Tổng quan về thành phố Bà Rịa trước sáp nhập
Thành phố Bà Rịa là trung tâm hành chính của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, chính thức trở thành đô thị loại II và đảm nhận vai trò trung tâm hành chính mới của tỉnh từ năm 2012. Thành phố có tọa độ địa lý từ 10°30' đến 10°50' vĩ độ Bắc, từ 107°10' đến 107°17' kinh độ Đông, cách TP. Hồ Chí Minh 75 km về phía Đông Nam và cách TP. Vũng Tàu khoảng 20 km về phía Nam.
Thành phố nằm ở vị trí chiến lược của khu vực khi là đầu mối kết nối các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ quan trọng trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Đây cũng là cửa ngõ giao thương, kết nối giữa các đô thị lớn trong khu vực, vừa thuận lợi cho phát triển kinh tế vừa đóng vai trò trung tâm hành chính, chính trị của tỉnh.
Về địa hình, thành phố Bà Rịa có sự đa dạng khi sở hữu cả đồng bằng tích tụ ven biển, triền bazan và đồi núi cao. Nổi bật nhất là khu vực Núi Dinh phía Tây và Tây Bắc, cao trình lên tới 510 m, vừa có giá trị về cảnh quan vừa tạo điều kiện phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng. Các dải đồng bằng ven sông Dinh thuận lợi cho phát triển đô thị và hạ tầng dân sinh.
Ranh giới hành chính của thành phố Bà Rịa trước sáp nhập:
- Phía Đông giáp huyện Long Đất
- Phía Tây giáp thành phố Phú Mỹ
- Phía Nam giáp thành phố Vũng Tàu
- Phía Bắc giáp huyện Châu Đức
Với lợi thế địa lý và định hướng quy hoạch đồng bộ, Bà Rịa đã nhanh chóng phát triển từ một thị xã trẻ trở thành đô thị hạt nhân, trung tâm điều hành và phát triển toàn diện của tỉnh.
Đơn vị hành chính
Trước khi có các điều chỉnh hành chính và quy hoạch mới, thành phố Bà Rịa được chia thành 10 đơn vị hành chính, bao gồm 7 phường và 3 xã. Cụ thể:
- Phường: Kim Dinh, Long Hương, Long Tâm, Long Toàn, Phước Hưng, Phước Nguyên, Phước Trung.
- Xã: Hòa Long, Long Phước, Tân Hưng.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Hạ tầng của thành phố Bà Rịa đã được đầu tư đồng bộ để đáp ứng vai trò trung tâm hành chính – chính trị của tỉnh. Sau khi được chọn làm trung tâm tỉnh lỵ, thành phố đã được nâng cấp toàn diện từ hệ thống giao thông, công trình công cộng cho đến cơ sở hành chính.
Hệ thống giao thông đối nội và đối ngoại đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Thành phố là điểm giao của nhiều tuyến huyết mạch như Quốc lộ 51 (kết nối TP. Hồ Chí Minh – Vũng Tàu), Quốc lộ 55 (hướng đi Bình Thuận và Lâm Đồng), và nhiều tuyến tỉnh lộ như 44A, 44B, 994. Các tuyến đường này không chỉ đảm bảo việc đi lại, vận tải hàng hóa mà còn mở ra cơ hội phát triển kinh tế biển, công nghiệp và dịch vụ.
Ngoài ra, thành phố còn chú trọng phát triển hạ tầng xã hội, bao gồm trường học, bệnh viện, trung tâm thể thao và các khu hành chính. Hệ thống điện, nước, viễn thông được hiện đại hóa, bảo đảm cung cấp ổn định cho dân cư và các hoạt động sản xuất – kinh doanh. Nhiều khu dân cư mới được quy hoạch đồng bộ, gắn liền với các tuyến đường mở rộng, góp phần tạo diện mạo đô thị văn minh, hiện đại.
Bên cạnh đó, hệ thống hạ tầng hành chính cũng được xây dựng với quy mô lớn, như trung tâm hành chính tỉnh, các sở, ban, ngành tập trung tại thành phố. Điều này đã giúp Bà Rịa khẳng định vị thế là “trái tim điều hành” của cả tỉnh, đồng thời nâng cao chất lượng quản lý đô thị và phát triển kinh tế – xã hội.
Kinh tế
Kinh tế thành phố Bà Rịa trước sáp nhập mang đặc trưng đa ngành, với sự cân đối giữa công nghiệp, dịch vụ và nông nghiệp. Trong đó, dịch vụ – thương mại phát triển mạnh nhờ vị trí trung tâm hành chính và giao thông thuận lợi. Các hoạt động thương mại, dịch vụ tài chính, ngân hàng, giáo dục và y tế đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút dân cư và nhà đầu tư.
Công nghiệp tại thành phố gắn liền với các khu vực phụ cận như Phú Mỹ, Long Điền, Đất Đỏ, tạo thành chuỗi liên kết công nghiệp – dịch vụ – logistics. Trong khi đó, khu vực nông nghiệp ngoại thành vẫn duy trì các vùng chuyên canh cây trồng, chăn nuôi kết hợp du lịch sinh thái, tạo sự đa dạng cho nền kinh tế địa phương.
Một trong những điểm nhấn là sự gắn kết giữa đô thị và cảng biển. Với lợi thế nằm gần hệ thống cảng biển nước sâu Cái Mép – Thị Vải, Bà Rịa được hưởng lợi từ các dịch vụ hậu cần, logistics, đồng thời trở thành điểm trung chuyển hàng hóa chiến lược của tỉnh.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Trong bối cảnh tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đang định hướng trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030, thành phố Bà Rịa đóng vai trò trung tâm hành chính, chính trị và là đô thị hạt nhân quan trọng. Việc điều chỉnh, sáp nhập đơn vị hành chính như Long Điền và Đất Đỏ cũng nhằm củng cố vị thế của tỉnh, đáp ứng tiêu chí đô thị loại I.
Định hướng phát triển của thành phố Bà Rịa không chỉ tập trung vào mở rộng không gian đô thị, phát triển kinh tế dịch vụ – công nghiệp mà còn chú trọng đến việc xây dựng hạ tầng giao thông hiện đại, quy hoạch đô thị thông minh và bảo tồn giá trị văn hóa – sinh thái. Các dự án hạ tầng, bất động sản, công nghiệp và du lịch đều đang được triển khai đồng bộ nhằm tạo động lực phát triển bền vững cho giai đoạn tiếp theo.
Giai đoạn đến năm 2030
Đến năm 2030, thành phố Bà Rịa hướng đến việc hoàn thiện hệ thống hạ tầng đô thị, nâng cao chất lượng đời sống người dân và giữ vững vai trò trung tâm hành chính – chính trị của tỉnh. Một số định hướng cụ thể bao gồm:
- Bất động sản và đô thị: Nhiều dự án khu đô thị mới, khu dân cư cao cấp đã và đang triển khai tại Bà Rịa và các khu vực lân cận như Long Điền, Đất Đỏ. Đây sẽ là động lực quan trọng để hình thành không gian đô thị hiện đại, văn minh.
- Kinh tế biển và du lịch: Khai thác lợi thế ven biển gắn với phát triển các khu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng cao cấp; đồng thời bảo tồn và phát huy các di tích lịch sử – văn hóa, gắn du lịch biển với du lịch văn hóa.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch thành phố Bà Rịa
Tầm nhìn đến năm 2050
Tầm nhìn phát triển đến năm 2050 của thành phố Bà Rịa gắn liền với định hướng chung của tỉnh, trong đó mục tiêu trọng tâm là xây dựng một siêu đô thị ven biển hiện đại, có khả năng cạnh tranh trong khu vực Đông Nam Á.
- Trung tâm kinh tế biển quốc tế: Với lợi thế cảng nước sâu Cái Mép – Thị Vải, Bà Rịa sẽ trở thành một trung tâm logistics quốc tế, điểm trung chuyển hàng hóa hàng đầu khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
- Du lịch biển đảo và văn hóa: Kết nối phát triển du lịch ven biển với các quần thể du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng quốc tế, đồng thời phát huy giá trị lịch sử – văn hóa để tạo nên sự khác biệt. Dự kiến đến 2050, Bà Rịa – Vũng Tàu sẽ trở thành một trong những trung tâm du lịch biển quốc tế quan trọng của Việt Nam.
Tất cả những định hướng này đều nằm trong mục tiêu đưa tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu trở thành đô thị loại I trực thuộc Trung ương, vừa là trung tâm phát triển kinh tế biển, vừa là đô thị hiện đại, đáng sống của cả nước.
