Tổng quan về huyện Trần Văn Thời trước sáp nhập
Huyện Trần Văn Thời nằm ở phía Tây tỉnh Cà Mau, tiếp giáp với biển Tây và là một trong những huyện có vị trí chiến lược về kinh tế biển và phát triển rừng ngập mặn. Trước khi thực hiện sáp nhập hành chính năm 2025, Trần Văn Thời có tổng diện tích khoảng 700 km², dân số trên 160.000 người, phân bố không đồng đều, tập trung chủ yếu tại các thị trấn ven biển và các vùng đất cao.
Địa hình huyện đặc trưng bởi vùng đất ngập mặn, rừng tràm, đầm lầy, đê biển và vùng đất ven sông, tạo nên hệ sinh thái phong phú và độc đáo. Địa bàn này thuộc Khu dự trữ sinh quyển Mũi Cà Mau, được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới, là nơi lưu giữ nhiều hệ sinh thái quý giá như rừng ngập mặn ven biển, sinh vật thủy sinh và vùng đệm phục vụ dân sinh.
Ranh giới hành chính trước sáp nhập:
- Phía Đông giáp huyện Cái Nước
- Phía Tây giáp biển Tây (vịnh Thái Lan)
- Phía Nam giáp huyện Phú Tân
- Phía Bắc giáp huyện U Minh
Là huyện có cảng cá lớn, diện tích rừng tự nhiên cao, đất sản xuất màu mỡ và ngư trường rộng lớn, Trần Văn Thời đóng vai trò then chốt trong phát triển kinh tế biển và nông – lâm nghiệp của tỉnh Cà Mau.
Đơn vị hành chính
Trước khi sáp nhập, huyện Trần Văn Thời bao gồm 2 thị trấn và 11 xã: Thị trấn Trần Văn Thời (huyện lỵ), thị trấn Sông Đốc, cùng các xã: Khánh Bình, Khánh Bình Đông, Khánh Bình Tây, Khánh Bình Tây Bắc, Khánh Hải, Khánh Hưng, Khánh Lộc, Lợi An, Phong Điền, Phong Lạc, Trần Hợi.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Huyện Trần Văn Thời sở hữu hạ tầng đa dạng cả về đường bộ, đường thủy và cơ sở hậu cần nghề cá, nhờ vị trí giáp biển Tây, gần cửa biển Sông Đốc – một trong những cửa biển sầm uất nhất miền Tây Nam Bộ. Cảng cá Sông Đốc là trung tâm tiếp nhận, phân phối và vận chuyển thủy hải sản đi khắp vùng Đồng bằng sông Cửu Long và TP. Hồ Chí Minh.
Hệ thống đường bộ nội huyện đang dần được hoàn thiện với các tuyến đường chính như ĐT.985, quốc lộ liên xã nối trung tâm huyện lỵ Trần Văn Thời với các xã vùng ven biển và rừng ngập mặn. Nhiều cây cầu mới đã được xây dựng để thay thế phà, góp phần rút ngắn thời gian di chuyển, nâng cao hiệu quả vận tải, đặc biệt trong mùa mưa.
Huyện cũng có hệ thống kênh, sông chằng chịt như sông Trẹm, kênh Xáng Lớn, kênh Sáng – Cơi 5, sông Ông Đốc, giúp kết nối các vùng sản xuất lúa và rừng tràm, phục vụ giao thông thủy và tưới tiêu. Đây là lợi thế lớn trong phát triển nông – lâm – thủy sản, đặc biệt là vận chuyển nguyên liệu và hàng hóa từ vùng sâu ra trung tâm thị trấn và cảng biển.
Kinh tế
Thị trấn Sông Đốc chính là trung tâm nghề cá lớn nhất tỉnh Cà Mau, nơi tập trung hàng ngàn tàu thuyền đánh bắt hải sản xa bờ, đội tàu khai thác được tổ chức theo tổ đội sản xuất, ứng dụng công nghệ định vị, bảo quản lạnh và liên kết tiêu thụ. Bên cạnh đó, các xã ven biển như Khánh Bình, Khánh Bình Tây, Khánh Hải cũng phát triển mạnh mô hình nuôi tôm công nghiệp, tôm sú quảng canh và cá bổi tự nhiên.
Nông nghiệp tại Trần Văn Thời tập trung chủ yếu vào trồng lúa hai vụ, với diện tích sản xuất lớn tại các xã như Phong Lạc, Phong Điền, Lợi An và Khánh Hưng. Nhiều nơi còn trồng rau màu như bắp, đậu, ớt, kết hợp chăn nuôi bò, heo và gia cầm để tăng thu nhập cho nông dân. Chính quyền huyện từng bước chuyển đổi đất trồng lúa năng suất thấp sang mô hình đa canh, kết hợp thủy sản – cây trồng cạn để thích ứng với biến đổi khí hậu.
Lâm nghiệp, đặc biệt là rừng tràm ngập nước, cũng đóng vai trò lớn. Huyện là một phần quan trọng của Khu dự trữ sinh quyển Mũi Cà Mau, do đó hoạt động quản lý, trồng rừng và khai thác rừng tự nhiên luôn được thực hiện cẩn trọng. Nhiều hộ dân sống nhờ vào nghề rừng: khai thác mật ong, thu hái dược liệu, đánh bắt cá đồng trong mùa nước nổi.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Trong giai đoạn đến năm 2030, huyện Trần Văn Thời được định hướng phát triển theo mô hình tam nông hiện đại (nông nghiệp – nông thôn – nông dân), chú trọng khai thác hiệu quả thế mạnh biển và rừng. Địa phương tiếp tục nâng cấp các vùng nuôi tôm công nghệ cao, phát triển cụm tàu khai thác xa bờ theo tổ đội sản xuất an toàn, tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu thủy sản.
Bên cạnh đó, việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi được thúc đẩy tại các xã nội đồng nhằm giảm phụ thuộc vào lúa truyền thống. Một số mô hình như lúa – tôm luân canh, nuôi cá đồng kết hợp lúa hoặc xen canh rau màu sẽ được nhân rộng. Các vùng ven rừng được khoanh nuôi bảo vệ, khai thác bền vững nguồn lợi rừng gắn với sinh kế của dân cư bản địa.
Huyện cũng tập trung đầu tư hạ tầng giao thông, bến cảng, chợ đầu mối, nhà máy chế biến và hệ thống logistic ven biển. Các tuyến đường kết nối giữa Sông Đốc và các xã nội địa sẽ được nâng cấp để đảm bảo lưu thông hàng hóa. Chuyển đổi số trong hành chính công, giáo dục, y tế và sản xuất nông nghiệp cũng được triển khai đồng bộ.
Xem thêm: Bản đồ quy hoạch Huyện Trần Văn Thời
Tầm nhìn đến năm 2050
Tầm nhìn đến năm 2050 xác định Trần Văn Thời là huyện kinh tế biển – sinh thái – nông nghiệp công nghệ cao, đóng vai trò động lực phía Tây tỉnh Cà Mau. Với lợi thế biển – rừng – đồng bằng kết hợp, huyện sẽ phát triển thành trung tâm chế biến thủy hải sản hiện đại, vùng sản xuất tôm – cá sạch xuất khẩu, và khu vực du lịch sinh thái ven biển trọng điểm.
Hệ thống cảng cá, nhà máy đông lạnh, kho lạnh và trung tâm hậu cần nghề cá sẽ được hiện đại hóa theo hướng đồng bộ, gắn với khu đô thị ven biển Sông Đốc. Các xã phía Tây được định hướng thành vùng nuôi trồng và khai thác thủy sản thông minh, ứng dụng công nghệ cảm biến, AI và blockchain vào truy xuất nguồn gốc, quản lý ao nuôi và kết nối thị trường.
Về môi trường và lâm nghiệp, Trần Văn Thời sẽ giữ vai trò then chốt trong bảo vệ Khu dự trữ sinh quyển thế giới Mũi Cà Mau, góp phần vào mục tiêu quốc gia về giảm phát thải carbon, thích ứng biến đổi khí hậu và bảo vệ đa dạng sinh học.
Đồng thời, đời sống người dân được nâng cao nhờ vào thu nhập ổn định từ ngành thủy sản, nông – lâm kết hợp và phát triển dịch vụ – du lịch. Dân trí, chất lượng y tế, văn hóa và hạ tầng sẽ được đồng bộ hóa theo định hướng đô thị hóa bền vững.
