Tổng quan về huyện Tam Đường
Huyện nằm ở phía Đông Bắc tỉnh Lai Châu, là “cửa ngõ phía Đông Bắc” của tỉnh, tiếp giáp nhiều huyện của tỉnh và biên giới với Lào Cai.
- Diện tích khoảng 662,92 km²
- Dân số năm 2019 khoảng 52.470 người
- Mật độ dân số khoảng 79 người/km²
- Thành phần dân tộc đa dạng gồm Mông (37 %), Thái, Kinh, Dao, Giáy… tổng cộng 12 dân tộc sinh sống tại huyện
Vị trí địa lý và tiếp giáp
Huyện Tam Đường có vị trí:
- Giáp huyện Sìn Hồ và thành phố Lai Châu về phía Tây
- Giáp huyện Tân Uyên về phía Nam
- Giáp huyện Phong Thổ và huyện Bát Xát (Lào Cai) phía Bắc
- Phía Đông của huyện giáp Sa Pa (Lào Cai) qua đèo Ô Quy Hồ – tuyến quốc lộ 4D nối Hà Nội với Tây Bắc.
Đơn vị hành chính
Huyện Tam Đường gồm:
- 1 thị trấn: Tam Đường
- 12 xã: Bản Bo, Bản Giang, Bản Hon, Bình Lư, Giang Ma, Hồ Thầu, Khun Há, Nà Tăm, Nùng Nàng, Sơn Bình, Tả Lèng, Thèn Sin.
Hạ tầng và các đặc điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
- Huyện là nút giao quốc lộ 4D (qua đèo Ô Quy Hồ), quốc lộ 32, kết nối Lai Châu với Lào Cai và Hà Nội
- Mạng lưới đường tỉnh và liên xã đã được đầu tư nâng cấp, tuy một số xã vùng xa còn hạ tầng chắp vá
- Viễn thông, cấp điện, cấp nước đã phủ phần lớn các xã và thị trấn; một số khu vực vùng sâu như Khun Há, Tả Lèng cần đầu tư thêm dịch vụ cơ bản
- Địa hình đồi núi phức tạp, bị chia cắt bởi các dãy núi Hoàng Liên Sơn và Pu Sam Cáp theo hướng Tây Bắc – Đông Nam, tạo nên thung lũng như Tam Đường – Bản Giàng, Bình Lư – Nà Tăm, rộng từ 500–3.500 ha, độ cao 600–800 m
- Khí hậu ôn đới núi cao với nhiệt độ trung bình hàng năm 22–26 °C, phù hợp phát triển du lịch sinh thái vùng cao.
Kinh tế
- Nông – lâm nghiệp: diện tích chè trên 1.582 ha, sản lượng ~7.200 tấn búp tươi trong năm 2019; sản xuất cây ăn quả có giá trị như mắc ca, dược liệu, rong riềng; chăn nuôi nhỏ lẻ và khai thác lâm sản bền vững
- Dịch vụ du lịch cộng đồng: phát triển homestay tại các bản hấp dẫn như Bản Hon, thung lũng Khun Há
- Thương mại – dịch vụ: thị trấn Tam Đường và xã Bình Lư là trung tâm thương mại, chợ vùng và dịch vụ cho đồng bào dân tộc thiểu số.
Di tích – Lễ hội
- Cầu kính Rồng Mây – Đèo Ô Quy Hồ (xã Sơn Bình)
Một biểu tượng du lịch ấn tượng nằm trên đèo Ô Quy Hồ, cao hơn 758 m, dài 139 m, được tích hợp tại khu vực nối Lai Châu – Lào Cai. Điểm đến lý tưởng để chiêm ngưỡng cảnh núi non hùng vĩ và trải nghiệm cảm giác mạnh giữa thiên nhiên. - Khu du lịch cộng đồng các bản Sì Thâu Chải, Lao Chải 1, Bản Thẳm, Bản Bo, Nà Tăm
Bản Thẳm (xã Bản Hon) có những hang động khô và ướt, vườn hoa rực rỡ, trải nghiệm dệt vải truyền thống. Bản Sì Thâu Chải nổi bật với đường đá, điểm dù lượn quốc tế, thác Tác Tình đẹp như dải lụa giữa đại ngàn.
Định hướng phát triển đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050
Mục tiêu đến năm 2030
- Hoàn thiện hạ tầng giao thông vùng sâu, nâng cấp các tuyến đường chính kết nối các thung lũng, vùng du lịch bản địa
- Mở rộng diện tích cây chè, dược liệu theo hướng sản xuất sạch, tăng giá trị nông sản
- Phát triển du lịch cộng đồng, homestay tại các bản văn hóa để phục vụ du khách trong và ngoài tỉnh
- Nâng cao năng lực y tế, giáo dục vùng cao; xóa dần nghèo đói, cải thiện chất lượng đời sống dân cư dân tộc
- Phát triển thương mại – dịch vụ vùng thị trấn và xã trung tâm, tăng tỷ trọng lao động phi nông nghiệp
Xem thêm: Bản đồ quy hoạch Huyện Tam Đường
Tầm nhìn đến năm 2050
- Huyện Tam Đường trở thành điểm du lịch sinh thái – văn hóa nổi bật vùng Tây Bắc, với cảnh quan núi đá, bản làng cao nguyên và du lịch xanh thân thiện
- Xây dựng trung tâm hành chính – kinh tế – du lịch xanh, kết hợp quản lý chất thải, nông nghiệp hữu cơ và đô thị thân thiện môi trường
- Phát triển kinh tế đa ngành: nông nghiệp giá trị cao, du lịch, dịch vụ, thương mại biên giới tỉnh giáp Lào Cai
- Bảo tồn văn hóa dân tộc, khôi phục bản sắc truyền thống và tạo cơ hội phát triển cộng đồng người Mông, Thái, Giáy, Dao
