Thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, là một trong những đô thị ven biển nổi bật của miền Trung Việt Nam. Với vị trí chiến lược và tiềm năng phát triển mạnh mẽ, Quy Nhơn không chỉ là trung tâm kinh tế, văn hóa mà còn là điểm đến du lịch hấp dẫn. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về bản đồ hành chính Quy Nhơn trước khi sáp nhập, cùng những thông tin chi tiết về đơn vị hành chính, hạ tầng, kinh tế, du lịch, và định hướng phát triển đến năm 2030 và tầm nhìn 2050.
Tổng quan về thành phố Quy Nhơn trước sáp nhập
Quy Nhơn, nằm ở phía đông nam tỉnh Bình Định, giữ vai trò cửa ngõ phía nam của tỉnh, kết nối miền Trung với các khu vực lân cận. Với diện tích tự nhiên khoảng 284 km² và dân số khoảng 300.000 người (theo số liệu đầu năm 2024), thành phố có mật độ dân số trung bình 1.100 người/km², tập trung chủ yếu ở khu vực trung tâm và ven biển. Quy Nhơn nổi bật với địa hình đa dạng, bao gồm đồng bằng ven biển, đồi núi thấp, và các bãi biển tuyệt đẹp như Quy Hòa, Ghềnh Ráng. Khí hậu nhiệt đới gió mùa mang đến thời tiết ấm áp, lý tưởng cho du lịch quanh năm.
Ranh giới hành chính
- Phía Đông giáp Biển Đông
- Phía Tây giáp huyện Tuy Phước và huyện Vân Canh
- Phía Bắc giáp huyện Tuy Phước và huyện Phù Cát
- Phía Nam giáp thị xã Sông Cầu (Phú Yên)
Đơn vị hành chính
Trước khi sáp nhập, thành phố Quy Nhơn được tổ chức thành 12 phường và 5 xã, tạo nên một hệ thống hành chính chặt chẽ, hỗ trợ quản lý đô thị và phát triển kinh tế, xã hội. Các đơn vị này phân bố hợp lý, từ khu vực trung tâm sầm uất đến các vùng ven biển và nông thôn, đáp ứng nhu cầu phát triển đa dạng của thành phố. Danh sách các đơn vị hành chính bao gồm:
- 12 phường bao gồm: Bùi Thị Xuân, Đống Đa, Ghềnh Ráng, Hải Cảng, Ngô Mây, Nguyễn Văn Cừ, Nhơn Bình, Nhơn Phú, Quang Trung, Thị Nại, Trần Phú, Trần Quang Diệu.
- 5 xã bao gồm: Nhơn Châu, Nhơn Hải, Nhơn Hội, Nhơn Lý, Phước Mỹ.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Hệ thống giao thông là một điểm mạnh, với các tuyến đường bộ kết nối Quốc lộ 1A và Quốc lộ 19, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương với Tây Nguyên và các tỉnh miền Trung. Cầu Thị Nại, cây cầu vượt biển dài thứ hai Việt Nam (2.477,3 m, khánh thành năm 2006), nối Quy Nhơn với bán đảo Phương Mai, là biểu tượng hạ tầng quan trọng. Cảng Quy Nhơn, một trong những cảng biển lớn của miền Trung, đóng vai trò trung tâm trong giao thương quốc tế và nội địa. Sân bay Phù Cát, cách trung tâm 30 km, cung cấp các chuyến bay đến Hà Nội, TP.HCM, và Đà Nẵng, góp phần thúc đẩy du lịch và kinh tế.
Hệ thống điện, nước, và viễn thông tại Quy Nhơn được đầu tư đồng bộ, đảm bảo phục vụ sinh hoạt và sản xuất. Các cơ sở y tế như Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Định, Bệnh viện Đa khoa Quy Nhơn, cùng các trường học từ mầm non đến đại học, nổi bật là Đại học Quy Nhơn, tạo nền tảng vững chắc cho giáo dục và chăm sóc sức khỏe.
Kinh tế
Kinh tế Quy Nhơn phát triển mạnh mẽ với các trụ cột chính là du lịch, cảng biển, công nghiệp, và dịch vụ. Thành phố là trung tâm kinh tế biển của khu vực Nam Trung Bộ, với Khu kinh tế Nhơn Hội thu hút nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước. Ngành du lịch đóng góp lớn nhờ các bãi biển đẹp, di tích văn hóa, và các dự án nghỉ dưỡng cao cấp như FLC Quy Nhơn và Vinhomes Ocean Park Quy Nhơn. Ngành cảng biển, với Cảng Quy Nhơn, hỗ trợ xuất nhập khẩu và logistics. Công nghiệp tập trung vào chế biến hải sản, sản xuất hàng tiêu dùng, và công nghệ thông tin, với dự án FPT City Quy Nhơn là một điểm nhấn.
Du lịch và văn hóa
Quy Nhơn là điểm đến du lịch nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp và di sản văn hóa phong phú. Tháp Đôi, di tích Chăm Pa từ thế kỷ 11-13, nằm trên đường Trần Hưng Đạo, thu hút du khách bởi kiến trúc độc đáo và các phù điêu tinh xảo. Chùa Long Khánh, được xây dựng từ thế kỷ 18, lưu giữ chuông Hồng Thái (1805) và dấu Long Khánh Tự (1813), là trung tâm Phật giáo quan trọng. Chùa Sơn Long tại phường Nhơn Bình nổi bật với tượng Phật Lồi 7 đầu rồng và các ngôi mộ tháp cổ kính. Ghềnh Ráng Tiên Sa, với bãi Đá Trứng và mộ nhà thơ Hàn Mặc Tử, mang lại trải nghiệm thiên nhiên và văn hóa sâu sắc.
Ẩm thực Quy Nhơn cũng là một điểm nhấn, với các món đặc sản như bún chả cá, bánh xèo tôm nhảy, và bánh hỏi cháo lòng, được cả du khách trong và ngoài nước yêu thích. Các lễ hội truyền thống và không khí văn hóa địa phương càng làm tăng sức hấp dẫn của thành phố.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Theo quy hoạch được phê duyệt, Quy Nhơn đặt mục tiêu trở thành trung tâm kinh tế vùng duyên hải miền Trung vào năm 2030, tập trung vào công nghiệp, cảng biển, dịch vụ, và du lịch. Các dự án trọng điểm đang triển khai bao gồm Khu đô thị FLC Quy Nhơn, với biệt thự và căn hộ cao cấp ven biển, thu hút đầu tư quốc tế.
Dự án Vinhomes Ocean Park Quy Nhơn mang đến các tiện ích hiện đại, đáp ứng nhu cầu nhà ở và du lịch. Khu đô thị FPT City Quy Nhơn tập trung vào công nghệ thông tin và dịch vụ, góp phần hiện đại hóa đô thị.
Dự án Azura Quy Nhơn cung cấp căn hộ nghỉ dưỡng cao cấp, kết hợp các tiện ích giải trí. Hệ thống giao thông cũng được nâng cấp, với các tuyến quốc lộ 1A, 19B, 19C, và kế hoạch mở rộng ga Diêu Trì thành trung tâm vận chuyển đa phương tiện. Việc phát triển cảng Nhơn Hội và cảng cá Thị Nại hỗ trợ công nghiệp và du lịch, trong khi các khu đô thị mới tại Nhơn Bình, Nhơn Phú đáp ứng nhu cầu nhà ở và dịch vụ.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch thành phố Quy Nhơn
Tầm nhìn đến năm 2050
Đến năm 2050, Quy Nhơn hướng tới trở thành trung tâm kinh tế biển quốc gia và khu vực Đông Nam Á, với trọng tâm là du lịch, dịch vụ, và cảng biển. Khu kinh tế Nhơn Hội, được phê duyệt bởi Thủ tướng Chính phủ, sẽ là động lực phát triển, với các dự án công nghiệp, logistics, và du lịch quy mô lớn. Các cụm logistics tại cửa ngõ phía bắc và tây nam, kết nối với Quốc lộ 1A và đường sắt Bắc – Nam, sẽ nâng cao năng lực giao thương. Quy Nhơn cũng chú trọng bảo tồn văn hóa và môi trường, với các khu đô thị sinh thái như núi Vũng Chua, mang lại không gian sống chất lượng cao. Tỷ lệ đô thị hóa dự kiến đạt 78-82% vào năm 2035, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững đến năm 2050.
