Tổng quan về huyện Phù Yên
Huyện Phù Yên nằm ở phía đông tỉnh Sơn La, với địa hình núi đá và sông suối chia cắt mạnh. Đây là nơi sinh sống lâu đời của các dân tộc như Mường, Thái, Dao, Kinh, Mông..., trong đó người Thái và người Mường chiếm đa số.
- Diện tích khoảng 1.227,8 km²
- Dân số (năm 2019) khoảng 115.700 người
- Mật độ dân số khoảng 9 người/km²
Vị trí địa lý và tiếp giáp
Phù Yên có vị trí chiến lược, tiếp giáp với nhiều địa phương như:
- Phía Đông giáp huyện Tân Sơn (Phú Thọ)
- Phía Đông Nam giáp huyện Đà Bắc (Hòa Bình)
- Phía Tây & Tây Nam giáp huyện Bắc Yên và huyện Vân Hồ, Mộc Châu (Sơn La)
- Phía Bắc giáp huyện Trạm Tấu (Yên Bái)
Đơn vị hành chính
Huyện Phù Yên bao gồm:
- Thị trấn: Phù Yên (huyện lỵ)
- 24 xã: Bắc Phong, Đá Đỏ, Gia Phù, Huy Bắc, Huy Hạ, Huy Tân, Huy Thượng, Huy Tường, Kim Bon, Mường Bang, Mường Cơi, Mường Do, Mường Lang, Mường Thải, Nam Phong, Quang Huy, Sập Xa, Suối Bau, Suối Tọ, Tân Lang, Tân Phong, Tường Hạ, Tường Phong, Tường Phù, Tường Thượng và Tường Tiến.
Hạ tầng và các đặc điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
- Giao thông: Quốc lộ 37 đi qua thị trấn Phù Yên kết nối với Sơn La và Hà Nội; hệ thống đường liên xã, liên bản đã được bê tông hóa đến nhiều vùng sâu.
- Điện – nước – viễn thông: Phủ sóng rộng khắp, các dịch vụ cơ bản đã đến các xã; một số xã vùng xa cần đầu tư thêm.
- Dự án mới sau sáp nhập: thành lập thị trấn Quang Huy (diện tích 14,84 km², dân số ~23.157 người).
Kinh tế
- Nông – lâm nghiệp: Trồng cây ăn quả như táo mèo, sơn tra; cây dược liệu; chăn nuôi nhỏ và khai thác lâm sản.
- Du lịch sinh thái & du lịch văn hóa: Hồ Suối Chiếu cùng các bản dân tộc, cảnh quan sông Đà – suối Sập là điểm đến tiềm năng.
- Thương mại – dịch vụ: Thị trấn Phù Yên là trung tâm giao thương nông sản và dịch vụ nội huyện.
Làng nghề truyền thống
Làng nghề truyền thống như dệt thổ cẩm, chế biến nông sản, làm rượu… phát triển tại các xã như Huy Bắc, Nam Phong, Kim Bon… là nguồn lực để phát triển du lịch trải nghiệm văn hóa.
Di tích và lễ hội
- Di tích lịch sử – văn hóa: Di tích thị trấn Phù Yên là nơi tổ chức các sự kiện lịch sử cấp huyện; vùng suối Sập, Suối Bau, hồ Ban Mai Suối Chiếu được phát triển thành điểm du lịch tiềm năng sau sắp xếp hành chính mới.
- Lễ hội dân tộc thiểu số: các dân tộc Thái, Mường, Dao,... tổ chức lễ hội mừng cơm mới, múa xoè, lễ cấp sắc, hát giao duyên theo mùa vụ, đậm bản sắc vùng cao.
Định hướng phát triển đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050
Mục tiêu đến năm 2030
- Hoàn thiện giao thông liên bản – liên xã, kết nối với thị trấn Quang Huy và vùng sâu ven suối;
- Phát triển sản phẩm OCOP từ táo mèo, sơn tra, cây dược liệu, chè vùng cao;
- Khai thác du lịch sinh thái – văn hóa kết hợp homestay bản dân tộc; phát triển điểm du lịch Suối Chiếu, Suối Tọ – sông Đà;
- Cải thiện chất lượng giáo dục – y tế – viễn thông tại các xã vùng sâu theo chương trình giảm nghèo.
Xem thêm: Bản đồ quy hoạch Huyện Phù Yên
Tầm nhìn đến năm 2050
- Phù Yên trở thành điểm đến du lịch văn hóa và sinh thái tiêu biểu Tây Bắc, khai thác hệ sinh thái sông suối – hồ – núi một cách bền vững;
- Hình thành mô hình kinh tế xanh – du lịch – nông nghiệp chất lượng cao, kết hợp bản sắc dân tộc;
- Cơ sở hạ tầng hoàn chỉnh, thị trấn Phù Yên và Quang Huy trở thành đô thị dịch vụ, du lịch;
- Bảo tồn văn hóa dân tộc, phát huy các lễ hội truyền thống, cùng nâng cao đời sống cho cộng đồng dân tộc thiểu số.
Huyện Phù Yên với vị trí địa lý đặc thù và tài nguyên tự nhiên phong phú, Phù Yên có tiềm năng lớn trong phát triển nông nghiệp chất lượng cao và du lịch sinh thái – văn hóa. Định hướng đến năm 2030 tập trung vào hoàn thiện hạ tầng, thúc đẩy kinh tế địa phương theo hướng xanh và bền vững; tầm nhìn đến năm 2050 là xây dựng huyện trở thành điểm đến chất lượng vùng Tây Bắc — giao thoa giữa thiên nhiên, văn hóa bản địa và kinh tế hiện đại.
