Tổng quan về huyện Thạch Hà trước sáp nhập
Huyện Thạch Hà là một đơn vị hành chính của tỉnh Hà Tĩnh, nằm ở vùng đồng bằng ven biển Bắc Trung Bộ, giữ vị trí chiến lược quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh. Với diện tích tự nhiên khoảng 399 km² và dân số tính đến năm 2019 đạt khoảng 129.000 người, Thạch Hà là một trong những huyện có quy mô dân số và diện tích lớn của khu vực ven biển Hà Tĩnh.
Về vị trí địa lý, huyện Thạch Hà tiếp giáp:
- Phía Đông giáp Biển Đông
- Phía Tây giáp huyện Can Lộc và huyện Hương Khê
- Phía Nam giáp thành phố Hà Tĩnh và huyện Cẩm Xuyên
- Phía Bắc giáp huyện Nghi Xuân
Địa hình của Thạch Hà khá đa dạng, bao gồm vùng đồng bằng màu mỡ, những dải đồi thấp và khu vực ven biển giàu tiềm năng. Sự đa dạng này tạo điều kiện thuận lợi để phát triển toàn diện các lĩnh vực: Nông nghiệp (trồng lúa, hoa màu, cây công nghiệp ngắn ngày), thủy sản (nuôi trồng và khai thác hải sản ven bờ), cùng với công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp và các hoạt động thương mại – dịch vụ. Ngoài ra, lợi thế ven biển còn mở ra tiềm năng lớn về du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng và kinh tế biển, góp phần đưa Thạch Hà trở thành địa bàn động lực trong phát triển kinh tế của tỉnh Hà Tĩnh.
Đơn vị hành chính
Trước khi điều chỉnh hành chính có hiệu lực từ đầu năm 2025, Huyện Thạch Hà bao gồm:
- 2 thị trấn: Thạch Hà (huyện lỵ) và Lộc Hà
- 20 xã: Bình An, Hồng Lộc, Ích Hậu, Lưu Vĩnh Sơn, Mai Phụ, Nam Điền, Ngọc Sơn, Phù Lưu, Tân Lộc, Thạch Châu, Thạch Kênh, Thạch Kim, Thạch Liên, Thạch Long, Thạch Mỹ, Thạch Ngọc, Thạch Sơn, Thạch Xuân, Thịnh Lộc, Việt Tiến.
Hạ tầng và các đặc điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Huyện Thạch Hà có hệ thống cơ sở hạ tầng tương đối đồng bộ, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội:
- Giao thông: Có các tuyến quốc lộ quan trọng chạy qua như Quốc lộ 1A và Quốc lộ 15B, cùng nhiều tuyến tỉnh lộ, huyện lộ kết nối các xã với trung tâm huyện và các địa phương lân cận. Đường ven biển được đầu tư mở rộng, tạo điều kiện phát triển kinh tế biển và du lịch.
- Thủy lợi:Hệ thống kênh mương, hồ đập, trạm bơm được xây dựng khá hoàn chỉnh, đảm bảo tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp và phòng chống hạn mặn.
- Điện – Nước: 100% số xã, thị trấn có điện lưới quốc gia và mạng lưới cấp nước sinh hoạt cơ bản đáp ứng nhu cầu của người dân.
Kinh tế
Huyện Thạch Hà có nền kinh tế phát triển đa dạng, dựa trên các trụ cột chính gồm nông nghiệp, công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp, thương mại – dịch vụ và kinh tế biển.
Trong lĩnh vực nông – lâm – ngư nghiệp, nông nghiệp vẫn giữ vai trò quan trọng với các cây trồng chủ lực như lúa, lạc, ngô, rau màu và nhiều loại cây ăn quả. Chăn nuôi gia súc, gia cầm phát triển ổn định, đồng thời nuôi trồng thủy sản – đặc biệt là tôm sú, tôm thẻ chân trắng, cá lồng bè ở vùng ven biển và đầm phá – mang lại giá trị kinh tế cao. Bên cạnh đó, hoạt động khai thác hải sản xa bờ kết hợp với dịch vụ hậu cần nghề cá đã góp phần cải thiện thu nhập cho ngư dân.
Về công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp, huyện tập trung vào các ngành chế biến nông – thủy sản, sản xuất vật liệu xây dựng, may mặc và cơ khí nhỏ. Một số cụm công nghiệp như Thạch Khê, Thạch Trị, Thạch Long đã và đang thu hút các doanh nghiệp vừa và nhỏ, tạo thêm việc làm và nguồn thu cho địa phương.
Trong lĩnh vực thương mại – dịch vụ – du lịch, hoạt động buôn bán diễn ra sôi động tại thị trấn và các chợ trung tâm. Huyện chú trọng khai thác thế mạnh du lịch biển, sinh thái và tâm linh, với những điểm đến nổi bật như biển Thạch Hải, biển Đảo Én, chùa Long Đàm và chùa Đá Bạc. Các dịch vụ vận tải, lưu trú và ẩm thực ngày càng phát triển, đáp ứng nhu cầu của du khách và người dân.
Định hướng phát triển đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050
Mục tiêu đến năm 2030
Thạch Hà định hướng phát triển trở thành huyện có cơ cấu kinh tế hiện đại, trong đó ưu tiên tăng tỷ trọng công nghiệp – xây dựng và dịch vụ, đồng thời giảm dần tỷ trọng nông nghiệp truyền thống nhưng vẫn duy trì và phát huy thế mạnh về nông – thủy sản chất lượng cao.
Huyện chú trọng hoàn thiện hệ thống giao thông kết nối với thành phố Hà Tĩnh, các khu kinh tế và cảng biển; đồng thời tập trung phát triển hạ tầng đô thị tại thị trấn và các trung tâm xã nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội.
Lĩnh vực du lịch được định hướng khai thác toàn diện, dựa trên lợi thế cảnh quan biển Thạch Hải, Thạch Kim, kết hợp với hệ thống di tích và lễ hội truyền thống, nhằm phát triển các loại hình du lịch sinh thái, tâm linh và văn hóa.
Trên phương diện xã hội, Thạch Hà tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, y tế, bảo đảm an sinh, đồng thời bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa đặc trưng của địa phương.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch huyện Thạch Hà
Tầm nhìn đến năm 2050
Định hướng phát triển huyện Thạch Hà đặt mục tiêu trở thành trung tâm kinh tế biển và dịch vụ ven biển của khu vực Bắc Trung Bộ, đồng thời hình thành đô thị ven biển hiện đại, gắn kết với hành lang kinh tế ven biển quốc gia. Huyện phấn đấu xây dựng Thạch Hà trở thành điểm đến du lịch biển, văn hóa và lịch sử hàng đầu của tỉnh Hà Tĩnh, khai thác tối đa lợi thế về cảnh quan thiên nhiên và hệ thống di tích. Trong lĩnh vực nông nghiệp, địa phương tập trung phát triển theo hướng ứng dụng công nghệ cao, gắn với chuỗi giá trị toàn cầu, đặc biệt chú trọng chế biến thủy sản và các sản phẩm nông nghiệp đặc sản. Song song với đó, Thạch Hà hướng tới mục tiêu xây dựng môi trường sinh thái bền vững, có khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, đảm bảo sự cân bằng hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo tồn thiên nhiên.
