Tổng quan về huyện Thanh Thuỷ
Huyện Thanh Thủy nằm ở phía Đông Nam của tỉnh Phú Thọ, thuộc vùng trung du và miền núi Bắc Bộ. Tính đến năm 2019, dân số toàn huyện vào khoảng 75.588 người, với mật độ dân số trung bình dao động từ 611 đến 625 người/km², tùy từng khu vực. Diện tích tự nhiên của huyện được thống kê trong khoảng từ 12.097 ha đến 12.568 ha (tương đương 120,97 – 125,68 km²), là địa phương có quy mô dân số và diện tích vừa phải trong tỉnh.
Về vị trí địa lý, Thanh Thủy giữ vai trò là cửa ngõ giao thương giữa Phú Thọ và Thủ đô Hà Nội, có vị trí chiến lược trong phát triển thương mại, du lịch và liên kết vùng. Huyện có ranh giới hành chính như sau:
- Phía Đông giáp huyện Ba Vì (Hà Nội)
- Phía Tây và Tây Nam giáp huyện Thanh Sơn
- Phía Bắc giáp huyện Tam Nông
Với vị trí tiếp giáp thủ đô qua sông Đà và nằm trên trục kết nối các huyện miền núi với đồng bằng, Thanh Thủy có điều kiện thuận lợi để phát triển dịch vụ, nghỉ dưỡng và hệ thống hạ tầng giao thông liên vùng.
Đơn vị hành chính
Huyện có 11 đơn vị hành chính cấp xã gồm
- 1 thị trấn: Thị trấn Thanh Thủy
- 10 xã: Bảo Yên, Đào Xá, Đoan Hạ, Đồng Trung, Hoàng Xá, Sơn Thủy, Tân Phương, Thạch Đồng, Tu Vũ, Xuân Lộc.
Hạ tầng và các đặc điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
- Huyện Thanh Thủy nằm gần ranh giới Hà Nội (Ba Vì) nên có mạng lưới đường tỉnh lộ và quốc lộ kết nối với Hà Nội và các huyện trong tỉnh. Mặc dù chưa có cao tốc chạy qua trực tiếp, nhưng ở vùng lân cận có quốc lộ 32C và kết nối đến các trục giao thông lớn của tỉnh.
- Hệ thống cấp điện, cấp nước, viễn thông đã phủ đến hầu hết thị trấn và xã, tuy một số xã vùng xa như Sơn Thủy, Đào Xá phát triển còn chậm, cần được đầu tư thêm.
Kinh tế
- Huyện Thanh Thủy được đánh giá là có vị trí tiềm năng để phát triển du lịch sinh thái – dịch vụ – thương mại, đặc biệt du lịch suối nước nóng Thanh Thủy – gần Hà Nội, thu hút khách nghỉ dưỡng.
- Kinh tế nông nghiệp vẫn chiếm tỷ trọng lớn với các sản phẩm: chè, lúa, hoa màu, dịch vụ phụ trợ cho du lịch như homestay, khai thác nguồn nước khoáng nóng. Toàn huyện có nhiều hợp tác xã nông nghiệp và doanh nghiệp vừa nhỏ (181) phục vụ nông nghiệp và thủy lợi.
Khu công nghiệp/ Làng nghề truyền thống
Huyện Thanh Thủy (Phú Thọ) đang được quy hoạch phát triển hai khu công nghiệp trọng điểm nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững, gồm:
- Khu công nghiệp Hoàng Xá: Tọa lạc tại xã Hoàng Xá, có quy mô khoảng 1.200 ha. Khu công nghiệp này định hướng phát triển các ngành công nghiệp nhẹ, công nghệ cao và chế biến nông sản, ưu tiên mô hình khu công nghiệp sạch, thân thiện môi trường.
- Khu công nghiệp Tân Phương: Thuộc quy hoạch tổng thể của huyện, có định hướng phát triển tương tự như KCN Hoàng Xá.
Huyện Thanh Thủy hiện có 4 làng nghề truyền thống đã được UBND tỉnh công nhận, bao gồm:
- Làng nghề đan lát Ba Đông (xã Hoàng Xá)
- Làng nghề sản xuất và dịch vụ thủy sản Thủy Trạm (xã Sơn Thủy)
- Làng nghề nuôi trồng và chế biến nấm, mộc nhĩ Đoan Thượng (xã Đồng Luận)
- Làng nghề sản xuất tương Bợ (xã Thạch Đồng)
Di tích – Lễ hội
Huyện Thanh Thủy (Phú Thọ) là điểm đến nổi bật với sự kết hợp giữa du lịch văn hóa, nghỉ dưỡng khoáng nóng và cảnh quan sinh thái hấp dẫn. Một số địa danh tiêu biểu gồm:
- Đền Lăng Sương
- Đình Đào Xá
- Tượng đài Tu Vũ
- Wyndham Lynn Times Thanh Thủy
- Đảo Ngọc Xanh Resort
- Thanh Thủy Resort
- Thanh Lâm Resort
- Tre Nguồn Resort
- Vườn Vua Resort & Villas
Định hướng phát triển đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050
Mục tiêu đến năm 2030
- Nâng cấp phát triển du lịch suối nước nóng tại thị trấn Thanh Thủy và xã La Phù, mở rộng dịch vụ nghỉ dưỡng và vui chơi giải trí.
- Hoàn thiện hạ tầng giao thông liên xã, kết nối với Hà Nội, đặc biệt tuyến đường tỉnh và quốc lộ.
- Mở rộng hệ thống dịch vụ – thương mại, phát triển hợp tác xã nông nghiệp – du lịch.
- Cải thiện chất lượng cơ sở hạ tầng xã hội như y tế, giáo dục, dịch vụ hành chính công tại các xã vùng xa.
- Đầu tư nâng cấp thị trấn thành trung tâm thương mại – nghỉ dưỡng vùng và tinh giản bộ máy hành chính để hoạt động hiệu quả.
Xem thêm: Bản đồ quy hoạch huyện Thanh Thủy
Tầm nhìn đến năm 2050
- Quy hoạch Thanh Thủy thành huyện du lịch – nghỉ dưỡng nổi bật của tỉnh, nhất là mô hình du lịch khoáng nóng kết hợp sinh thái, văn hóa vùng.
- Phát triển kinh tế xanh: kết hợp nông nghiệp hữu cơ, dược liệu, dịch vụ du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, du lịch trải nghiệm.
- Hạ tầng kỹ thuật và xã hội đồng bộ: dịch vụ y tế, giáo dục chất lượng cao, giao thông hiện đại, môi trường sống tốt cho người dân.
- Nâng cao thu nhập người dân, giảm tỷ lệ hộ nghèo, phát triển cộng đồng bền vững.
Trước khi sáp nhập hành chính (trước 2025), huyện Thanh Thủy có diện tích khoảng 121 km², dân số ~75.600 người, gồm 1 thị trấn và 10 xã. Với vị trí gần Hà Nội, tài nguyên thiên nhiên phong phú (suối khoáng nóng, cảnh quan sông Đà – sông Lô) và nền tảng kinh tế nông nghiệp kết hợp du lịch đang phát triển, Thanh Thủy có nhiều lợi thế để trở thành huyện du lịch dịch vụ sinh thái – nghỉ dưỡng.
