Xã Vật Lại nằm ở cửa ngõ phía Tây Thủ đô Hà Nội, là vùng đất anh hùng giàu truyền thống cách mạng và văn hóa. Chính thức hoạt động từ ngày 1 tháng 7 năm 2025, xã được thành lập trên cơ sở sáp nhập 5 xã thuộc huyện Ba Vì trước đây, gồm Đồng Thái, Phú Châu, Phú Sơn, Thái Hòa và Vật Lại.
Đây là đơn vị hành chính mới có quy mô lớn, diện tích 51,75 km² và dân số 58.579 người, được Nhà nước phong tặng danh hiệu Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Sau sáp nhập, Vật Lại trở thành điểm sáng phát triển phía Tây Hà Nội với lợi thế về kinh tế nông nghiệp, làng nghề, quy hoạch đất đai, bất động sản và du lịch văn hóa.
Tổng quan về xã Vật Lại sau sáp nhập
Đặc điểm tự nhiên và vị trí địa lý
Vật Lại nằm tại khu vực chuyển tiếp giữa đồng bằng và trung du, phía Tây giáp tỉnh Phú Thọ, phía Đông giáp khu vực Quảng Oai (trước đây thuộc thị xã Sơn Tây), phía Nam giáp Cổ Đô và Minh Châu (trước đây thuộc huyện Ba Vì), phía Bắc giáp Bất Bại (trước đây thuộc Ba Vì).
Nhờ vị trí tiếp giáp Quốc lộ 32, xã Vật Lại trở thành điểm trung chuyển hàng hóa, nông sản và dịch vụ quan trọng trong mạng lưới giao thương phía Tây Thủ đô. Địa hình đa dạng, đồi gò xen đồng bằng giúp Vật Lại có điều kiện thuận lợi để phát triển nông nghiệp hàng hóa, khu dân cư mới và quy hoạch bất động sản sinh thái.
Nguồn gốc và tên gọi Vật Lại
Tên gọi Vật Lại được giữ lại cho đơn vị hành chính mới để tôn vinh giá trị lịch sử của vùng đất từng thuộc huyện Ba Vì trước đây, nổi tiếng với truyền thống chiến đấu kiên cường trong kháng chiến chống Pháp. Giữ nguyên tên gọi này thể hiện sự kế thừa bản sắc và tinh thần anh hùng của người dân địa phương qua nhiều thế hệ.
Bản đồ hành chính xã Vật Lại sau sáp nhập
Trên bản đồ hành chính Hà Nội sau sáp nhập năm 2025, xã Vật Lại là địa bàn có diện tích rộng nhất khu vực phía Tây, trải dài dọc Quốc lộ 32.
Khu trung tâm hành chính xã đặt tại Thôn Vật Lại 3, tập trung các cơ quan công quyền, trường học, trạm y tế và khu dân cư mới.
Quy hoạch tổng thể xã giai đoạn 2025–2035 được định hướng phát triển theo ba vùng chức năng gồm:
- Trung tâm hành chính – thương mại
- Vùng nông nghiệp công nghệ cao
- Vùng làng nghề – du lịch văn hóa – dân cư mở rộng
Vật Lại được xem là vùng đệm phát triển đô thị phía Tây Hà Nội, có vai trò kết nối không gian giữa khu vực Sơn Tây trước đây và vùng đồng bằng sông Hồng.
Các đơn vị hành chính hợp nhất thành xã Vật Lại
|
Xã cũ (trước sáp nhập) |
Diện tích (km²) |
Dân số (người) |
Đặc điểm nổi bật |
|
Đồng Thái |
8,27 |
10.596 |
Vùng trồng rau màu và chăn nuôi tập trung |
|
Phú Châu |
9,88 |
12.082 |
Làng nghề truyền thống, khu dân cư phát triển |
|
Phú Sơn |
13,45 |
10.590 |
Mô hình nông nghiệp hàng hóa quy mô lớn |
|
Thái Hòa |
5,70 |
9.766 |
Nhiều di tích cổ và làng nghề thủ công |
|
Vật Lại |
14,45 |
15.545 |
Trung tâm hành chính, có Đền Trúc Lâm nổi tiếng |
Sự hợp nhất này giúp xã Vật Lại tăng quy mô, nâng cao năng lực quản lý hành chính và tạo điều kiện quy hoạch hạ tầng, bất động sản và dân cư đồng bộ theo hướng hiện đại.
Trụ sở hành chính xã Vật Lại
Trụ sở UBND xã đặt tại Thôn Vật Lại 3, Hà Nội, là trung tâm điều hành mới của chính quyền địa phương.
Thành phần lãnh đạo hiện nay gồm:
- Ông Nguyễn Khắc Sự – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã
- Ông Nguyễn Đức Anh – Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã
- Ông Nguyễn Quốc Huy – Ủy viên Ban Thường vụ, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã
Chính quyền xã đã hoàn tất việc chuyển đổi hệ thống hành chính sau sáp nhập, đảm bảo giấy tờ cũ của người dân vẫn còn hiệu lực pháp lý. Công tác cập nhật hồ sơ đất đai, hộ tịch và thuế được triển khai tập trung, thuận tiện cho người dân và doanh nghiệp.
Quy hoạch phát triển xã Vật Lại sau sáp nhập
Theo quy hoạch đến năm 2035, xã Vật Lại phát triển theo hướng nông nghiệp sinh thái – dịch vụ – bất động sản nông thôn hiện đại. Một số định hướng trọng tâm gồm:
- Xây dựng vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, tập trung tại khu vực Phú Sơn và Đồng Thái (trước đây).
- Phát triển các cụm dân cư sinh thái và khu thương mại – dịch vụ nhỏ dọc trục Quốc lộ 32.
- Quy hoạch khu tái định cư và khu dân cư mở rộng tại vùng trung tâm xã.
- Bảo tồn di tích lịch sử, văn hóa như Đền Trúc Lâm, Đình Vật Phụ, Đình Phú Hữu, kết hợp du lịch văn hóa – tâm linh.
- Thu hút đầu tư bất động sản dân sinh và bất động sản du lịch nông thôn gắn với hệ thống hạ tầng hiện đại.
Với vị trí chiến lược và quỹ đất rộng, Vật Lại được đánh giá là vùng phát triển tiềm năng cho các dự án đất ở, nhà vườn, khu nghỉ dưỡng và nông nghiệp kết hợp du lịch.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch xã Vật Lại
Tình hình kinh tế xã hội của xã Vật Lại
Giai đoạn 2021 đến 2025 (giai đoạn trước khi sáp nhập), kinh tế xã đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 7,4%/năm, cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực theo hướng nông nghiệp – công nghiệp nhỏ – dịch vụ.
- Tổng thu ngân sách Nhà nước: 397,5 tỷ đồng
- Thu từ đất: 8 tỷ đồng
- Thu nhập bình quân đầu người: 67,8 triệu đồng/năm
Ba khâu đột phá phát triển nhiệm kỳ 2025–2030 (giai đoạn sau sáp nhập):
- Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.
- Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong sản xuất và quản lý.
- Phát triển nông nghiệp hàng hóa gắn chuỗi giá trị và thương hiệu sản phẩm địa phương.
Cùng với đó, xã tập trung hoàn thiện hạ tầng giao thông liên vùng, liên khu vực, mở rộng quỹ đất thương mại – dịch vụ, và khu dân cư đô thị hóa mới, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng dân số và phát triển bất động sản.
Lễ hội truyền thống và di tích văn hóa tại xã Vật Lại
Lễ khánh thành công trình tu bổ Đình Vật Phụ
Ngày 05 tháng 10 năm 2025, tại thôn Vật Phụ, chính quyền và nhân dân xã tổ chức Lễ khánh thành công trình tu bổ, tôn tạo Đình Vật Phụ – một sự kiện trọng đại trong công tác bảo tồn di sản văn hóa.
Công trình được khôi phục trên nguyên tắc giữ nguyên yếu tố kiến trúc gốc, bảo tồn các giá trị lịch sử và nghệ thuật truyền thống. Việc khánh thành không chỉ mang ý nghĩa văn hóa tâm linh mà còn là ngày hội đoàn kết của nhân dân địa phương, khơi dậy tinh thần tự hào quê hương và truyền thống uống nước nhớ nguồn.
Các di tích lịch sử văn hóa tiêu biểu
- Đình Phú Hữu (thôn Đông Hữu) là công trình cổ có giá trị nghệ thuật và tâm linh cao.
- Đền Trúc Lâm – di tích cấp Quốc gia, thờ các danh tướng thời Trần.
Các di tích này tạo thành mạng lưới du lịch văn hóa liên kết với vùng Sơn Tây và Ba Vì trước đây, góp phần phát triển dịch vụ, du lịch và bất động sản nghỉ dưỡng nông thôn.
Giáo dục y tế và đời sống xã hội tại xã Vật Lại
Vật Lại đặc biệt quan tâm đến phát triển giáo dục, y tế và nâng cao đời sống nhân dân.
- Trường Tiểu học và THCS Vật Lại đạt chuẩn quốc gia, có bề dày truyền thống dạy tốt học tốt.
- Trạm Y tế xã được đầu tư khang trang, kết nối với Bệnh viện Đa khoa Ba Vì để phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe.
- Các phong trào văn nghệ, thể thao, xây dựng nông thôn mới được triển khai thường xuyên, góp phần củng cố đời sống tinh thần và văn hóa cộng đồng.
Định hướng phát triển đô thị và bất động sản xã Vật Lại
Với vị trí thuận lợi và quỹ đất dồi dào, xã Vật Lại đang trở thành điểm đến mới của các nhà đầu tư bất động sản phía Tây Hà Nội.
- Phát triển khu dân cư kiểu mẫu ven Quốc lộ 32 và các cụm dân cư Phú Châu, Đồng Thái, Vật Lại (trước đây).
- Quy hoạch đất ở nông thôn mở rộng, đất dịch vụ và đất thương mại nhỏ.
- Hình thành khu du lịch sinh thái, nhà vườn, homestay gắn với làng nghề.
- Thu hút dự án bất động sản xanh, nông nghiệp – du lịch tích hợp.
Nhờ chính sách mở cửa đầu tư và quy hoạch hạ tầng bài bản, Vật Lại đang dần trở thành điểm sáng mới của thị trường bất động sản ngoại thành Hà Nội sau sáp nhập.
