Tổng quan về huyện Tây Hòa trước sáp nhập
Huyện Tây Hòa là một đơn vị hành chính trẻ thuộc tỉnh Phú Yên, chính thức thành lập theo Nghị định số 62/2005/NĐ-CP ngày 16/5/2005 và đi vào hoạt động từ 01/7/2005. Nằm ở phía Tây Nam của tỉnh, Tây Hòa có vị trí địa lý đắc địa với tọa độ từ 12°45′07″ đến 12°45′15″ vĩ độ Bắc và từ 109°15′13″ đến 109°15′29″ kinh độ Đông.
Diện tích: Huyện Tây Hòa có tổng diện tích đất tự nhiên là 106,82 km².
Dân số(năm 2019): Đạt 155.921 người. Mật độ dân số khoảng 1.460 người/km²
Địa hình: Tây Hòa sở hữu địa hình chuyển tiếp từ dãy Trường Sơn xuống vùng đồng bằng ven biển:
- Vùng núi chiếm hơn 50% diện tích tự nhiên, tập trung chủ yếu ở phía Nam và Tây Nam huyện, độ cao phổ biến từ 500 – 600m. Nhiều đỉnh núi cao nổi bật như Hòn Gù (1.470m), Hòn Chùa (1.310m), Hòn Kỳ Đà (1.193m),… tạo nên cảnh quan hùng vĩ và tiềm năng phát triển du lịch sinh thái – nghỉ dưỡng.
- Đồng bằng tập trung ở phía Bắc và Đông Bắc huyện, là vùng canh tác nông nghiệp trọng điểm của tỉnh Phú Yên, nhất là cây lúa và cây công nghiệp ngắn ngày. Đồng thời, khu vực này cũng đóng vai trò trung tâm phát triển hạ tầng đô thị.
Vị trí địa lý
-
Phía Đông huyện Tây Hòa giáp thị trấn Đông Hòa.
- Phía Tây huyện Tây Hòa giáp huyện Sông Hinh.
- Phía Nam huyện Tây Hòa giáp huyện Vạn Ninh (Khánh Hòa)
- Phía Bắc huyện Tây Hòa giáp huyện Phú Hòa và huyện Sơn Hòa.
Đơn vị hành chính
Huyện Tây Hòa có 11 đơn vị hành chính cấp xã, gồm thị trấn Phú Thứ (huyện lỵ) và 10 xã: Hòa Bình 1, Hòa Đồng, Hòa Mỹ Đông, Hòa Mỹ Tây, Hòa Phong, Hòa Phú, Hòa Tân Tây, Hòa Thịnh, Sơn Thành Đông, Sơn Thành Tây.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Huyện Tây Hòa sở hữu mạng lưới giao thông khá đồng bộ, với Quốc lộ 29 đóng vai trò trục giao thông chính, kết nối huyện với TP. Tuy Hòa và các tỉnh Tây Nguyên. Ngoài ra, hệ thống đường tỉnh như ĐT 645, ĐT 648 và nhiều tuyến đường huyện, đường liên xã đã được nâng cấp, mở rộng, góp phần thuận lợi cho lưu thông hàng hóa, nông sản và di chuyển của người dân.
Về hạ tầng thủy lợi, huyện được hưởng lợi từ hệ thống hồ chứa lớn như hồ Suối Vực, hồ Hảo Sơn, hồ Phú Xuân, đảm bảo cung cấp nước tưới cho sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt. Hệ thống kênh mương được kiên cố hóa, tăng hiệu quả sử dụng nước và phòng chống hạn hán.
Lĩnh vực điện, nước và viễn thông cũng được chú trọng đầu tư. Tỷ lệ hộ dân sử dụng điện lưới quốc gia đạt gần 100%, mạng lưới cấp nước sạch được mở rộng về các xã vùng sâu. Dịch vụ viễn thông, internet phát triển mạnh, đáp ứng nhu cầu thông tin và thương mại điện tử.
Các công trình giáo dục, y tế, văn hóa – thể thao tiếp tục được nâng cấp, đặc biệt là Bệnh viện Đa khoa huyện và hệ thống trường học đạt chuẩn quốc gia. Điều này không chỉ nâng cao chất lượng cuộc sống mà còn tạo nền tảng thu hút đầu tư và phát triển kinh tế – xã hội bền vững.
Kinh tế
Kinh tế Tây Hòa phát triển dựa trên ba trụ cột chính: nông nghiệp, công nghiệp – xây dựng và thương mại – dịch vụ. Trong đó, nông nghiệp vẫn giữ vai trò chủ lực với diện tích canh tác lúa, mía, sắn lớn; nhiều vùng chuyên canh cây ăn quả như xoài, bưởi, mít mang lại giá trị cao. Huyện cũng đẩy mạnh chăn nuôi bò lai, heo, gia cầm theo hướng tập trung, an toàn sinh học.
Công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp phát triển ổn định, tập trung vào chế biến nông sản, sản xuất vật liệu xây dựng và cơ khí nhỏ. Khu công nghiệp Hòa Hiệp và các cụm công nghiệp trong huyện đang thu hút thêm dự án mới, tạo việc làm cho lao động địa phương.
Thương mại – dịch vụ tăng trưởng khá, với hệ thống chợ, siêu thị, cửa hàng tiện ích mở rộng; các dịch vụ vận tải, lưu trú, ăn uống phục vụ nhu cầu dân sinh và kết nối du lịch. Nhờ lợi thế vị trí gần TP. Tuy Hòa, Tây Hòa đang dần trở thành vùng kinh tế vệ tinh, góp phần vào sự phát triển chung của tỉnh Phú Yên.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Đến năm 2030, huyện Tây Hòa tập trung phát triển nông nghiệp công nghệ cao gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm, mở rộng các vùng chuyên canh cây trồng chủ lực như mía, sắn, lúa chất lượng cao; đẩy mạnh chăn nuôi an toàn sinh học và nuôi trồng thủy sản bền vững. Song song, huyện chú trọng phát triển công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp, ưu tiên thu hút đầu tư vào các cụm công nghiệp, ngành nghề chế biến nông – lâm – thủy sản.
Huyện cũng định hướng phát triển thương mại – dịch vụ, nhất là dịch vụ du lịch sinh thái, trải nghiệm gắn với làng nghề và văn hóa địa phương; đồng thời nâng cấp hệ thống hạ tầng giao thông, thủy lợi, điện, nước và viễn thông nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội. Các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế và an sinh xã hội tiếp tục được quan tâm, hướng đến nâng cao chất lượng đời sống người dân và xây dựng Tây Hòa thành huyện phát triển toàn diện, bền vững.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch Huyện Tây Hoà
Tầm nhìn đến năm 2050
Đến năm 2050, huyện Tây Hòa phấn đấu trở thành trung tâm nông nghiệp công nghệ cao và chế biến nông sản hàng đầu của tỉnh Phú Yên, đồng thời là điểm đến du lịch sinh thái – văn hóa đặc sắc của khu vực Nam Trung Bộ. Hạ tầng kinh tế – xã hội phát triển đồng bộ, hiện đại; môi trường sống xanh, sạch, bền vững; chất lượng giáo dục, y tế và phúc lợi xã hội đạt chuẩn cao.
Kinh tế phát triển đa ngành, trong đó công nghiệp chế biến, thương mại – dịch vụ, năng lượng tái tạo và du lịch giữ vai trò mũi nhọn. Tây Hòa hướng tới xây dựng cộng đồng dân cư văn minh, năng động, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa địa phương, trở thành vùng đất đáng sống và hấp dẫn nhà đầu tư.
