Tổng quan về thành phố Thủ Dầu Một trước sáp nhập
Thành phố Thủ Dầu Một nằm ở phía tây nam tỉnh Bình Dương, là trung tâm hành chính, kinh tế và văn hóa quan trọng của toàn tỉnh. Đây cũng là đô thị loại I duy nhất của Bình Dương, giữ vai trò hạt nhân trong định hướng phát triển vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
Với diện tích tự nhiên 118,91 km², dân số năm 2021 đạt 336.705 người, mật độ dân số trung bình khoảng 2.832 người/km², Thủ Dầu Một được đánh giá là một trong những đô thị có tốc độ đô thị hóa nhanh và bền vững nhất cả nước. Thành phố nằm cách trung tâm TP. Hồ Chí Minh khoảng 30 km về phía Bắc, có lợi thế nổi bật về vị trí địa lý, kết nối giao thông khi sông Sài Gòn chảy men theo phía Tây, đồng thời là điểm trung chuyển giữa TP.HCM, Bình Phước và các tỉnh Tây Nguyên.
Ranh giới hành chính của thành phố được xác định như sau:
- Phía Đông giáp thành phố Tân Uyên
- Phía Tây giáp huyện Củ Chi (TP Hồ Chí Minh)
- Phía Nam giáp thành phố Thuận An
- Phía Bắc giáp thành phố Bến Cát
Chính nhờ vị trí thuận lợi này mà Thủ Dầu Một không chỉ là trung tâm điều hành chính trị của tỉnh mà còn trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư, người lao động và cư dân đô thị mới.
Đơn vị hành chính
Trước sáp nhập, thành phố Thủ Dầu Một bao gồm 14 phường, tất cả đều là đơn vị hành chính cấp phường, không có xã ngoại thành. Các phường cụ thể gồm: Chánh Mỹ, Chánh Nghĩa, Định Hòa, Hiệp An, Hiệp Thành, Hòa Phú, Phú Cường, Phú Hòa, Phú Lợi, Phú Mỹ, Phú Tân, Phú Thọ, Tân An, Tương Bình Hiệp.
Đây là những phường tập trung cả khu dân cư lâu đời, các làng nghề truyền thống, khu vực thương mại – dịch vụ sầm uất và những khu đô thị mới hiện đại, tạo nên sự đa dạng về không gian phát triển đô thị cho Thủ Dầu Một.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Thủ Dầu Một là một trong những địa phương có hệ thống cơ sở hạ tầng hoàn thiện và đồng bộ nhất tại Bình Dương. Thành phố có nhiều tuyến giao thông quan trọng đi qua, trong đó nổi bật nhất là Quốc lộ 13 (Đại lộ Bình Dương) – tuyến đường huyết mạch kết nối TP. Hồ Chí Minh với Bình Phước và Tây Nguyên, đồng thời là trục thương mại – dịch vụ lớn nhất của tỉnh.
Ngoài ra, tuyến Mỹ Phước – Tân Vạn được xem là “xương sống vận tải” khi giúp rút ngắn thời gian vận chuyển hàng hóa từ các khu công nghiệp Bình Dương về TP.HCM, Đồng Nai và cảng Cát Lái. Các tuyến đường Phạm Ngọc Thạch – Hùng Vương, ĐT741, ĐT742, ĐT743, ĐT744… đóng vai trò kết nối khu đô thị hiện hữu, khu đô thị mới và các huyện, thị lân cận.
Một số dự án trọng điểm đã và đang được triển khai nhằm nâng cao năng lực hạ tầng gồm: mở rộng Quốc lộ 13, đường Vành đai 3 TP.HCM (đoạn đi qua Thủ Dầu Một), dự án cao tốc TP.HCM – Thủ Dầu Một – Chơn Thành và hệ thống metro – BRT kết nối TP.HCM với thành phố mới Bình Dương. Những công trình này khi hoàn thành sẽ giúp Thủ Dầu Một gia tăng năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư và phát triển mạnh mẽ hơn.
Kinh tế
Kinh tế Thủ Dầu Một giữ vị trí trung tâm dịch vụ – thương mại – công nghiệp của tỉnh Bình Dương. Thành phố cùng với Dĩ An và Thuận An là ba đô thị có tốc độ phát triển kinh tế mạnh mẽ nhất khu vực phía Nam của tỉnh.
Những khu vực sôi động nhất có thể kể đến Đại Lộ Bình Dương – nơi được ví như “phố Wall của Bình Dương” với hàng loạt ngân hàng và công ty tài chính, khu vực Ngã Sáu – Chợ Thủ Dầu Một tập trung mua sắm và lễ hội, phố Yersin nổi tiếng với các cửa hàng thời trang, hay khu Chánh Nghĩa – Becamex Tower với hệ thống khách sạn, nhà hàng cao cấp.
Thành phố hiện có 4 trung tâm thương mại lớn, 5 siêu thị hiện đại (Big C, Co.opMart, MM Mega Market, Aeon Citimart) cùng hàng chục siêu thị mini và chợ truyền thống, đáp ứng đầy đủ nhu cầu mua sắm, giải trí và sinh hoạt của người dân.
Trong lĩnh vực công nghiệp, Thủ Dầu Một sở hữu 7 khu công nghiệp quy mô lớn như VSIP II, Sóng Thần 3, Phú Tân, Kim Huy, Đại Đăng, Đồng An 2, Mapletree Bình Dương… với giá trị sản xuất công nghiệp năm 2019 đạt gần 36.000 tỷ đồng. Các khu công nghiệp này tập trung chủ yếu tại phía Bắc, nằm trong Khu liên hợp công nghiệp – dịch vụ – đô thị Bình Dương, góp phần khẳng định vai trò trung tâm công nghiệp của thành phố.
Thị trường bất động sản
Trong những năm gần đây, bất động sản Thủ Dầu Một trở thành một trong những điểm nóng nhất khu vực Đông Nam Bộ. Với lợi thế là trung tâm hành chính, thương mại và công nghiệp của tỉnh Bình Dương, thành phố đã thu hút lượng lớn lao động, chuyên gia, và cư dân từ TP.HCM chuyển dịch về sinh sống và làm việc.
Một trong những yếu tố tạo nên sức hấp dẫn của thị trường là quỹ đất sạch còn nhiều và giá cả cạnh tranh so với TP.HCM. Trong khi tại TP.HCM, nguồn cung khan hiếm và giá nhà ngày càng cao thì Thủ Dầu Một nổi lên như một “điểm đến thay thế” nhờ khả năng kết nối nhanh chóng thông qua Quốc lộ 13 và tuyến Mỹ Phước – Tân Vạn.
Nhiều “ông lớn” bất động sản quốc tế và trong nước đã đầu tư tại đây, có thể kể đến Tokyu, Aeon, Mapletree, GuocoLand, Becamex Tokyu, Phúc Đạt, NHO, LDG… Các dự án nổi bật như Becamex City Center, Sora Gardens, The Habitat, Midori Park đã tạo dấu ấn mạnh mẽ, góp phần thay đổi diện mạo đô thị.
Ngoài căn hộ cao cấp, thị trường cũng sôi động ở phân khúc chung cư trung cấp và đất nền. Giá căn hộ tại Thủ Dầu Một hiện dao động từ 45 – 50 triệu đồng/m², thấp hơn nhiều so với TP.HCM nhưng tiềm năng tăng trưởng còn rất lớn. Chính điều này khiến thành phố trở thành “cứ điểm” đầu tư của nhiều nhà đầu tư cá nhân và tổ chức.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Thành phố Thủ Dầu Một đặt mục tiêu trở thành đô thị dịch vụ – công nghiệp hiện đại, trung tâm văn hóa, thương mại và tài chính của toàn tỉnh Bình Dương. Trong giai đoạn 2021 – 2030, thành phố tập trung phát triển theo các hướng chính:
- Hoàn thiện hạ tầng giao thông với các dự án trọng điểm như cao tốc TP.HCM – Thủ Dầu Một – Chơn Thành, Vành đai 3 và Vành đai 4 TP.HCM, cùng với các tuyến đường nội thị mở rộng và nâng cấp.
- Tập trung phát triển thương mại – dịch vụ chất lượng cao, biến các tuyến đường trung tâm như Đại lộ Bình Dương, Phạm Ngọc Thạch, Yersin thành trục kinh doanh, mua sắm và tài chính hiện đại.
Những định hướng này nhằm giúp Thủ Dầu Một trở thành đô thị thông minh kiểu mẫu của Việt Nam, đồng thời giữ vững vai trò trung tâm của tỉnh Bình Dương.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch thành phố Thủ Dầu Một
Tầm nhìn đến năm 2050
Đến năm 2050, Thủ Dầu Một được kỳ vọng sẽ trở thành đô thị tầm cỡ quốc tế, hội nhập sâu rộng với khu vực và thế giới. Thành phố hướng tới hình ảnh một đô thị xanh – thông minh – đáng sống, vừa bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống, vừa tiên phong ứng dụng công nghệ cao trong quản lý đô thị và đời sống xã hội.
Một số định hướng tầm nhìn gồm:
- Phát triển đô thị ven sông Sài Gòn với không gian du lịch sinh thái, bến cảng du lịch và dịch vụ taxi nước, biến sông Sài Gòn thành trục cảnh quan – kinh tế quan trọng.
- Xây dựng hệ thống giao thông đa phương thức, bao gồm metro kết nối TP.HCM – Thủ Dầu Một – Bình Phước, tuyến BRT, các tuyến đường trên cao, đường thủy nội địa hiện đại.
- Định hình Thủ Dầu Một trở thành trung tâm thương mại quốc tế nhờ sự hiện diện của WTC Bình Dương, gắn với chiến lược phát triển vùng thông minh Bình Dương đã được công nhận bởi Diễn đàn Cộng đồng Thông minh thế giới (ICF).
Với tầm nhìn này, Thủ Dầu Một không chỉ là trung tâm hành chính của tỉnh mà còn là đô thị trung tâm vùng, một cực tăng trưởng mới của khu vực Đông Nam Bộ và cả nước.
