Tổng quan về huyện Tuy An trước sáp nhập
Tuy An là một huyện ven biển thuộc tỉnh Phú Yên, huyện lỵ là thị trấn Chí Thạnh nằm trên Quốc lộ 1, cách thành phố Tuy Hòa 30 km về hướng bắc. Huyện cũng là nơi có đường sắt Bắc Nam chạy qua. Đây cũng là địa phương có dự án Đường cao tốc Quy Nhơn – Chí Thạnh và Đường cao tốc Chí Thạnh – Vân Phong đi qua đang được xây dựng.
Diện tích: Huyện Tuy An có diện tích tự nhiên là 435 km², là huyện có diện tích lớn nhất tỉnh Phú Yên.
Dân số: Dân số của huyện là 133.000 người, mật độ dân số đạt 306 người/km².
Vị trí địa lý
- Phía Đông của huyện Tuy An tiếp giáp Biển Đông
- Phía Bắc của huyện Tuy An tiếp giáp thị xã Sông Cầu và huyện Đồng Xuân
- Phía Tây của huyện Tuy An tiếp giáp huyện Sơn Hòa
- Phía Nam của huyện Tuy An tiếp giáp thành phố Tuy Hòa và huyện Phú Hoà.
Đơn vị hành chính
Huyện Tuy An có 15 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm thị trấn Chí Thạnh (huyện lỵ) và 14 xã: An Cư, An Chấn, An Dân, An Định, An Hiệp, An Hòa Hải, An Lĩnh, An Mỹ, An Nghiệp, An Ninh Đông, An Ninh Tây, An Thạch, An Thọ, An Xuân.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Huyện Tuy An có vị trí chiến lược với hệ thống giao thông đường bộ được phát triển tương đối đồng bộ, đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối nội vùng và vùng lân cận. Trục giao thông chủ đạo là Quốc lộ 1A, chạy qua các xã như An Định, An Ninh Tây, An Ninh Đông, tạo thuận lợi cho việc di chuyển và vận chuyển hàng hóa giữa Tuy An với thành phố Tuy Hòa và các huyện sát bên.
Bên cạnh đó, Tuy An được tiếp cận với tuyến đường sắt Bắc – Nam, có ga nằm tại khu vực để phục vụ đi lại của người dân và vận tải hàng hóa đa phương thức. Tuy An vẫn được hưởng lợi từ mạng lưới kết nối chủ yếu qua đường quốc lộ, đường sắt và các đường liên xã, liên thôn.
Hạ tầng: Cấp nước và hạ tầng viễn thông được mở rộng, cải thiện chất lượng sống và tiếp cận.
Y tế: Hệ thống trạm y tế và bệnh viện huyện cơ bản đã có, đang từng bước được củng cố.
Kinh tế
Những năm gần đây, Tuy An phát triển mạnh ở nông nghiệp, thủy sản và thương mại – dịch vụ. Diện tích lúa khoảng 8.000 ha, năng suất trên 65 tạ/ha, cùng nhiều cây trồng khác như mía, sắn, rau màu.
Thủy sản là thế mạnh với hơn 1.200 ha nuôi tôm thẻ, tôm sú, cá nước lợ, doanh thu 60–100 triệu đồng/ha. Nhiều mô hình nuôi công nghệ cao, nuôi kết hợp được áp dụng, vừa hiệu quả vừa thân thiện môi trường.
Chăn nuôi duy trì ổn định, tổng đàn gia cầm hàng trăm nghìn con, bò thịt và bò lai phát triển theo hướng tập trung, an toàn sinh học. Công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp đạt hàng trăm tỷ đồng, thương mại – dịch vụ tăng trưởng đều, đời sống người dân cải thiện rõ rệt.
Không chỉ dừng ở nông – thủy sản, giá trị sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp của huyện đạt hàng trăm tỷ đồng mỗi năm, chủ yếu đến từ chế biến nông - thủy sản, sản xuất vật liệu xây dựng và cơ khí nhỏ. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng đều qua các năm, phản ánh sức mua và đời sống kinh tế - xã hội ngày càng được nâng cao.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Phát triển đô thị và sắp xếp hành chính
Thị trấn Chí Thạnh được xác định là trung tâm đô thị chính của huyện, với diện tích phát triển khoảng 1.442,4 ha.
Huyện hướng tới nâng cấp lên thị xã trước năm 2025 và mở rộng tổng diện tích đất đô thị lên 22.890 ha. Các khu đô thị mới sẽ được hình thành dọc Quốc lộ 1, tuyến ven biển và đường Đông Tây theo ba hướng Bắc, Nam và Tây.
Tăng trưởng công nghiệp – cụm công nghiệp
Tiếp tục thu hút đầu tư vào cụm công nghiệp quy mô đa ngành như Tiên Châu, Phong Phú, Trung Lương, tạo động lực chuyển dịch kinh tế từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ.
Khai thác du lịch và kinh tế biển
Tuy An nằm trong “bản đồ du lịch” của tỉnh, với các điểm đến nổi bật như Gành Đá Đĩa, Đầm Ô Loan, Hòn Yến, được định hướng phát triển thành các khu du lịch sinh thái – đặc sản vùng miền.
Hạ tầng – giao thông – du lịch biển
Xây dựng các khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá ở bờ biển thuộc xã như An Ninh Tây, An Ninh Đông để bảo đảm sản xuất thủy sản và an toàn cho ngư dân.
Hỗ trợ phát triển hạ tầng giao thông kết nối như đường Quốc lộ 1, đường Đông Tây, và chuẩn bị tích hợp vào mạng cao tốc Bắc–Nam đi qua huyện
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch Huyện Tuy An
Tầm nhìn đến năm 2050
Phát triển kinh tế bền vững – kinh tế biển đa dạng
Tuy An trở thành điểm sáng kinh tế biển trong tỉnh, phát triển kinh tế đa ngành theo hướng sạch, bền vững. Mô hình kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh được ứng dụng rộng khắp. Huyện sẽ đóng vai trò quan trọng trong chuỗi đô thị ven biển của tỉnh.
Hệ thống đô thị và hạ tầng hiện đại, đồng bộ
Hệ thống hạ tầng – giao thông, cảng biển, cấp điện, cấp nước, xử lý chất thải – được nâng cấp đồng bộ và hiện đại. Tuy An sẽ là mắt xích kết nối cao tốc Bắc–Nam, đường bộ lẫn đường biển.
Quản trị số – chính quyền số – xã hội số
Các hoạt động kinh tế, xã hội và quản trị sẽ chủ yếu được vận hành qua nền tảng số hiện đại. Công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực thúc đẩy nền kinh tế địa phương.
Giá trị văn hóa – an sinh xã hội – quốc phòng
Tuy An sẽ gìn giữ và phát huy văn hóa truyền thống, bảo đảm an ninh – trật tự. Người dân được sống trong môi trường phồn vinh, hạnh phúc, góp phần xây dựng tỉnh đầy đô thị xanh, đáng sống.
