Tổng quan về huyện Ninh Hải trước sáp nhập
Trước khi thực hiện các chủ trương sắp xếp hành chính theo quy hoạch, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận là một trong những địa phương giữ vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Với tổng diện tích 410,8 km² và dân số quy đổi tính đến ngày 31/12/2024 khoảng 116.600 người, mật độ dân số huyện đạt gần 284 người/km², Ninh Hải được xem là khu vực có tiềm năng lớn trong phát triển kinh tế biển, du lịch, nông nghiệp và thủy sản.
Về mặt địa lý, huyện có đường bờ biển dài, nhiều vịnh, đầm phá, thuận lợi cho khai thác và nuôi trồng thủy sản, đồng thời phát triển du lịch biển đảo. Đây cũng là địa bàn có sự cộng cư lâu đời của người Chăm và người Raglai, tạo nên bản sắc văn hóa độc đáo, giàu truyền thống lịch sử và lễ hội đặc sắc.
Ranh giới hành chính:
- Phía Bắc giáp huyện Thuận Bắc
- Phía Tây Nam giáp thành phố Phan Rang - Tháp Chàm
- Phía Tây Bắc giáp huyện Bác Ái
- Phía Đông và Đông Nam giáp Biển Đông
Đơn vị hành chính
Đơn vị hành chính của Huyện Ninh Hải có 9 đơn vị, gồm thị trấn Khánh Hải (huyện lỵ) và 8 xã: Hộ Hải, Nhơn Hải, Phương Hải, Tân Hải, Thanh Hải, Tri Hải, Vĩnh Hải, Xuân Hải.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Huyện Ninh Hải có hệ thống giao thông ngày càng hoàn thiện, góp phần quan trọng trong kết nối và lưu thông hàng hóa giữa các địa phương trong tỉnh cũng như vùng lân cận. Trục giao thông chính là Quốc lộ 1A chạy qua địa bàn, kết nối huyện với thành phố Phan Rang – Tháp Chàm và các huyện lân cận, tạo thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội.
Ngoài Quốc lộ 1A, huyện còn có các tuyến tỉnh lộ như ĐT 702 (đi Vĩnh Hy – Bình Tiên), ĐT 705, ĐT 706 cùng nhiều tuyến huyện, liên xã. Các tuyến đường này không chỉ phục vụ kết nối dân cư mà còn mở ra cơ hội phát triển du lịch ven biển, dịch vụ hậu cần nghề cá và vận chuyển hàng hóa. Đặc biệt, nhiều tuyến đường nông thôn được bê tông hóa, giúp người dân thuận lợi hơn trong sinh hoạt, giao thương và sản xuất.
Về hạ tầng điện – nước, Ninh Hải đã được tỉnh quan tâm đầu tư mạnh mẽ. Hệ thống điện lưới quốc gia phủ đến hầu hết các thôn, nhiều hộ đồng bào Chăm và Raglai được lắp điện kế mới, góp phần nâng cao đời sống và sản xuất. Các công trình cấp nước sạch cũng từng bước đáp ứng nhu cầu dân sinh.
Kinh tế
Trong những năm gần đây, huyện Ninh Hải nổi lên như một điểm sáng phát triển kinh tế của tỉnh Ninh Thuận, đặc biệt ở các lĩnh vực thủy sản, nông nghiệp công nghệ cao và du lịch – dịch vụ. Diện tích nuôi trồng thủy sản đạt hàng nghìn héc-ta, nổi bật với tôm thẻ chân trắng, cá bớp, cá chim, ốc hương… mang lại giá trị kinh tế cao. Nhiều mô hình nuôi biển lồng bè kết hợp du lịch trải nghiệm tại Vĩnh Hy, Bình Tiên, Ninh Chữ cho thấy tính bền vững và hiệu quả rõ rệt.
Trong sản xuất nông nghiệp, huyện tập trung vào các cây trồng đặc thù như nho, táo, hành, tỏi và dược liệu, vừa đáp ứng nhu cầu thị trường vừa gắn với thương hiệu đặc sản Ninh Thuận. Các mô hình ứng dụng công nghệ cao, tưới tiết kiệm nước ngày càng mở rộng, góp phần nâng cao năng suất, giá trị và tính cạnh tranh của sản phẩm.
Chăn nuôi của huyện cũng phát triển ổn định, với đàn dê, cừu và gia cầm tăng trưởng khá, gắn với mô hình chăn nuôi an toàn sinh học. Nhiều mô hình kết hợp tham quan, trải nghiệm đã tạo điểm nhấn cho du lịch sinh thái.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Kinh tế biển – thủy sản: Phát triển Ninh Hải trở thành trung tâm nuôi trồng và khai thác thủy sản của tỉnh, gắn với ứng dụng công nghệ cao, nuôi biển lồng bè, đảm bảo an toàn sinh học và bảo vệ môi trường. Xây dựng thương hiệu mạnh cho các sản phẩm chủ lực như tôm, cá bớp, cá chim, ốc hương.
Nông nghiệp đặc thù: Đẩy mạnh vùng chuyên canh nho, táo, hành, tỏi và cây dược liệu; mở rộng diện tích sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, tưới tiết kiệm nước; nâng cao chất lượng, gia tăng giá trị và hướng tới xuất khẩu.
Du lịch – dịch vụ: Tập trung phát triển du lịch biển đảo, sinh thái và cộng đồng, lấy các điểm nhấn như Vĩnh Hy, Ninh Chữ, Bình Tiên, Hang Rái làm trụ cột. Hình thành các sản phẩm du lịch đặc sắc gắn với trải nghiệm nông nghiệp và văn hóa bản địa.
Hạ tầng – đô thị: Hoàn thiện hạ tầng giao thông kết nối các khu du lịch, vùng sản xuất với quốc lộ và trung tâm tỉnh; phát triển hạ tầng điện, nước, viễn thông đồng bộ; nâng cấp thị trấn Khánh Hải trở thành đô thị loại IV, trung tâm dịch vụ – thương mại – du lịch của huyện.
Xã hội – môi trường: Nâng cao chất lượng giáo dục, y tế, phúc lợi xã hội; bảo tồn hệ sinh thái biển Vĩnh Hy, Núi Chúa, gắn bảo tồn với phát triển kinh tế; xây dựng cộng đồng dân cư văn minh, thân thiện với môi trường.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch huyện Ninh Hải
Tầm nhìn đến năm 2050
Xây dựng Ninh Hải trở thành trung tâm kinh tế biển đa ngành của Ninh Thuận, phát triển hài hòa giữa thủy sản, nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp chế biến và du lịch bền vững.
Hình thành thương hiệu quốc tế cho các sản phẩm đặc trưng: nho – táo – thủy sản – du lịch biển đảo.
Phát triển toàn diện hạ tầng đô thị, giao thông, dịch vụ; thị trấn Khánh Hải và các khu vực ven biển trở thành trung tâm đô thị ven biển hiện đại, sinh thái và thông minh.
Đảm bảo Ninh Hải là địa phương đi đầu trong việc thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo tồn thiên nhiên và phát triển bền vững, gắn kinh tế với bảo tồn Vườn quốc gia Núi Chúa (di sản thiên nhiên thế giới).
