Tổng quan về thị xã Đông Hòa trước sáp nhập
Đông Hòa là một thị xã ven biển thuộc tỉnh Phú Yên, cách trung tâm thành phố Tuy Hòa khoảng 10km về phía nam và cách thành phố Nha Trang khoảng 100km về phía bắc theo Quốc lộ 1. Ngoài ra, huyện có Quốc lộ 29 đi qua từ cảng Vũng Rô đi thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk, tuyến đường sắt Bắc Nam với 2 ga Phú Hiệp và Hảo Sơn, cảng Vũng Rô ra Biển Đông, đặc biệt phía Đông giáp Biển Đông đã tạo cho thị xã một vị trí thuận lợi trong giao lưu, phát triển kinh tế xã hội với các tỉnh lân cận và phát triển kinh tế biển.
Địa hình: Thị xã Đông Hòa mang đặc thù của đồng bằng duyên hải miền Nam Trung Bộ, dốc và thấp dần từ Tây sang Đông, có 2 dạng địa hình cơ bản sau:
- Vùng đồng bằng: Địa hình bằng phẳng nằm ở phía Bắc của huyện, thuộc dạng địa hình đồng bằng ven sông, kéo dài từ Tây sang Đông, độ chênh cao nhỏ. Phía Đông là vùng đất cát ven biển, phía Tây Bắc là vùng đất phù sa do hai con sông Đà Rằng và sông Bàn Thạch bồi đắp. Sông Bàn Thạch chảy từ Tây sang Đông qua địa bàn huyện.
- Vùng đồi núi: Nằm ở phía Nam của thị xã, kéo dài từ Tây sang Đông chiếm khá lớn diện tích tự nhiên của thị xã. Địa hình bị chia cắt khá phức tạp. Độ cao trung bình 400m đến 500m, độ dốc vùng núi biến động lớn.
Vị trí địa lý
- Phía Bắc giáp thành phố Tuy Hòa và huyện Phú Hòa qua sông Đà Rằng
- Phía Nam giáp huyện Vạn Ninh của tỉnh Khánh Hòa và Biển Đông
- Phía Tây giáp huyện Tây Hòa
- Phía Đông giáp Biển Đông với chiều dài bờ biển gần 50km kéo dài từ Đông Tác đến đảo Hòn Nưa.
Đơn vị hành chính
Trước khi sáp nhập, thị xã Đông Hòa có 10 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm 5 phường: Hòa Hiệp Trung, Hòa Vinh, Hòa Hiệp Bắc, Hòa Hiệp Nam, Hòa Xuân Tây và 5 xã: Hòa Tâm, Hòa Tân Đông, Hòa Thành, Hòa Xuân Đông, Hòa Xuân Nam.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Thị xã Đông Hòa có hệ thống giao thông đường bộ khá phát triển, góp phần quan trọng vào việc kết nối và lưu thông hàng hóa giữa các địa phương trong và ngoài tỉnh. Trục giao thông huyết mạch là Quốc lộ 1A và Quốc lộ 29, chạy qua nhiều phường, xã như Hòa Xuân Tây, Hòa Vinh, Hòa Hiệp Bắc…, tạo điều kiện thuận lợi trong việc di chuyển giữa Đông Hòa với thành phố Tuy Hòa, tỉnh Khánh Hòa và các huyện, thị lân cận.
Ngoài quốc lộ, thị xã còn có các tuyến đường tỉnh như ĐT 645, ĐT 647 và nhiều tuyến đường liên xã, liên thôn kết nối trực tiếp tới các khu công nghiệp, cảng biển, chợ đầu mối và vùng sản xuất. Đáng chú ý, nhiều tuyến đường nông thôn đã được bê tông hóa, giúp cải thiện điều kiện đi lại, giao thương và phục vụ sản xuất nông – thủy sản, công nghiệp, dịch vụ.
Về hạ tầng điện, nước và y tế, Đông Hòa đã được tỉnh quan tâm đầu tư mạnh. Trong thời gian gần đây, thị xã đã lắp đặt hàng trăm điện kế mới cho các hộ dân, trong đó có nhiều hộ ở khu vực vùng sâu, vùng xa được tiếp cận điện lưới quốc gia. Tổng vốn đầu tư cho hệ thống điện, nước và cơ sở y tế lên đến hàng chục tỷ đồng, góp phần nâng cao chất lượng đời sống, thu hút dân cư và nhà đầu tư.
Kinh tế
Tốc độ tăng trưởng kinh tế trên địa bàn thị xã trung bình 3 năm gần đây là 11,37%; tỷ trọng công nghiệp, thương mại và dịch vụ trong cơ cấu kinh tế đạt 77,7%; tỉ lệ hộ nghèo chiếm 4,06%; thu nhập bình quân đầu người đạt 56,71 triệu đồng/người/năm. Tổng thu ngân sách trên địa bàn thị xã năm 2018 là 1.090,65 tỷ đồng.
Nông nghiệp – Thủy sản: Đông Hòa được biết đến với thế mạnh mạnh về khai thác và nuôi trồng thủy sản, với cảng cá Phú Lạc đóng vai trò trung tâm giao thương hải sản địa phương. Mô hình nuôi thủy sản bền vững được triển khai, bao gồm:
- Nuôi cá mú (cá song) trong ao đất và bể, với tỉ lệ sống cao (>80–90%), đạt khối lượng trung bình 1 kg/con
- Nuôi cua biển thương phẩm với diện tích khoảng 42.000 m², tỉ lệ sống đạt 54%, nhiều hộ đã nhân rộng mô hình trên diện tích lớn (~20 ha)
Công nghiệp – thương mại – dịch vụ: Cảng Vũng Rô là cảng biển loại II, có thể tiếp nhận tàu trọng tải đến 10.000 DWT, lượng hàng qua cảng khoảng 500.000 tấn/năm, khu vực này được chú trọng đầu tư và góp phần thúc đẩy kinh tế biển.
Khu công nghiệp Hòa Hiệp (trong đó có Hòa Hiệp Trung) là địa điểm có tốc độ công nghiệp hóa nhanh nhất tỉnh, thu hút được lượng lao động lớn và đầu tư vào ngành chế biến, đóng vai trò trung tâm kinh tế của thị xã.
Chợ Phú Hiệp là chợ lớn nhất của thị xã, quy mô hơn 150 sạp, kết nối chặt với các hộ kinh doanh cá thể và cơ sở chế biến, góp phần thúc đẩy thương mại tại địa phương.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Đô thị động lực: Đông Hòa được xác định là đô thị loại III, đóng vai trò là vùng kinh tế năng động, trung tâm của khu vực phát triển đa ngành của tỉnh
Phát triển khu kinh tế tổng hợp đa ngành: Ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp then chốt như luyện kim, lọc hóa dầu, năng lượng, kết nối trực tiếp với cảng biển. Mục tiêu là đưa thị xã trở thành trung tâm dịch vụ và du lịch ở cấp quốc gia và khu vực
Hạ tầng đột phá: Tập trung phát triển hạ tầng giao thông ven biển hiện đại, kết nối cao tốc Bắc–Nam và đường bộ, đường sắt, đường biển — tạo mạng lưới liên kết khu vực và phục vụ logistics
Chuỗi đô thị ven biển xanh, hiện đại: Đông Hòa là một mắt xích trong chuỗi đô thị ven biển, hướng tới phát triển theo mô hình đô thị thông minh, thân thiện môi trường, có bản sắc địa phương
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch thị xã Đông Hòa
Tầm nhìn đến năm 2050
Đô thị thông minh, xanh, đáng sống
Đông Hòa sẽ phát triển thành một đô thị ven biển hiện đại, thông minh, thân thiện với môi trường. Bền vững về kinh tế, có bản sắc địa phương đồng thời là nơi thu hút đầu tư và dân cư với chất lượng sống cao
Trung tâm kinh tế biển – công nghiệp – logistics
Thị xã trở thành trung tâm công nghiệp và cảng biển ở phía Nam tỉnh, đóng vai trò chiến lược trong chuỗi phát triển kinh tế biển. Bao gồm các mô hình kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, an sinh xã hội được đảm bảo.
Hạ tầng đô thị và kỹ thuật số đồng bộ
Hệ thống hạ tầng – từ giao thông ven biển, cảng biển, đến cấp điện, cấp nước, hạ tầng số sẽ được đầu tư đồng bộ, hiện đại. Song song, Đông Hòa hình thành trung tâm dịch vụ, thương mại và logistics có tính kết nối cao.
Chính quyền số – kinh tế số – phát triển bền vững
Các hoạt động kinh tế – xã hội sẽ được vận hành qua nền tảng số. Kinh tế xanh, công nghệ cao, sáng tạo và số hóa được thúc đẩy; phát triển theo hướng công nghiệp ít phát thải, ứng dụng mô hình tuần hoàn.
Bảo tồn văn hóa – an ninh – chất lượng cuộc sống
Bản sắc văn hóa địa phương được gìn giữ và phát huy mạnh mẽ. Đồng thời, an ninh trật tự đảm bảo; người dân có cuộc sống phồn vinh, hạnh phúc — là một đô thị động lực, bền vững trong vùng.
