Tổng quan về thành phố Quảng Ngãi trước sáp nhập
Trước khi thực hiện chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính, thành phố Quảng Ngãi được xem là đơn vị giữ vai trò trung tâm trong chiến lược phát triển kinh tế, xã hội. Nơi đây hội tụ nhiều lợi thế về vị trí địa lý, giao thông và nguồn lực. Tổng diện tích khu vực là 160km2, dân số là 287,195 người (mật độ dân số 1.793 người/km2). Thành phần dân cư sinh sống chủ yếu là người Kinh.
Về mặt địa hình, nơi đây có sông Trà Khúc chảy qua giữa lòng thành phố, chia thành phố thành bờ Bắc và bờ Nam. Vị trí này đóng vai trò chiến lược trong việc phát triển hệ thống giao thông và khai thác hiệu quả tiềm năng kinh tế của thành phố.
Ranh giới hành chính:
- Phía Nam giáp huyện Tư Nghĩa
- Phía Đông Nam giáp huyện Mộ Đức
- Phía Bắc giáp thị xã Bình Sơn
- Phía Tây và Tây Bắc giáp huyện Sơn Tịnh
- Phía Đông giáp biển Đông.
Đơn vị hành chính
Trước khi sáp nhập, thành phố Quảng Ngãi có 22 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, gồm 9 phường: Chánh Lộ, Lê Hồng Phong, Nghĩa Chánh, Nghĩa Lộ, Nguyễn Nghiêm, Quảng Phú, Trần Hưng Đạo, Trần Phú, Trương Quang Trọng và 13 xã: An Phú, Nghĩa Dõng, Nghĩa Dũng, Nghĩa Hà, Tịnh An, Tịnh Ấn Đông, Tịnh Ấn Tây, Tịnh Châu, Tịnh Hòa, Tịnh Khê, Tịnh Kỳ, Tịnh Long, Tịnh Thiện. Mỗi đơn vị hành chính đều có đặc điểm riêng về dân số và diện tích tự nhiên, góp phần tạo nên sự đa dạng trong cơ cấu hành chính của thị xã.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Thành phố Quảng Ngãi sở hữu hệ thống giao thông khá đa dạng bao gồm đường bộ, đường sắt, đường thủy, đường hàng không, tạo điều kiện thuận lợi cho việc kết nối và phát triển kinh tế, xã hội.
Trên trục Bắc - Nam, có Quốc lộ 1 đi qua thành phố theo tuyến Đường tránh Đông (Bà Triệu - Đinh Tiên Hoàng - Lý Thường Kiệt), đóng vai trò huyết mạch trong việc vận chuyển của liên vùng. Bên cạnh đó, các tuyến Mỹ Trà - Mỹ Khê và bờ Nam sông Trà cũng góp phần đáng kể trong việc phục vụ nhu cầu đi lại, khai thác du lịch ven sông của thị xã.
Về thủy lợi có công trình Thạch Nham đóng vai trò khá quan trọng trong việc cung cấp nước sinh hoạt và tưới tiêu trên địa bàn. Hệ thống cấp nước được đảm bảo với công suất hoạt động 20.000m3/ngày,đêm.
Ngoài ra, lĩnh vực bưu chính, viễn thông cũng được đầu tư hiện đại với sự xuất hiện của Bưu điện tỉnh đặt tại số 70 Quang trung và các điểm giao dịch cấp 1 tại số 80 Phan Đình Phùng, giúp việc duy trì liên lạc được thông suốt ở cả trong và ngoài tỉnh.
Kinh tế
Về kinh tế, thành phố Quảng Ngãi phát triển cân đối ở cả 4 lĩnh vực nông - lâm - ngư nghiệp và dịch vụ. Năm 2015, kinh tế của thành phố Quảng Ngãi có bước tăng trưởng đột phá với tổng giá trị sản xuất đạt 44.560 tỷ đồng, tăng 13,16% so với năm 2014, tổng giá trị gia tăng 13.197 tỷ đồng. Tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt 11,79%, cơ cấu chuyển dịch đúng hướng, trong đó khu vực dịch vụ chiếm 48,32%, công nghiệp - xây dựng chiếm 38,12% và nông - lâm - ngư nghiệp chiếm 13,56%.
Giai đoạn 2021 -2025: Giá trị sản xuất của ngành nông nghiệp mỗi năm tăng bình quân 5,14%, trong đó trồng trọt chăn nuôi tăng 1,8%, lâm nghiệp tăng 22,4%, thủy sản tăng 6,83%. Hiện Quảng Ngãi có 47 sản phẩm nông nghiệp đạt chứng nhận OCOP cấp tỉnh, gần 150 hecta lúa và rau các loại được chứng nhận VietGRAP.
Lĩnh vực lâm nghiệp nổi bật với tốc độ tăng thu nhập trên 01 hecta đất rừng sản xuất đạt 20,33%, chuyển đổi hơn 6.150 hecta đất trồng lúa kém hiệu quả sang các loại cây có giá trị như trồng bắp tăng 11 triệu đồng/hecta, đậu phộng tăng 24,6% triệu đồng/hecta.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Mục tiêu phát triển thành phố Quảng Ngãi đặt ra đến năm 2030 là xây dựng và phát triển thành phố trở thành tỉnh phát triển khá của vùng miền Trung, có thu nhập bình quân đầu người ít nhất bằng mức bình quân của cả nước.
Mục tiêu cụ thể về kinh tế như sau: Tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt 7,25 - 8,25%/năm. Trong đó, tốc độ tăng trưởng của khu vực Nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 4 -5 %/năm, công nghiệp tăng 8,25 - 9,25%/năm, dịch vụ tăng 10 -11%/năm. GRDP bình quân đầu người phấn đấu đạt khoảng 7.700 - 7.900 USD.
Cơ cấu kinh tế dự kiến: Nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm 15 - 16%, công nghiệp - xây dựng chiếm 36,5 - 37,5%; dịch vụ 35,5 - 36,5%; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm khoảng 10-11%. Mục tiêu tỷ lệ đô thị hóa đạt trên 50%. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội giai đoạn 2021- 2030 khoảng 410.000 tỷ đồng, năng suất lao động tăng 6,5 - 7,5%/năm.
Xem chi tiết tại: Bản đồ quy hoạch thành phố Quảng Ngãi
Tầm nhìn đến năm 2050
Tầm nhìn đến năm 2050, Quảng Ngãi hướng đến trở thành tỉnh phát triển khá của cả nước, đi đầu về phát triển xanh, bền vững và đa dạng cùng với đó là cơ cấu kinh tế hài hòa dựa trên tính tự chủ và năng lực cạnh tranh cao. Ngoài ra, tỉnh còn đặt ra mục tiêu trở thành điểm đến du lịch nổi bật, trở thành cầu nối kinh tế giữa Tây Nguyên và duyên hải miền Trung.
Bên cạnh đó, Quảng Ngãi sẽ tiếp tục phát triển mạng lưới khoa học - công nghệ, hình thành cộng đồng nghiên cứu khoa học trên địa bàn, đồng thời bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, biến văn hóa trở thành điểm nhấn trong phát triển du lịch.
