Tổng quan về huyện Sơn Hòa trước sáp nhập
Sơn Hòa một huyện miền núi nằm ở phía tây tỉnh Phú Yên. Huyện lỵ là thị trấn Củng Sơn nằm trên tỉnh lộ 642, cách thành phố Tuy Hòa 40km về hướng tây. Quốc lộ 25 theo hướng tây bắc đi Gia Lai và hướng đông đi thành phố Tuy Hòa. Huyện có vị trí thuận lợi cho việc phát triển giao lưu kinh tế, văn hóa giữa miền núi và đồng bằng, tạo thời cơ để Sơn Hòa bứt phá và phát triển bền vững.
Vị trí địa lý
-
Phía Đông giáp huyện Tuy An và huyện Phú Hòa
- Phía Tây giáp huyện Krông Pa (Gia Lai)
- Phía Nam giáp huyện Sông Hình và huyện Tây Hòa
- Phía Bắc giáp huyện Đồng Xuân
Đơn vị hành chính
Huyện Sơn Hòa có 14 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm thị trấn Củng Sơn (huyện lỵ) và 13 xã: Cà Lúi, Ea Chà Rang, Krông Pa, Phước Tân, Sơn Định, Sơn Hà, Sơn Hội, Sơn Long, Sơn Nguyên, Sơn Phước, Sơn Xuân, Suối Bạc, Suối Trai.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Huyện Sơn Hòa có hệ thống giao thông đường bộ giữ vai trò quan trọng trong việc kết nối giữa đồng bằng ven biển Phú Yên với khu vực Tây Nguyên. Trục giao thông huyết mạch là Quốc lộ 25, chạy qua trung tâm huyện, nối thành phố Tuy Hòa với thành phố Pleiku, góp phần thúc đẩy giao thương hàng hóa, đặc biệt là nông – lâm sản. Ngoài ra, các tuyến tỉnh lộ như ĐT 645, ĐT 646, ĐT 648 cùng mạng lưới đường liên xã, liên thôn được nhựa hóa, bê tông hóa ngày càng hoàn thiện, tạo thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp, lưu thông hàng hóa và đi lại của người dân.
Về hạ tầng thủy lợi, huyện sở hữu nhiều công trình quan trọng như hồ Suối Vực, hồ Phú Xuân, hồ Hảo Sơn, đảm bảo nguồn nước tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp cũng như cấp nước sinh hoạt. Cùng với đó, hệ thống điện lưới quốc gia đã phủ khắp các xã, giúp nâng cao đời sống và phục vụ sản xuất, kinh doanh.
Đáng chú ý, Sơn Hòa còn là địa phương sở hữu nhiều tiềm năng nổi bật với lợi thế nông – lâm nghiệp và các điểm du lịch tự nhiên, sinh thái như suối nước nóng Phú Sen, đèo Củng Sơn, hứa hẹn trở thành điểm đến thu hút khách du lịch trong thời gian tới.
Kinh tế
Trong những năm gần đây, huyện Sơn Hòa từng bước khẳng định vai trò là một trong những vùng sản xuất nông – lâm nghiệp trọng điểm của tỉnh Phú Yên. Diện tích gieo trồng lúa của huyện đạt trên 7.000 ha, chiếm hơn 90% kế hoạch, trong đó tỷ lệ lúa chất lượng cao ngày càng tăng, góp phần ổn định sản lượng và nâng cao giá trị nông sản. Ngoài cây lúa, Sơn Hòa còn phát triển mạnh các cây công nghiệp dài ngày như mía, sắn, cao su, với tổng diện tích canh tác hàng chục nghìn ha, trở thành nguồn nguyên liệu chủ lực cho công nghiệp chế biến trong và ngoài tỉnh.
Lĩnh vực chăn nuôi cũng có những bước tiến đáng kể. Tổng đàn gia súc của huyện đạt trên 70.000 con trâu, bò, trong đó đàn bò lai chiếm tỷ lệ lớn, giúp nâng cao năng suất và giá trị chăn nuôi. Ngoài ra, chăn nuôi gia cầm và phát triển thủy sản nước ngọt tại các hồ chứa như Suối Vực, Phú Xuân, Hảo Sơn đã mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân.
Với lợi thế về tài nguyên đất đai, rừng và thủy lợi, cùng sự đầu tư ngày càng đồng bộ về hạ tầng, Sơn Hòa đang từng bước phát triển kinh tế theo hướng nông nghiệp công nghệ cao gắn với công nghiệp chế biến và dịch vụ thương mại – du lịch, khẳng định vị trí quan trọng trong bức tranh kinh tế chung của tỉnh Phú Yên.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Trong giai đoạn đến năm 2030, huyện Sơn Hòa xác định mục tiêu phát triển theo hướng nông nghiệp công nghệ cao gắn với công nghiệp chế biến và dịch vụ thương mại – du lịch. Cụ thể:
Nông nghiệp: Tập trung nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng chủ lực như lúa, mía, sắn, cao su; mở rộng diện tích cây ăn quả có giá trị kinh tế cao. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học – kỹ thuật, phát triển các vùng sản xuất chuyên canh, gắn với xây dựng thương hiệu nông sản.
Chăn nuôi: Hình thành các vùng chăn nuôi tập trung, đặc biệt là bò lai, bò thịt chất lượng cao; phát triển chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học, giảm thiểu dịch bệnh và bảo vệ môi trường.
Công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp: Phát triển các cơ sở chế biến nông – lâm sản, khuyến khích thu hút doanh nghiệp đầu tư vào chế biến sâu, nâng cao giá trị sản phẩm.
Thương mại – dịch vụ: Nâng cấp hệ thống chợ, phát triển dịch vụ logistics phục vụ sản xuất và tiêu thụ nông sản; từng bước khai thác tiềm năng du lịch sinh thái, văn hóa gắn với cảnh quan hồ Suối Vực, thác H’Ly, đèo Cả – Củng Sơn.
Hạ tầng – xã hội: Tiếp tục đầu tư hoàn thiện hệ thống giao thông kết nối liên vùng, nâng cấp các công trình thủy lợi, điện – nước, trường học, trạm y tế. Song song đó, chú trọng đào tạo nguồn nhân lực có trình độ, phục vụ yêu cầu phát triển mới.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch Huyện Sơn Hòa
Tầm nhìn đến năm 2050
Đến năm 2050, huyện Sơn Hòa hướng tới trở thành trung tâm phát triển kinh tế - xã hội bền vững của khu vực miền núi tỉnh Phú Yên, với các định hướng chính:
Nông nghiệp công nghệ cao – nông nghiệp sinh thái: Sơn Hòa sẽ là vùng sản xuất nông nghiệp sạch, ứng dụng công nghệ cao, tạo ra các sản phẩm hữu cơ, an toàn, có thương hiệu mạnh và xuất khẩu được.
Công nghiệp chế biến hiện đại: Hình thành các khu, cụm công nghiệp chế biến nông – lâm sản gắn với vùng nguyên liệu ổn định, phát triển công nghiệp năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện gió), góp phần vào cơ cấu năng lượng xanh của tỉnh.
Du lịch sinh thái và văn hóa: Trở thành điểm đến hấp dẫn của du khách trong và ngoài nước, khai thác bền vững lợi thế cảnh quan tự nhiên (hồ Suối Vực, thác H’Ly, đèo Cả – Củng Sơn…) kết hợp với bản sắc văn hóa đồng bào dân tộc thiểu số.
Hạ tầng đồng bộ, hiện đại: Hình thành hệ thống giao thông kết nối nhanh với các trung tâm kinh tế lớn của tỉnh và khu vực Nam Trung Bộ – Tây Nguyên; hoàn thiện đô thị Củng Sơn trở thành đô thị loại IV.
Xã hội phát triển toàn diện: Người dân Sơn Hòa có mức sống cao, thu nhập bình quân đầu người ngang bằng với mặt bằng chung của tỉnh; giáo dục, y tế, văn hóa – xã hội phát triển toàn diện, bền vững.
