Tổng quan về tỉnh Hòa Bình
Hòa Bình là một tỉnh miền núi nằm ở cửa ngõ phía Nam của vùng Bắc Bộ, thuộc khu vực Tây Bắc, Việt Nam. Với tổng diện tích 4.662,5 km², Hòa Bình đứng thứ 29/63 tỉnh, thành về quy mô lãnh thổ, chiếm khoảng 1,41% tổng diện tích cả nước.
Đến năm 2025, dân số toàn tỉnh ước đạt 880.500 người, trong đó người Mường là cộng đồng dân tộc chiếm tỷ lệ cao nhất, góp phần quan trọng vào việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa đặc trưng của địa phương.
Từ ngày 1/7/2025, sáp nhập toàn bộ địa giới hành chính tỉnh Vĩnh Phúc và tỉnh Hòa Bình vào tỉnh Phú Thọ, thống nhất tên gọi là tỉnh Phú Thọ.
Vị trí địa lý:
- Phía Đông giáp tỉnh Hà Nam và Thủ đô Hà Nội.
- Phía Tây giáp tỉnh Sơn La.
- Phía Nam giáp tỉnh Thanh Hóa và Ninh Bình.
- Phía Bắc giáp tỉnh Phú Thọ.
Đơn vị hành chính cấp huyện
Sau quá trình rà soát, sắp xếp và điều chỉnh theo tinh thần Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, đến tháng 5 năm 2025, hệ thống đơn vị hành chính cấp huyện của tỉnh Hòa Bình đã được tổ chức ổn định và hợp lý hơn, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.
Cụ thể, tỉnh Hòa Bình gồm có:
- 01 thành phố trực thuộc tỉnh: Thành phố Hòa Bình.
- 09 huyện: Cao Phong, Đà Bắc, Kim Bôi, Lạc Sơn, Lạc Thủy, Lương Sơn, Mai Châu, Tân Lạc, Yên Thủy.
Đơn vị hành chính cấp xã
Thực hiện Nghị quyết số 830/NQ-UBTVQH14, tỉnh Hòa Bình đã triển khai việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp xã nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý và phù hợp với yêu cầu phát triển mới.
Tính đến nay, toàn tỉnh Hòa Bình có tổng cộng 151 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm:
- 12 phường (thuộc Thành phố Hòa Bình)
- 10 thị trấn (trực thuộc 9 huyện)
- 129 xã (phân bố tại thành phố Hòa Bình và các huyện)
Dưới đây là danh sách chi tiết các đơn vị hành chính cấp xã của từng huyện và thành phố trực thuộc tỉnh Hòa Bình:
1. Thành phố Hòa Bình (12 phường và 7 xã)
- Phường: Đồng Tiến, Đồng Tâm, Chăm Mát, Hữu Nghị, Phương Lâm, Tân Hòa, Tân Thịnh, Thái Bình, Thống Nhất, Trung Minh, Dân Chủ, Quỳnh Lâm.
- Xã: Hòa Bình, Yên Mông, Sủ Ngòi, Thịnh Lang, Mông Hóa, Trung Sơn, Thống Nhất (xã cùng tên với một phường, khác địa giới).
2. Huyện Cao Phong (1 thị trấn và 9 xã)
- Thị trấn: Cao Phong.
- Xã: Bắc Phong, Bình Thanh, Dũng Phong, Hợp Phong, Nam Phong, Tây Phong, Thạch Yên, Thu Phong, Thung Nai.
3. Huyện Đà Bắc (1 thị trấn và 16 xã)
- Thị trấn: Đà Bắc.
- Xã: Cao Sơn, Đoàn Kết, Đồng Chum, Đồng Ruộng, Giáp Đắt, Hiền Lương, Mường Chiềng, Nánh Nghê, Tân Minh, Tân Pheo, Tiền Phong, Toàn Sơn, Trung Thành, Tú Lý, Vầy Nưa, Yên Hòa.
4. Huyện Kim Bôi (1 thị trấn và 16 xã)
- Thị trấn: Bo.
- Xã: Bình Sơn, Cuối Hạ, Đông Bắc, Đú Sáng, Hợp Tiến, Hùng Sơn, Kim Bôi, Kim Lập, Mỵ Hòa, Nam Thượng, Nuông Dăm, Sào Báy, Tú Sơn, Vĩnh Đồng, Vĩnh Tiến, Xuân Thủy.
5. Huyện Lạc Sơn (1 thị trấn và 23 xã)
- Thị trấn: Vụ Bản.
- Xã: Ân Nghĩa, Bình Hẻm, Chí Đạo, Định Cư, Hương Nhượng, Miền Đồi, Mỹ Thành, Ngọc Lâu, Ngọc Sơn, Nhân Nghĩa, Quý Hòa, Quyết Thắng, Tân Lập, Tân Mỹ, Thượng Cốc, Tự Do, Tuân Đạo, Văn Nghĩa, Văn Sơn, Vũ Bình, Xuất Hóa, Yên Nghiệp, Yên Phú.
6. Huyện Lạc Thủy (2 thị trấn và 8 xã)
- Thị trấn: Chi Nê, Ba Hàng Đồi.
- Xã: An Bình, Đồng Tâm, Hưng Thi, Khoan Dụ, Phú Nghĩa, Phú Thành, Thống Nhất, Yên Bồng.
7. Huyện Lương Sơn (1 thị trấn và 10 xã)
- Thị trấn: Lương Sơn.
- Xã: Cao Dương, Cư Yên, Hòa Sơn, Lâm Sơn, Liên Sơn, Nhuận Trạch, Tân Vinh, Thanh Lương, Trường Sơn, Trung Sơn.
8. Huyện Mai Châu (1 thị trấn và 15 xã)
- Thị trấn: Mai Châu.
- Xã: Ba Khan, Chiềng Châu, Cun Pheo, Hang Kia, Mai Hịch, Nà Mèo, Nậm Păm, Noong Luông, Pà Cò, Piềng Vế, Sam Khoe, Tân Sơn, Thung Khe, Tòng Đậu, Vạn Mai.
9. Huyện Tân Lạc (1 thị trấn và 15 xã)
- Thị trấn: Mãn Đức.
- Xã: Đại Đồng, Đông Lai, Gia Mô, Lũng Vân, Mỹ Hòa, Ngọc Mỹ, Ngổ Luông, Phong Phú, Phú Cường, Quyết Chiến, Thanh Hối, Tử Nê, Vân Sơn, Vũ Bình, Suối Hoa.
10. Huyện Yên Thủy (1 thị trấn và 10 xã)
- Thị trấn: Yên Thủy.
- Xã: Bảo Hiệu, Đa Phúc, Đoàn Kết, Hữu Lợi, Lạc Hưng, Lạc Lương, Phú Lai, Phú Lão, Yên Lạc, Yên Trị.
Quy hoạch tỉnh Hòa Bình (2021–2030, tầm nhìn đến 2050)
Mục tiêu:
- Trở thành tỉnh phát triển khá của vùng trung du và miền núi phía Bắc.
- Thu nhập bình quân thuộc nhóm dẫn đầu khu vực.
- Thực hiện chuyển đổi số toàn diện.
- Nâng cao năng lực cạnh tranh, vào nhóm khá toàn quốc.
Định hướng phát triển:
- Phát triển đô thị – nông thôn: Mở rộng, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật và xã hội đồng bộ.
- Bảo vệ môi trường: Quản lý bền vững tài nguyên, chủ động ứng phó biến đổi khí hậu.
- Phân vùng chức năng: Quy hoạch sử dụng đất hiệu quả, hợp lý theo đặc thù từng khu vực.
