Tổng quan về thị xã Sông Cầu trước sáp nhập
Sông Cầu là thị xã nằm ở ven biển cực bắc tỉnh Phú Yên. Đồi núi chiếm đa số, xen kẽ là một số đồng bằng nhỏ. Là địa phương có chiều dài đường bờ biển lớn nhất tỉnh với đường bờ biển dài 89 km được thiên nhiên ưu đãi với nhiều danh thắng như Vịnh Xuân Đài, Đầm Cù Mông. Trên địa bàn còn có một số bán đảo lớn như: Xuân Thịnh, Xuân Hải. Ngoài ra, còn nổi tiếng với nhiều bãi biển đẹp như: Vịnh Hòa, Bãi Tràm, Bãi Bàu…
Diện tích: Thị xã Sông Cầu có tổng diện tích đất tự nhiên 492,8 km².
Dân số (năm 2019): Đạt 120.780 người, trong đó có 65.000 người sống ở khu đô thị và 55.780 người sống ở khu nông thôn.
Mật độ dân số: Đạt 245 người/km².
Địa hình: Sông Cầu là thị xã nằm ở ven biển cực bắc tỉnh Phú Yên. Đồi núi chiếm đa số, xen kẽ là một số đồng bằng nhỏ. Là địa phương có chiều dài đường bờ biển lớn nhất tỉnh với đường bờ biển dài 89 km được thiên nhiên ưu đãi với nhiều danh thắng như Vịnh Xuân Đài, Đầm Cù Mông. Trên địa bàn còn có một số bán đảo lớn như: Xuân Thịnh, Xuân Hải. Ngoài ra, còn nổi tiếng với nhiều bãi biển đẹp như: Vịnh Hòa, Bãi Tràm, Bãi Bàu…
Vị trí địa lý
Ranh giới hành chính:
- Phía Bắc của thị xã Sông Cầu tiếp giáp thành phố Quy Nhơn (Bình Định)
- Phía Đông của thị xã Sông Cầu tiếp giáp Biển Đông
- Phía Nam của thị xã Sông Cầu tiếp giáp huyện Tuy An
- Phía Tây của thị xã Sông Cầu tiếp giáp huyện Đồng Xuân và huyện Vân Canh (Bình Định)
Đơn vị hành chính
Trước khi sáp nhập, thị xã Sông Cầu có 13 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm 4 phường: Xuân Đài, Xuân Phú, Xuân Thành, Xuân Yên và 9 xã: Xuân Bình, Xuân Cảnh, Xuân Hải, Xuân Lâm, Xuân Lộc, Xuân Phương, Xuân Thịnh, Xuân Thọ 1, Xuân Thọ 2.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Thị xã Sông Cầu có hệ thống giao thông QL1A chạy qua thị xã theo hướng Bắc – Nam, là tuyến đường chính vừa là đường đối ngoại vừa là đường chính thị xã.
QL1D có chiều dài 14,5km nối từ thị xã Sông Cầu đến Quy Nhơn, qua 2 xã Xuân Cảnh, Xuân Hải, là một phần tuyến hành lang KT ven biển Phú Yên, đạt tiêu chuẩn cấp III đồng bằng.
Ngoài ra, địa phương này có 2 tuyến đường tỉnh là 642 và 644 chạy theo hướng Đông – Tây bắt đầu từ QL1A, nối Sông Cầu với các thị xã miền núi phía Tây của tỉnh và các tỉnh khu vực Tây Nguyên.
Bên cạnh đó, còn 11 tuyến đường huyện (từ ĐH.1 đến ĐH 10B), có tổng chiều dài 87,42 km.
Kinh tế
Trong những năm gần đây, thị xã Sông Cầu nổi lên như một điểm sáng kinh tế của tỉnh Phú Yên, đặc biệt trong các lĩnh vực thủy sản, du lịch và thương mại – dịch vụ. Diện tích nuôi trồng thủy sản đạt hàng nghìn héc-ta, với thế mạnh nuôi tôm hùm, cá mú, cá bớp và các loại hải sản giá trị cao, mang lại nguồn thu nhập ổn định và nâng cao đời sống người dân ven biển.
Du lịch của Sông Cầu phát triển mạnh nhờ lợi thế cảnh quan biển đảo hoang sơ, với những điểm đến nổi bật như vịnh Xuân Đài, Ghềnh Đá Đĩa, bãi biển Long Thủy… thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước. Các dịch vụ lưu trú, ăn uống, vui chơi giải trí được mở rộng, góp phần tạo thêm nhiều việc làm và tăng trưởng kinh tế.
Bên cạnh đó, thương mại – dịch vụ tại Sông Cầu đang có sự bứt phá, với nhiều chợ, cửa hàng và trung tâm mua sắm mới được hình thành, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và trao đổi hàng hóa. Công nghiệp chế biến thủy sản, đóng tàu và sản xuất vật liệu xây dựng cũng có bước phát triển ổn định, đóng góp tích cực vào cơ cấu kinh tế địa phương.
Những thành tựu này cho thấy Sông Cầu đang từng bước phát triển đa ngành, khai thác hiệu quả tiềm năng biển, du lịch và thương mại để hướng tới mục tiêu trở thành đô thị ven biển năng động của khu vực Nam Trung Bộ.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Định hướng đến năm 2030, thị xã Sông Cầu tập trung vào việc nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt trong chương trình xây dựng Nông thôn mới. Sau khi được công nhận đạt chuẩn Nông thôn mới, chính quyền địa phương tiếp tục triển khai mục tiêu xây dựng Nông thôn mới nâng cao, hướng đến sự phát triển bền vững và cải thiện chất lượng sống của người dân.
Các dự án trọng điểm trong giai đoạn này bao gồm: cải tạo và mở rộng hệ thống giao thông liên xã, đầu tư phát triển điện lưới, nâng cấp cơ sở hạ tầng y tế và giáo dục. Đặc biệt, thị xã đặt mục tiêu tất cả các xã, phường ngoại thành đạt chuẩn Nông thôn mới nâng cao, trong đó có những xã được định hướng trở thành xã kiểu mẫu.
Song song đó, thị xã Sông Cầu tiếp tục phát triển mô hình kinh tế hợp tác, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, hỗ trợ nông dân và ngư dân tiếp cận thị trường cũng như ứng dụng khoa học kỹ thuật. Mục tiêu là nâng cao thu nhập cho người dân khu vực nông thôn và ven biển, phấn đấu đạt mức bình quân trên 65 triệu đồng/người/năm vào năm 2030.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch thị xã Sông Cầu
Tầm nhìn đến năm 2050
Tầm nhìn đến năm 2050, thị xã Sông Cầu hướng đến trở thành đô thị phát triển toàn diện, với cơ cấu kinh tế chuyển dịch mạnh sang công nghiệp – dịch vụ – du lịch, giảm tỷ trọng thuần nông và khai thác hải sản truyền thống theo hướng bền vững. Chính quyền địa phương đặt trọng tâm vào phát triển các cụm công nghiệp ven biển, từng bước thu hút nhà đầu tư vào lĩnh vực chế biến hải sản xuất khẩu, sản xuất hàng tiêu dùng và dịch vụ hậu cần nghề cá.
Thị xã định hướng trở thành trung tâm trọng điểm về khai thác và nuôi trồng thủy sản chất lượng cao của tỉnh Phú Yên, đồng thời phát triển du lịch biển đảo, du lịch sinh thái gắn với văn hóa làng chài nhằm khai thác tối đa lợi thế bản địa. Bên cạnh đó, Sông Cầu tiếp tục thực hiện các chính sách an sinh xã hội bền vững, bảo đảm quyền lợi cho người dân, đặc biệt là ngư dân, người nghèo và các nhóm yếu thế.
Sự đầu tư đồng bộ vào hạ tầng đô thị, giao thông ven biển, cảng cá và khu du lịch, cùng với tầm nhìn phát triển dài hạn, sẽ là nền tảng vững chắc để thị xã Sông Cầu vươn lên trở thành một trong những đô thị ven biển phát triển toàn diện, hiện đại và bền vững của khu vực Nam Trung Bộ.
