Tổng quan về thành phố Sa Đéc trước sáp nhập
Thành phố Sa Đéc, nằm ở trung tâm vùng nam sông Tiền, từ lâu đã được xem là một trong những đô thị sông nước giàu bản sắc nhất miền Tây Nam Bộ. Trước thời điểm sáp nhập, Sa Đéc giữ vị trí chiến lược quan trọng, đóng vai trò như đô thị hạt nhân của khu vực phía nam tỉnh Đồng Tháp. Thành phố cách TP. Hồ Chí Minh khoảng 140 km về phía tây nam, cách TP. Cần Thơ 40 km về phía tây bắc và chỉ 30 km từ tỉnh lỵ Cao Lãnh.
Diện tích toàn thành phố đạt 59,81 km², dân số năm 2019 là 106.198 người, mật độ 1.776 người/km². Địa hình tương đối bằng phẳng, xen lẫn các kênh rạch và nhánh sông Tiền, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thông thủy – bộ và sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là nghề trồng hoa kiểng và chế biến nông sản. Khí hậu nhiệt đới gió mùa điển hình giúp Sa Đéc có mùa vụ ổn định, thích hợp với nhiều loại cây trồng và hoa cảnh.
Ranh giới hành chính trước sáp nhập:
- Phía Đông và phía nam giáp huyện Châu Thành
- Phía Tây giáp huyện Lấp Vò và huyện Lai Vung
- Phía Bắc giáp huyện Cao Lãnh qua sông Tiền
Nhờ vị trí thuận lợi cùng tiềm năng kinh tế – du lịch, Sa Đéc từ lâu đã trở thành trung tâm giao thương, văn hóa và giáo dục quan trọng của tỉnh, đồng thời là cửa ngõ kết nối các tuyến du lịch sông nước miền Tây.
Đơn vị hành chính
Trước sáp nhập, Sa Đéc gồm 9 đơn vị hành chính cấp xã. Trong đó, 6 phường sẽ là: 1, 2, 3, 4, An Hòa, Tân Quy Đông và 3 xã còn lại: Tân Khánh Đông, Tân Phú Đông, Tân Quy Tây.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Hạ tầng của Sa Đéc đã trải qua nhiều giai đoạn nâng cấp, đặc biệt trong 10 năm gần đây, thành phố đã chú trọng mở rộng giao thông kết nối liên vùng. Các tuyến đường quan trọng như Hoàng Sa, Nguyễn Sinh Sắc, Nguyễn Tất Thành và đường vành đai Tây Bắc không chỉ phục vụ nhu cầu đi lại của người dân mà còn góp phần kết nối các trung tâm kinh tế lân cận.
Hệ thống cấp thoát nước, điện, viễn thông và chiếu sáng đô thị được cải thiện rõ rệt, giúp nâng cao chất lượng sống. Công viên – quảng trường Sa Đéc với diện tích 22 ha, bao gồm tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh, là không gian sinh hoạt cộng đồng lớn, tổ chức các lễ hội thu hút hàng chục nghìn lượt khách.
Kinh tế
Sa Đéc được biết đến là thủ phủ hoa kiểng của miền Tây với diện tích trồng gần 1.000 ha, hơn 4.000 hộ tham gia, chiếm 50% hộ sản xuất nông nghiệp. Hoa Sa Đéc nổi tiếng khắp cả nước và xuất khẩu sang Lào, Campuchia, Trung Quốc. Thu nhập bình quân từ hoa kiểng khoảng 150 triệu đồng/người/năm, cao gấp 2,6 lần so với mức thu nhập bình quân địa phương.
Ngoài hoa kiểng, Sa Đéc còn nổi bật với làng bột truyền thống ở Tân Phú Đông và phường 2 – nghề đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Khu vực trung tâm phát triển thương mại – dịch vụ sôi động với nhiều loại hình kinh doanh, từ chợ truyền thống đến siêu thị hiện đại.
Du lịch đóng vai trò quan trọng, với các điểm đến như Nhà cổ Huỳnh Thủy Lê, Kiến An Cung, các tuyến phố ven sông và Festival Hoa – Kiểng được tổ chức định kỳ, thu hút hàng trăm nghìn lượt khách. Sự kết hợp giữa kinh tế làng nghề, thương mại dịch vụ và du lịch tạo nên nền tảng phát triển bền vững cho thành phố.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Trong chiến lược quy hoạch, Sa Đéc đặt mục tiêu trở thành đô thị loại I, giữ vai trò trung tâm hoa kiểng của Đồng bằng sông Cửu Long. Giai đoạn này, thành phố ưu tiên mở rộng diện tích đô thị lên khoảng 5.000 ha, khai thác tối đa quỹ đất ven sông Tiền và các khu vực nông nghiệp có tiềm năng phát triển.
Hệ thống giao thông sẽ được hoàn thiện đồng bộ, với việc triển khai các dự án then chốt như đường D2, đường N7, đường Phạm Hữu Lầu, cùng quy hoạch Kênh Mương Khai – Đốc Phủ Hiền trở thành tuyến đường thủy nội địa cấp III, phục vụ vận tải hàng hóa và du lịch. Song song đó, thành phố sẽ tiếp tục chỉnh trang đô thị, mở rộng không gian công viên, bến thuyền du lịch, đồng thời nâng cấp cơ sở hạ tầng cấp thoát nước, điện, viễn thông để đáp ứng nhu cầu phát triển.
Về kinh tế, Sa Đéc đặt trọng tâm giữ vững vị thế thủ phủ hoa kiểng, phát triển công nghiệp chế biến nông sản, mở rộng dịch vụ thương mại – tài chính, và đẩy mạnh du lịch văn hóa – sinh thái. Các dự án đô thị mới, khu dịch vụ – thương mại, và trung tâm logistics sẽ được hình thành nhằm gia tăng sức cạnh tranh, thu hút đầu tư trong và ngoài nước.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch thành phố Sa Đéc
Tầm nhìn đến năm 2050
Tầm nhìn dài hạn của Sa Đéc hướng đến một đô thị thông minh, xanh và bền vững, hòa quyện giữa hiện đại và truyền thống. Thành phố sẽ được chia thành 8 phân khu chức năng, gồm: trung tâm đô thị lịch sử, khu phát triển mới, khu đầu mối dịch vụ – giao thông – logistics, khu công nghệ xanh, khu đô thị hỗn hợp mật độ thấp, khu nghiên cứu và phát triển nông nghiệp, khu sản xuất hoa kiểng kết hợp công nghiệp chế biến, và khu đô thị du lịch – nghỉ dưỡng quốc tế tại cồn Đông Giang.
Các ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo và hệ thống quản lý thông minh sẽ được áp dụng trong vận hành đô thị, quản lý giao thông, an ninh, năng lượng và môi trường. Thành phố cũng đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế bền vững, dự kiến duy trì tốc độ 7,5 – 8%/năm, song song với bảo tồn di sản, phát triển không gian xanh và các công trình công cộng thân thiện môi trường.
