Tổng quan về huyện Tân Biên trước sáp nhập
Huyện Tân Biên nằm ở phía tây bắc tỉnh Tây Ninh, là một địa phương có vị trí chiến lược quan trọng cả về lịch sử lẫn phát triển kinh tế – xã hội. Trước sáp nhập, huyện có diện tích 861 km², dân số năm 2019 đạt 102.190 người, mật độ khoảng 119 người/km². Với đặc điểm địa hình vừa có rừng, sông ngòi, vừa tiếp giáp biên giới quốc tế, Tân Biên mang trong mình nhiều tiềm năng phát triển đa ngành, từ nông nghiệp, thương mại biên giới cho đến du lịch sinh thái và lịch sử.
Huyện có đường biên giới dài gần 92,5 km với Vương quốc Campuchia. Sông Suối Mây bắt nguồn từ Campuchia chảy qua trung tâm huyện, nối vào sông Vàm Cỏ Đông, cùng với hệ thống sông Sanh Đôi tạo nên mạng lưới thủy văn quan trọng phục vụ sản xuất và đời sống người dân.
Ranh giới hành chính huyện Tân Biên trước sáp nhập:
- Phía Đông giáp huyện Tân Châu
- Phía Nam giáp thành phố Tây Ninh và huyện Châu Thành
- Phía Tây giáp Campuchia
- Phía Bắc giáp Campuchia
Không chỉ có vị trí thuận lợi trong giao thương biên giới, Tân Biên còn là địa bàn giàu dấu ấn lịch sử. Đây từng là nơi đặt trụ sở của Trung ương Cục Miền Nam, chỉ huy kháng chiến trong thời kỳ chống Mỹ. Ngày nay, huyện có đến hai cửa khẩu quốc tế và nhiều cửa khẩu phụ, đóng vai trò quan trọng trong giao thương giữa Tây Ninh và Campuchia.

Đơn vị hành chính
Trước sáp nhập, huyện Tân Biên được chia thành 1 thị trấn và 9 xã. Các đơn vị hành chính gồm: Thị trấn Tân Biên, Xã Hòa Hiệp, Xã Mỏ Công, Xã Tân Bình, Xã Tân Lập, Xã Tân Phong, Xã Thạnh Bắc, Xã Thạnh Bình, Xã Thạnh Tây, Xã Trà Vong.

Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Trước sáp nhập, huyện Tân Biên từng bước đầu tư đồng bộ hệ thống hạ tầng. Các tuyến đường chính được kết nối với quốc lộ, trong đó có tuyến đường 785 và các trục giao thông liên xã, liên huyện, đảm bảo lưu thông hàng hóa và phục vụ đời sống dân cư. Đặc biệt, với vị trí biên giới, huyện có cửa khẩu quốc tế Xa Mát và cửa khẩu quốc tế Tân Nam, đóng vai trò là cầu nối thương mại quan trọng giữa Việt Nam và Campuchia.

Kinh tế
Kinh tế huyện Tân Biên trước sáp nhập chủ yếu dựa vào nông – lâm nghiệp. Với diện tích đất rộng lớn, huyện là vùng chuyên canh mía, cao su, mì (sắn) và cây ăn quả. Cùng với đó, nhờ đường biên giới dài và hai cửa khẩu quốc tế, thương mại biên mậu đóng vai trò quan trọng, góp phần phát triển dịch vụ vận tải, logistics và giao thương hàng hóa.
Trong những năm gần đây, huyện đã có bước phát triển trong công nghiệp chế biến nông sản, từng bước hình thành các cơ sở sản xuất nhỏ và vừa. Các khu vực gần cửa khẩu dần xuất hiện các chợ biên giới, bến bãi tập kết hàng hóa, tạo động lực cho kinh tế địa phương.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Trước sáp nhập, huyện Tân Biên được tỉnh Tây Ninh quy hoạch trở thành một trong những khu vực trọng điểm về phát triển nông – lâm nghiệp, thương mại biên giới và du lịch sinh thái. Với lợi thế giáp Campuchia, có cửa khẩu quốc tế và quỹ đất rộng, Tân Biên nằm trong chiến lược phát triển gắn liền với bản đồ quy hoạch tỉnh Tây Ninh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Giai đoạn đến năm 2030
Đến năm 2030, huyện Tân Biên hướng tới mục tiêu xây dựng một nền kinh tế đa trụ cột, trong đó nông nghiệp công nghệ cao tiếp tục là nền tảng. Các khu vực chuyên canh mía, cao su và mì được khuyến khích áp dụng kỹ thuật canh tác hiện đại, hình thành chuỗi giá trị từ sản xuất đến chế biến, đóng gói và xuất khẩu.
Song song đó, tỉnh Tây Ninh đã phê duyệt quy hoạch phát triển cửa khẩu quốc tế Xa Mát thành trung tâm logistics, thương mại biên giới quy mô lớn, góp phần tăng cường giao thương giữa Việt Nam và Campuchia. Dự án mở rộng tuyến đường 785 và kết nối với các trục đường chính trong khu vực cũng được đẩy mạnh, giúp giao thông thuận lợi hơn cho cả vận tải hàng hóa và đi lại của người dân.

Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch huyện Tân Biên
Tầm nhìn đến năm 2050
Tầm nhìn đến năm 2050, Tân Biên được định hướng trở thành khu vực kinh tế tổng hợp với thế mạnh nổi bật ở cả ba lĩnh vực: nông nghiệp công nghệ cao – thương mại biên giới – du lịch sinh thái và lịch sử.
Trong nông nghiệp, huyện sẽ hình thành các trang trại thông minh ứng dụng công nghệ 4.0, kết nối với chuỗi cung ứng toàn cầu. Các khu vực đất lâm nghiệp và rừng phòng hộ trong Vườn quốc gia Lò Gò – Xa Mát được quản lý bền vững, vừa bảo tồn hệ sinh thái, vừa phục vụ nghiên cứu khoa học và du lịch sinh thái.
Ở lĩnh vực thương mại, với lợi thế biên giới gần 92,5 km, Tân Biên được định hướng trở thành một trung tâm logistics vùng biên. Các dự án hạ tầng lớn như cao tốc Hồ Chí Minh – Mộc Bài và cải tạo nâng cấp cửa khẩu Xa Mát sẽ tạo động lực để biến nơi đây thành điểm trung chuyển hàng hóa giữa Việt Nam – Campuchia – Lào và khu vực Đông Nam Á.