Tổng quan về quận Cái Răng trước sáp nhập
Quận Cái Răng nằm ở phía nam nội thành thành phố Cần Thơ, giữ vai trò là cửa ngõ chiến lược kết nối trung tâm thành phố với các tỉnh lân cận miền Tây Nam Bộ. Trước khi sáp nhập, quận có diện tích 67,81 km², dân số năm 2024 đạt 110.141 người, mật độ dân số khoảng 1.624 người/km². Đây là một trong những quận trẻ, năng động, với tốc độ đô thị hóa nhanh và hạ tầng phát triển mạnh.
Cái Răng nổi bật với vị trí giao thông quan trọng khi Quốc lộ 1 chạy qua, cùng với các trục đường chiến lược như Võ Nguyên Giáp, Quốc lộ 61C, đường vành đai phía Tây và tuyến cao tốc Cần Thơ – Cà Mau. Địa hình bằng phẳng, xen lẫn hệ thống sông ngòi, kênh rạch, vừa thuận lợi cho giao thông đường thủy, vừa tạo điều kiện phát triển du lịch sinh thái và logistics đường sông.
Ranh giới hành chính trước sáp nhập:
- Phía Đông giáp thị xã Bình Minh và huyện Trà Ôn (Vĩnh Long)
- Phía Tây giáp huyện Phong Điền
- Phía Nam giáp huyện Châu Thành A và huyện Châu Thành (Hậu Giang)
- Phía Bắc giáp quận Ninh Kiều
Đơn vị hành chính
Trước khi sáp nhập, quận Cái Răng được chia thành 7 phường: Ba Láng, Hưng Phú, Hưng Thạnh, Lê Bình, Phú Thứ, Tân Phú, Thường Thạnh. Mỗi phường mang một vai trò riêng trong phát triển kinh tế – xã hội, từ trung tâm thương mại, khu công nghiệp, khu dân cư hiện đại đến vùng nông nghiệp ven đô.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Quận Cái Răng sở hữu hệ thống hạ tầng giao thông đa dạng và đồng bộ, cả về đường bộ, đường thủy lẫn đường sắt (quy hoạch). Các tuyến huyết mạch như Quốc lộ 1, Võ Nguyên Giáp (Nam Sông Hậu), Quốc lộ 61C và đường vành đai phía Tây kết nối trực tiếp đến các quận, huyện trong thành phố và các tỉnh lân cận. Tuyến cao tốc Cần Thơ – Cà Mau khi hoàn thiện sẽ tạo thêm động lực tăng trưởng, rút ngắn thời gian vận chuyển hàng hóa và hành khách.
Về hạ tầng cảng và logistics, Cảng Cái Cui và Trung tâm logistics Cái Cui (quy mô 100 ha) là điểm trung chuyển hàng hóa quan trọng của vùng. Ngoài ra, quận còn quy hoạch nhà ga đường sắt Cần Thơ (27,5 ha) và quỹ đất TOD (150 ha) kết hợp phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng.
Hệ thống hạ tầng đô thị và xã hội của quận cũng được đầu tư mạnh mẽ, với các dự án nổi bật như Khu hành chính tập trung TP. Cần Thơ tại phường Hưng Phú (10,87 ha), Bệnh viện Trường Đại học Nam Cần Thơ, Trung tâm văn hóa Tây Đô, cùng hàng loạt khu đô thị và tái định cư quy mô lớn như Nam Long 3 (70 ha), Khu đô thị số 1 (88,5 ha), Khu đô thị mới Phú Thứ (48,7 ha)…
Kinh tế
Cái Răng là một trong những quận có cơ cấu kinh tế công nghiệp – dịch vụ chiếm ưu thế ở Cần Thơ. Năm 2020, tỷ trọng khu vực nông nghiệp – thủy sản chỉ chiếm 1,10%, công nghiệp – xây dựng đạt 60,41% và thương mại – dịch vụ đạt 38,49%. Giá trị sản xuất công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp đạt 16.530 tỉ đồng, tăng 7,9% so với cùng kỳ và đạt 100% kế hoạch năm.
Trên địa bàn quận có 3 khu công nghiệp lớn: KCN Hưng Phú I, KCN Hưng Phú 2A, KCN Hưng Phú 2B và 1 cụm công nghiệp Cái Răng, thu hút nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước. Sự hiện diện của Cảng Cái Cui và các trung tâm logistics đã giúp Cái Răng trở thành đầu mối giao thương, góp phần đưa Cần Thơ trở thành trung tâm logistics của miền Tây.
Dịch vụ – thương mại phát triển mạnh mẽ, với hệ thống siêu thị, chợ, trung tâm thương mại, nhà hàng và dịch vụ vận tải. Cùng với đó, việc quy hoạch và triển khai nhiều khu đô thị mới tạo ra sức hút lớn cho thị trường bất động sản, đồng thời nâng cao chất lượng sống của người dân.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Đến năm 2030, quận Cái Răng được định hướng trở thành trung tâm công nghiệp – dịch vụ – logistics hiện đại của TP. Cần Thơ, đồng thời đóng vai trò là cửa ngõ giao thương phía Nam của thành phố. Các dự án hạ tầng chiến lược đang được triển khai hoặc chuẩn bị đầu tư sẽ là động lực chính thúc đẩy tăng trưởng:
- Khu hành chính tập trung TP. Cần Thơ tại phường Hưng Phú, quy mô 10,87 ha, được quy hoạch gồm khối văn phòng UBND, các cơ quan chuyên môn, trung tâm hội nghị 1.200 chỗ, khu dịch vụ – thương mại đa chức năng. Dự án hứa hẹn tạo bước đột phá về hiệu quả quản lý, thu hút đầu tư và nâng cao hình ảnh đô thị Cần Thơ.
- Hệ thống giao thông chiến lược: Hoàn thiện đường vành đai phía Tây (6 làn xe), cao tốc Cần Thơ – Cà Mau, Trần Hoàng Na nối dài, Võ Nguyên Giáp và Quốc lộ 61C, giúp kết nối nhanh với các tỉnh Hậu Giang, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau.
- Trung tâm logistics Cái Cui (100 ha) kết hợp cảng và hệ thống kho bãi hiện đại, tăng năng lực vận chuyển hàng hóa nội địa và xuất khẩu.
- Phát triển các khu đô thị và tái định cư như Nam Long 3, Phú Thứ, Khu đô thị số 1, số 6, số 7, số 8…, hình thành không gian sống đồng bộ, hiện đại.
- Đẩy mạnh công nghiệp sạch tại các KCN Hưng Phú I, Hưng Phú 2A, Hưng Phú 2B và Cụm CN Cái Răng, ưu tiên các ngành công nghệ cao, chế biến, cơ khí chính xác.
Với định hướng này, Cái Răng không chỉ mở rộng quy mô đô thị mà còn nâng cao chất lượng sống, gia tăng giá trị thương mại – dịch vụ, đóng góp lớn vào GRDP của TP. Cần Thơ.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch Quận Cái Răng
Tầm nhìn đến năm 2050
Đến năm 2050, Cái Răng phấn đấu trở thành đô thị loại I trực thuộc trung tâm TP. Cần Thơ, với bản sắc riêng về phát triển bền vững và công nghiệp – logistics xanh. Các trụ cột chính của tầm nhìn gồm:
- Hạ tầng đồng bộ và thông minh: Hoàn thiện mạng lưới đường cao tốc, đường sắt, các tuyến vành đai, hệ thống giao thông công cộng (BRT, TOD), kết nối nhanh với toàn vùng Đồng bằng sông Cửu Long và các cảng biển quốc tế.
- Kinh tế công nghiệp – logistics xanh: Ứng dụng công nghệ số và năng lượng tái tạo vào sản xuất, giảm phát thải, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế về môi trường và bền vững.
- Không gian đô thị – sinh thái: Kết hợp phát triển các khu dân cư cao tầng, trung tâm thương mại hiện đại với công viên, mảng xanh, mặt nước ven sông Hậu và kênh rạch nội đô.
- Trung tâm hành chính – thương mại – giáo dục: Khu hành chính tập trung, các trường đại học, viện nghiên cứu, cơ sở đào tạo nghề trở thành điểm hội tụ nhân lực chất lượng cao, phục vụ nhu cầu phát triển công nghiệp và dịch vụ.
Với tầm nhìn này, Cái Răng không chỉ là cửa ngõ kinh tế mà còn là trung tâm logistics và hành chính quan trọng của Cần Thơ, góp phần nâng tầm vị thế của thành phố trên bản đồ kinh tế Việt Nam.
