Tổng quan về quận Phú Nhuận trước sáp nhập
Quận Phú Nhuận nằm ở phía Bắc - Tây Bắc trung tâm thành phố Hồ Chí Minh, là cửa ngõ kết nối giữa trung tâm thành phố và khu vực phía Bắc, Tây Bắc. Phú Nhuận nằm trên vùng địa hình đô thị bằng phẳng, độ cao so với mực nước biển thấp (đặc trưng ven sông nội thành Sài Gòn). Phú Nhuận không có đồi núi hay địa hình phức tạp; hệ thống thoát nước và sông rạch (với một số kênh thoát nước liền kề quận) là yếu tố ảnh hưởng lớn tới quy hoạch hạ tầng. Quận có diện tích 4,86 km², dân số (2019) là 163.961 người, mật độ dân số đạt 33.737 người/km².
Ranh giới của Quận trước sáp nhập:
- Phía Đông giáp quận Bình Thạnh
- Phía Tây giáp quận Tân Bình
- Phía Nam giáp Quận 1 và Quận 3
- Phía Bắc giáp quận Gò Vấp
Phú Nhuận là một trong những quận có mật độ dân cư cao đồng thời là khu vực có mạng lưới giao thông, thương mại và dịch vụ phát triển sớm. Quận đóng vai trò quan trọng về thương mại, dịch vụ, văn hóa - giải trí và là vùng đệm giữa trung tâm thành phố (Quận 1, Quận 3) với các quận phía Bắc và Tây Bắc.
Đơn vị hành chính
Trước sáp nhập, Quận có 11 phường gồm: Phường 1, Phường 2, Phường 4, Phường 5, Phường 7, Phường 8, Phường 9, Phường 10, Phường 11, Phường 13, Phường 15.
Hạ tầng và các đặc điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Quận Phú Nhuận có mạng lưới đường nội bộ và các tuyến trục chính khá dày: Phan Xích Long, Phan Đăng Lưu, Nguyễn Văn Trỗi, Nguyễn Kiệm, Hoàng Văn Thụ, Trương Quốc Dung… Những tuyến này kết nối trực tiếp đến trung tâm Quận 1, Quận 3 và các quận lân cận, tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại và dịch vụ.
Quận Phú Nhuận nằm liền kề khu vực sân bay Tân Sơn Nhất (thuộc Quận Tân Bình), nên hưởng lợi nhiều từ lưu lượng hành khách, dịch vụ sân bay, logistics và nhu cầu lưu trú - ẩm thực - vận chuyển phục vụ khách quốc tế/quốc nội. Sự gần kề này ảnh hưởng rõ đến hệ thống giao thông, tiếng ồn, tầng cao công trình trong một số vùng quy hoạch
Kinh tế
Quận Phú Nhuận là một trong những quận có cơ cấu kinh tế chủ yếu là dịch vụ - thương mại - bán lẻ - nhà hàng - dịch vụ lưu trú. Một số đặc điểm:
- Thương mại - dịch vụ nhỏ và vừa: Nhiều tuyến phố thương mại, khu ẩm thực (đặc biệt các tuyến Phan Xích Long, Phan Đăng Lưu) thu hút dân địa phương và khách.
- Văn phòng và dịch vụ: Có các tòa nhà văn phòng nhỏ đến vừa; nhiều doanh nghiệp dịch vụ, công ty tư vấn, văn phòng đại diện chọn Phú Nhuận do chi phí thấp hơn Quận 1 nhưng vẫn gần trung tâm.
- Bất động sản: Do diện tích hạn chế và vị trí thuận lợi nên giá đất, căn hộ ở Phú Nhuận luôn ở mức cao so với nhiều quận nội thành khác; các dự án chỉnh trang, xây dựng lại chung cư cũ và nhà thấp tầng có tiềm năng lớn.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Quy hoạch thành phố Hồ Chí Minh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050 (quyết định được Thủ tướng phê duyệt năm 2024 - QĐ 1711/QĐ-TTg) là khung lớn, trong đó các quận nội thành như Phú Nhuận được định hướng phát triển theo nguyên tắc nâng cao chất lượng đô thị, giảm ùn tắc, tăng mảng xanh, hoàn thiện hệ thống giao thông công cộng (metro, bus nhanh), cải tạo các khu nhà ở xuống cấp và phát triển hạ tầng xã hội.
- Hoàn thiện các nút giao và kết nối metro: Đẩy nhanh tiến độ các hạng mục giao thông công cộng có liên quan để giảm tải giao thông cá nhân.
- Chỉnh trang, tái thiết chung cư cũ, cải tạo nhà thấp tầng xuống cấp: Giải phóng mặt bằng cho không gian công cộng, bãi đỗ xe và các tiện ích công cộng.
- Xây dựng mô hình đô thị xanh, giảm ngập: Cải tạo hệ thống thoát nước, mở rộng mảng xanh theo quy hoạch.
- Quy hoạch dịch vụ - thương mại - logistics thích ứng sân bay: Tận dụng lợi thế gần sân bay để phát triển dịch vụ logistics nhẹ, lưu trú ngắn hạn, trung tâm hội nghị nhỏ nhưng phải điều phối để giảm tác động môi trường.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch quận Phú Nhuận
Tầm nhìn đến năm 2050
- Đô thị chất lượng cao, mật độ hợp lý”: Phú Nhuận chuyển dần khỏi mô hình lộn xộn nhà thấp tầng sang các khu chức năng cao tầng có không gian xanh tích hợp, nhiều trục metro phục vụ, giảm xe cá nhân, tăng chất lượng sống.
- Trung tâm dịch vụ, thương mại khu vực”: Phú Nhuận trở thành khu dịch vụ - thương mại vệ tinh, tập trung vào lưu trú sân bay, văn phòng vừa và nhỏ, chuỗi nhà hàng - giải trí, thúc đẩy kinh tế ban đêm có kiểm soát.
- Giữ bản sắc đô thị truyền thống: Ưu tiên giữ cấu trúc hiện hữu, nâng cấp hạ tầng, bảo tồn các điểm văn hóa phường, phát triển các không gian cộng đồng cỡ nhỏ thay vì xây cao tầng lớn.
