Tổng quan về thành phố Tây Ninh trước sáp nhập
Thành phố Tây Ninh nằm ở trung tâm tỉnh Tây Ninh, là đầu mối quan trọng trong giao lưu kinh tế – xã hội giữa các vùng trong tỉnh cũng như với khu vực Đông Nam Bộ và cả nước. Thành phố cách TP. Hồ Chí Minh khoảng 100 km về phía Tây Bắc, thuận lợi cho phát triển thương mại, dịch vụ và giao thương quốc tế nhờ gần các cửa khẩu quốc tế Mộc Bài và Xa Mát.
Diện tích toàn thành phố trước sáp nhập khoảng 140 km², dân số hơn 150.000 người, với địa hình bán bình nguyên đặc trưng, xen kẽ các dãy núi và đồng bằng. Thành phố được bồi đắp bởi hệ thống sông rạch, trong đó sông Vàm Cỏ Đông giữ vai trò quan trọng trong việc cung cấp nguồn nước và phát triển giao thông thủy.
Ranh giới hành chính:
- Phía Đông giáp huyện Dương Minh Châu
- Phía Tây giáp huyện Châu Thành
- Phía Nam giáp thị xã Hòa Thành
- Phía Bắc giáp huyện Tân Biên và huyện Tân Châu
Đơn vị hành chính
Thành phố Tây Ninh trước sáp nhập bao gồm 7 phường và 3 xã, cụ thể là: Phường 1, Phường 2, Phường 3, Phường IV, Phường Hiệp Ninh, Phường Ninh Sơn, Phường Ninh Thạnh, Xã Bình Minh, Xã Tân Bình, Xã Thạnh Tân.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Hệ thống hạ tầng của thành phố Tây Ninh được đánh giá là khá đồng bộ so với các đô thị trong khu vực Đông Nam Bộ. Quốc lộ 22B là tuyến huyết mạch kết nối từ TP. Hồ Chí Minh đi thẳng qua trung tâm thành phố đến cửa khẩu quốc tế Xa Mát. Ngoài ra, còn có nhiều tuyến đường tỉnh như 781, 784, 785, 793, 798 giúp giao thương thuận lợi giữa Tây Ninh và các huyện lân cận.
Bên cạnh hạ tầng đường bộ, thành phố còn sở hữu mạng lưới kênh rạch nối từ sông Vàm Cỏ Đông. Trong các dịp cao điểm, khi nhu cầu vận tải đường bộ bị quá tải, đường thủy trở thành giải pháp vận chuyển hàng hóa hiệu quả. Hệ thống cầu, bến cảng, cùng các công trình hạ tầng thiết yếu như điện, nước, thông tin liên lạc cũng được chú trọng đầu tư, góp phần nâng cao chất lượng đời sống người dân.
Hạ tầng đô thị của thành phố còn được cải thiện qua các dự án chỉnh trang đô thị, nâng cấp hệ thống chiếu sáng, mở rộng các tuyến đường nội thành và xây dựng nhiều công trình công cộng như công viên, trung tâm văn hóa. Đây là những yếu tố quan trọng giúp thành phố Tây Ninh ngày càng trở nên khang trang và hiện đại.
Kinh tế
Kinh tế thành phố Tây Ninh trước sáp nhập phát triển đa dạng với các ngành thương mại, dịch vụ, công nghiệp nhẹ và du lịch. Do nằm gần biên giới Campuchia và trên các trục giao thông huyết mạch, thành phố đóng vai trò trung tâm giao thương, phân phối hàng hóa không chỉ trong tỉnh mà còn cho cả vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
Ngành dịch vụ phát triển mạnh, đặc biệt là hệ thống chợ, siêu thị, trung tâm thương mại. Thành phố Tây Ninh còn là nơi tập trung nhiều cơ sở sản xuất thủ công truyền thống, các làng nghề chế biến thực phẩm và đặc sản địa phương như muối tôm, bánh tráng phơi sương, bò tơ.
Trong lĩnh vực công nghiệp, các cụm công nghiệp nhỏ được hình thành, tạo công ăn việc làm cho lao động địa phương. Khu vực nông nghiệp tuy không còn là chủ đạo nhưng vẫn giữ vai trò cung cấp nguồn nguyên liệu phong phú cho chế biến. Với tiềm năng du lịch lớn, kinh tế dịch vụ – du lịch của thành phố ngày càng chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu kinh tế chung.
Du lịch, văn hóa và ẩm thực
Thành phố Tây Ninh từ lâu đã nổi tiếng là điểm đến hấp dẫn của du khách. Núi Bà Đen – ngọn núi cao nhất Nam Bộ – được xem là biểu tượng của Tây Ninh, gắn liền với nhiều truyền thuyết, di tích tâm linh và các lễ hội truyền thống. Khu du lịch Núi Bà Đen được đầu tư hiện đại, với hệ thống cáp treo, khu vui chơi và dịch vụ nghỉ dưỡng, thu hút hàng triệu lượt khách mỗi năm.
Ngoài ra, thành phố còn có nhiều di tích lịch sử – văn hóa như Đền Trần Hưng Đạo, Đình Hiệp Ninh, Đền Quan Lớn Trà Vong, Miếu Quan Đế, Miếu Thiên Hậu Thánh Mẫu. Các điểm du lịch sinh thái như Thung lũng Ma Thiên Lãnh hay Khu du lịch Long Điền Sơn cũng là những nơi lý tưởng để khám phá thiên nhiên.
Ẩm thực Tây Ninh phong phú và độc đáo, với những món ăn đặc trưng như bánh canh Trảng Bàng, bò tơ, muối tôm, bánh tráng phơi sương. Đây không chỉ là nét văn hóa ẩm thực đặc sắc mà còn góp phần quảng bá hình ảnh Tây Ninh đến với du khách gần xa.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Trong giai đoạn đến năm 2030, thành phố Tây Ninh đặt mục tiêu trở thành đô thị loại II với vai trò là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa – xã hội của tỉnh. Quy hoạch phát triển đô thị Tây Ninh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, trong đó nhấn mạnh đến việc phát triển hạ tầng giao thông, dịch vụ – thương mại, du lịch và công nghiệp sạch.
Một số dự án trọng điểm đã và đang triển khai bao gồm:
- Cao tốc TP. Hồ Chí Minh – Mộc Bài: Đây là công trình chiến lược, khi hoàn thành sẽ rút ngắn thời gian di chuyển, thúc đẩy kết nối giao thương giữa Tây Ninh, TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
- Mở rộng và nâng cấp tuyến Quốc lộ 22B đi qua trung tâm thành phố, kết nối trực tiếp đến cửa khẩu Xa Mát và biên giới Campuchia.
- Dự án phát triển du lịch Núi Bà Đen với hạ tầng hiện đại, hệ thống cáp treo, khu nghỉ dưỡng và dịch vụ du lịch bền vững, đưa nơi đây trở thành “điểm đến quốc tế” về du lịch tâm linh – sinh thái.
Ngoài ra, thành phố còn chú trọng phát triển các khu thương mại – dịch vụ, hình thành trung tâm logistics để phục vụ giao thương quốc tế. Đến năm 2030, Tây Ninh kỳ vọng đạt mức tăng trưởng kinh tế bền vững, với cơ cấu dịch vụ – công nghiệp chiếm tỷ trọng chủ đạo.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch thành phố Tây Ninh
Tầm nhìn đến năm 2050
Đến năm 2050, thành phố Tây Ninh hướng đến trở thành đô thị thông minh, xanh và bền vững, là trung tâm kinh tế – dịch vụ quan trọng của cả vùng Đông Nam Bộ và vùng biên giới Việt Nam – Campuchia.
Chiến lược phát triển dài hạn tập trung vào:
- Hạ tầng giao thông liên vùng và quốc tế: Hoàn thiện mạng lưới cao tốc kết nối với TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Long An và các cửa khẩu quốc tế. Phát triển hệ thống đường sắt, logistics nhằm biến Tây Ninh thành “cửa ngõ giao thương” quan trọng.
- Phát triển kinh tế xanh, công nghiệp sạch: Khuyến khích đầu tư các ngành công nghệ cao, công nghiệp chế biến nông sản, năng lượng tái tạo, hạn chế ô nhiễm môi trường.
Với tầm nhìn này, Tây Ninh không chỉ giữ vai trò trung tâm của tỉnh mà còn trở thành một cực tăng trưởng mới của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
