch là một lĩnh vực tiềm năng với điểm nhấn là khu di tích Óc Eo – di sản khảo cổ nổi tiếng, thu hút khách du lịch và giới nghiên cứu. Bên cạnh đó, núi Sập, hồ Ông Thoại cùng hệ thống đình, chùa tạo nên tiềm năng phát triển du lịch sinh thái, văn hóa – lịch sử.

Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Đến năm 2030, huyện Thoại Sơn định hướng phát triển kinh tế đa ngành, lấy nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp chế biến và dịch vụ – thương mại làm trụ cột. Trong đó, nông nghiệp sẽ tiếp tục duy trì diện tích lúa ổn định, tập trung vào các giống chất lượng cao, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu. Công nghệ tiên tiến như hệ thống tưới thông minh, máy gặt đập liên hợp, và quy trình canh tác hữu cơ sẽ được áp dụng rộng rãi để nâng cao năng suất và giảm tác động môi trường.
Về công nghiệp, huyện sẽ hoàn thiện Khu công nghiệp Phú Hòa và các cụm công nghiệp Định Thành, Vọng Thê, Vĩnh Trạch để thu hút doanh nghiệp chế biến nông sản, sản xuất vật liệu xây dựng, cơ khí và dệt may. Chính sách khuyến công sẽ hỗ trợ các cơ sở sản xuất nhỏ mở rộng quy mô, nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh.
Hạ tầng giao thông tiếp tục được nâng cấp, trong đó ưu tiên mở rộng các tuyến tỉnh lộ 943, cải thiện đường liên xã và đường thủy nội địa như kênh Ba Thê, kênh Rạch Giá – Long Xuyên. Việc hoàn thành cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng sẽ là đòn bẩy lớn giúp kết nối vùng, thu hút đầu tư và giảm chi phí vận chuyển.

Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch huyện Thoại Sơn
Tầm nhìn đến năm 2050
Đến năm 2050, Thoại Sơn hướng tới trở thành trung tâm nông nghiệp công nghệ cao và công nghiệp chế biến hiện đại của vùng Tứ giác Long Xuyên. Nông nghiệp sẽ chuyển dịch mạnh sang mô hình sản xuất thông minh, tự động hóa, ứng dụng trí tuệ nhân tạo và công nghệ sinh học, tạo ra sản phẩm sạch, an toàn và thân thiện môi trường.
Về công nghiệp, huyện sẽ hình thành cụm liên kết ngành trong lĩnh vực chế biến lúa gạo, thủy sản, sản phẩm gỗ và vật liệu xây dựng, kết hợp dịch vụ logistics. Các khu công nghiệp được quy hoạch xanh, sử dụng năng lượng tái tạo, hệ thống xử lý chất thải đạt chuẩn quốc tế, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.
Hạ tầng đô thị sẽ được nâng cấp đồng bộ, tiến tới tiêu chuẩn đô thị loại III, với mạng lưới giao thông liên hoàn, dịch vụ công trực tuyến toàn diện, các khu dân cư hiện đại gắn với không gian xanh. Đời sống người dân được nâng cao nhờ hệ thống giáo dục, y tế, văn hóa – thể thao phát triển toàn diện.