Tổng quan về huyện Quảng Trạch trước sáp nhập
Huyện Quảng Trạch là một trong những địa phương quan trọng của tỉnh Quảng Bình, nổi bật với địa hình đa dạng và nguồn tài nguyên phong phú. Với diện tích 448 km² và dân số năm 2019 đạt 110.380 người, mật độ dân số trung bình khoảng 246 người/km², huyện có tiềm năng phát triển mạnh mẽ về kinh tế và du lịch. Quảng Trạch nằm trong khoảng tọa độ từ 17°42' đến 17°59' vĩ độ Bắc và 106°15' đến 106°59' kinh độ Đông, tạo nên một vị trí chiến lược kết nối các khu vực lân cận.
Ranh giới hành chính của huyện Quảng Trạch được xác định như sau:
- Phía Bắc giáp thị xã Kỳ Anh và huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh)
- Phía Nam giáp thị xã Ba Đồn
- Phía Tây giáp huyện Tuyên Hóa
- Phía Đông giáp Biển Đông

Đơn vị hành chính
Trước khi sáp nhập, huyện Quảng Trạch được tổ chức thành 16 xã. Danh sách các xã bao gồm: Cảnh Dương, Liên Trường, Phù Cảnh, Quảng Châu, Quảng Đông, Quảng Hợp, Quảng Hưng, Quảng Kim, Quảng Lưu, Quảng Phú, Quảng Phương, Quảng Tiến, Quảng Tùng, Quảng Thạch, Quảng Thanh, Quảng Xuân.

Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Huyện Quảng Trạch được đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển kinh tế. Quốc lộ 1 là tuyến đường huyết mạch, kết nối huyện với các khu vực lân cận và tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương. Bên cạnh đó, dự án đường cao tốc Vũng Áng – Bùng đang được triển khai, hứa hẹn nâng cao năng lực kết nối liên vùng. Cảng Hòn La, một trong những cảng biển quan trọng của tỉnh Quảng Bình, đã hoàn thành giai đoạn 1 và đang xây dựng giai đoạn 2. Khi hoàn thiện, cảng có khả năng tiếp nhận tàu trọng tải 10.000 tấn, với công suất vận chuyển hàng hóa đạt 10-12 triệu tấn/năm. Những dự án này không chỉ thúc đẩy kinh tế mà còn nâng cao vị thế của Quảng Trạch trong khu vực.

Kinh tế
Kinh tế huyện Quảng Trạch đang trên đà phát triển với trọng tâm là Khu kinh tế Hòn La, nơi có công suất điện lực lên đến 2.400 MW do Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đầu tư. Khu kinh tế này được hưởng nhiều ưu đãi đầu tư, thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Ngành ngư nghiệp cũng đóng vai trò quan trọng, đặc biệt tại các xã ven biển như Cảnh Dương, nơi có truyền thống khai thác tôm cá hàng trăm năm. Bên cạnh đó, các ngành công nghiệp phụ trợ và dịch vụ đang dần phát triển, tạo thêm nhiều cơ hội việc làm và tăng trưởng kinh tế cho địa phương.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Theo Quyết định số 1283/QĐ-UBND ngày 10/5/2021 của UBND tỉnh Quảng Bình, quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 của huyện Quảng Trạch được phân bổ như sau: đất nông nghiệp 31.190,65 ha, đất phi nông nghiệp 12.440,88 ha, và đất chưa sử dụng 1.029,59 ha. Trong đó, việc chuyển đổi đất nông nghiệp sang phi nông nghiệp và đất ở được chú trọng, với 4.039,59 ha đất nông nghiệp chuyển đổi và 143,21 ha đất phi nông nghiệp chuyển sang đất ở. Quy hoạch này nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển đô thị, công nghiệp và dân cư.
Về hạ tầng, khu vực quanh hồ Bàu Sen được định hướng trở thành trung tâm hành chính, văn hóa và thương mại, với các công trình như trung tâm hội nghị, quảng trường và khu vui chơi giải trí. Khu kinh tế Hòn La, với diện tích 10.000 ha, tập trung phát triển công nghiệp phụ trợ, khu phi thuế quan và khu đô thị hiện đại. Các dự án giao thông như đường cao tốc Vũng Áng – Bùng và cảng Hòn La giai đoạn 2 cũng được đẩy mạnh triển khai, tạo động lực phát triển kinh tế. Những dự án này không chỉ nâng cao năng lực kết nối mà còn thu hút đầu tư trong và ngoài nước.

Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch huyện Quảng Trạch
Tầm nhìn đến năm 2050
Nhìn xa hơn, huyện Quảng Trạch hướng tới trở thành một đô thị hiện đại, kết hợp hài hòa giữa công nghiệp, du lịch và dịch vụ. Quy hoạch giao thông giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050 của tỉnh Quảng Bình đã phê duyệt nhiều dự án quan trọng tại Quảng Trạch, bao gồm 6 công trình giao thông với tổng chiều dài 16,026 km và mức đầu tư 193,5 tỷ đồng. Ngoài ra, 16 đồ án quy hoạch chi tiết với tổng diện tích 337,7 ha cũng đã được phê duyệt, tạo nền tảng cho sự phát triển đồng bộ.
Khu kinh tế Hòn La sẽ tiếp tục được mở rộng, với các khu vực chuyên biệt như khu công nghiệp (1.890 ha), khu đô thị (2.200 ha) và khu du lịch (700 ha). Các dự án này không chỉ thúc đẩy kinh tế mà còn nâng cao chất lượng sống cho người dân. Bên cạnh đó, việc khai thác các tiềm năng du lịch như Vũng Chùa – Đảo Yến và các bãi biển đẹp sẽ được chú trọng, biến Quảng Trạch thành điểm đến du lịch nổi bật của khu vực.