Tổng quan về thành phố Cà Mau trước sáp nhập
Thành phố Cà Mau được thành lập vào năm 1999, là trung tâm hành chính – chính trị – kinh tế – văn hóa của tỉnh Cà Mau và khu vực cực Nam Tổ quốc. Trước khi tiến hành sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã vào năm 2025, thành phố có diện tích 249,63 km² và dân số 250.834 người (tính đến ngày 31/12/2024), với mật độ dân số 1.038 người/km².
Thành phố nằm ở phía Đông Bắc của tỉnh Cà Mau, thuộc vùng đồng bằng ven biển, địa hình thấp, bị chia cắt bởi hệ thống sông ngòi, kênh rạch chằng chịt. Địa lý và vị trí hành chính đặc biệt đã giúp Cà Mau phát triển mạnh các lĩnh vực như nuôi trồng, chế biến thủy sản, du lịch sinh thái, và công nghiệp khí – điện – đạm.
Vị trí địa lý và ranh giới hành chính của Thành phố Cà Mau trước sáp nhập:
- Phía Đông giáp thị xã Giá Rai và huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu
- Phía Tây giáp huyện Cái Nước và huyện Trần Văn Thời
- Phía Nam giáp huyện Đầm Dơi
- Phía Bắc giáp huyện Thới Bình
Thành phố cách thủ đô Hà Nội 2.017 km, cách TP. Hồ Chí Minh 305 km và cách TP. Cần Thơ 149 km về phía Nam. Đây là địa bàn cư trú của ba dân tộc Kinh, Hoa, Khmer, tạo nên nền văn hóa phong phú, đặc sắc trong sinh hoạt và ẩm thực địa phương.
Đơn vị hành chính
Trước sáp nhập năm 2025, thành phố Cà Mau có 16 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 9 phường và 7 xã. Trong đó:
Phường: 1, 2, 5, 6, 7, 8, 9, Tân Thành, Tân Xuyên
Xã: An Xuyên, Định Bình, Hòa Tân, Hòa Thành, Lý Văn Lâm, Tắc Vân, Tân Thành
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Thành phố Cà Mau có hệ thống hạ tầng ngày càng hoàn thiện với nhiều tuyến giao thông trọng yếu kết nối nội đô và các vùng phụ cận. Quốc lộ 1A là tuyến huyết mạch nối thành phố với TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh ĐBSCL. Ngoài ra, các tuyến tỉnh lộ như TL986, TL985, tuyến tránh TP. Cà Mau cũng đang được đầu tư mở rộng.
Sân bay Cà Mau phục vụ các chuyến bay thương mại kết nối TP. Hồ Chí Minh và được định hướng phát triển thành sân bay quốc tế trong tương lai. Giao thông đường thủy đóng vai trò quan trọng nhờ hệ thống kênh rạch tự nhiên, thuận lợi cho vận chuyển hàng hóa và du lịch sinh thái.
Hạ tầng đô thị của Cà Mau trước sáp nhập gồm hệ thống trường học, bệnh viện, chợ, trung tâm hành chính được bố trí đều tại các phường trung tâm như phường 1, phường 5, Tân Xuyên. Trong đó, công viên 19/5 là không gian xanh nổi bật với hệ sinh thái chim trời đặc trưng – một biểu tượng sinh thái đô thị của thành phố.
Kinh tế
Kinh tế thành phố Cà Mau phát triển mạnh mẽ trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là nuôi trồng và chế biến thủy sản, với mặt hàng chủ lực là tôm sú xuất khẩu. Đây là một trong những địa phương có kim ngạch xuất khẩu thủy sản cao của cả nước. Ngoài ra, cụm công nghiệp Khí – Điện – Đạm Cà Mau đặt tại xã Khánh An, huyện U Minh lân cận, đóng vai trò then chốt trong cơ cấu năng lượng khu vực và cung cấp điện, phân đạm cho vùng ĐBSCL.
Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng giảm tỉ trọng khu vực nông nghiệp, tăng tỉ trọng khu vực dịch vụ và công nghiệp. Khu vực III (dịch vụ – thương mại) chiếm tỷ trọng lớn trong GDP nội địa. Thành phố từng là trung tâm công nghiệp lớn thứ hai khu vực ĐBSCL vào năm 2008. Năm 2015, thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 77 triệu đồng, tương đương hơn 3.650 USD/người/năm.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Trong giai đoạn đến năm 2030, thành phố Cà Mau định hướng trở thành trung tâm động lực kinh tế – hành chính – văn hóa của tỉnh và khu vực bán đảo Cà Mau, đặc biệt chú trọng phát triển theo hướng đô thị sinh thái – hiện đại, thân thiện môi trường. Chính quyền địa phương đã và đang triển khai nhiều dự án trọng điểm, trong đó đáng chú ý là dự án cải tạo trung tâm hành chính – chính trị, nâng cấp hạ tầng giao thông đô thị như tuyến tránh thành phố, mở rộng các trục đường huyết mạch (Nguyễn Trãi, Lý Thường Kiệt), đầu tư mở rộng sân bay Cà Mau và kết nối đồng bộ với đường cao tốc Cần Thơ – Cà Mau đang trong giai đoạn thi công.
Ngoài ra, thành phố tập trung phát triển các khu đô thị mới, khu dân cư sinh thái, như khu đô thị Nam Cà Mau, khu dân cư Tân Xuyên, đồng thời cải tạo không gian công cộng, công viên, quảng trường để nâng cao chất lượng sống đô thị. Về kinh tế, thành phố ưu tiên thu hút đầu tư vào lĩnh vực logistics, chế biến thủy sản công nghệ cao, dịch vụ cảng biển, và công nghiệp hỗ trợ. Các giải pháp phát triển kinh tế biển, công nghiệp chế biến thủy sản bền vững, và du lịch sinh thái ngập mặn, sông nước tiếp tục được đẩy mạnh. Trong lĩnh vực xã hội, thành phố đang triển khai đồng bộ các dự án trường học, bệnh viện chất lượng cao, trung tâm nghề nghiệp và đào tạo gắn với chuyển đổi số và công nghệ xanh.
Xem thêm: Bản đồ quy hoạch Thành phố Cà Mau
Tầm nhìn đến năm 2050
Đến năm 2050, thành phố Cà Mau được định hướng trở thành một đô thị hiện đại, bền vững và đa chức năng, giữ vai trò là đầu mối kết nối quốc tế thông qua cảng biển, sân bay và mạng lưới giao thông liên vùng. Tầm nhìn chiến lược tập trung phát triển thành phố theo mô hình “thành phố xanh – thông minh – thích ứng biến đổi khí hậu”, đi đôi với quy hoạch không gian đô thị hợp lý, bảo vệ môi trường sinh thái và nâng cao khả năng chống chịu thiên tai, nước biển dâng.
Thành phố sẽ hình thành các khu kinh tế biển, khu công nghiệp chế biến xuất khẩu, trung tâm logistics quốc tế, đồng thời phát triển du lịch sinh thái đặc thù vùng đất Mũi, kết nối hệ sinh thái rừng U Minh Hạ với các đô thị lân cận. Hệ thống cảng Cà Mau được đầu tư mở rộng, kết nối logistics thủy – bộ – hàng không để nâng cao năng lực cạnh tranh kinh tế vùng. Chính quyền cũng hướng đến một thành phố đa dạng văn hóa, hài hòa giữa phát triển hiện đại và bảo tồn bản sắc ba dân tộc Kinh – Hoa – Khmer thông qua các trung tâm văn hóa, lễ hội truyền thống và phục dựng không gian sinh hoạt dân gian.
