Tổng quan về huyện Mường Chà trước sáp nhập
Huyện Mường Chà, cách trung tâm thành phố Điện Biên Phủ khoảng 54 km, là một huyện miền núi với địa hình phức tạp, chủ yếu là đồi núi cao và thung lũng. Với diện tích tự nhiên khoảng 1.199 km² (theo số liệu trước sáp nhập), Mường Chà có dân số khoảng 40.000 người (ước tính năm 2023), chủ yếu là các dân tộc như Thái, H’Mông, Kinh, và Dao. Địa hình huyện được đặc trưng bởi các dãy núi cao xen kẽ sông suối, với khí hậu nhiệt đới gió mùa, mùa mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 10. Những đặc điểm này không chỉ tạo nên cảnh quan hùng vĩ mà còn ảnh hưởng lớn đến đời sống và kinh tế của người dân.
Mường Chà có vị trí địa lý chiến lược, là cầu nối giữa các khu vực trong tỉnh Điện Biên và nước láng giềng Lào qua đường biên giới dài 24,4 km với huyện Mường Mày, tỉnh Phong Sa Ly. Huyện lỵ là thị trấn Mường Chà, trung tâm hành chính, kinh tế, và văn hóa của huyện. Bản đồ hành chính huyện Mường Chà trước sáp nhập thể hiện rõ ranh giới và các đơn vị hành chính, giúp người xem dễ dàng hình dung cấu trúc địa lý của khu vực.
Ranh giới hành chính:
- Phía Đông giáp huyện Tủa Chùa và huyện Tuần Giáo
- Phía Tây giáp huyện Nậm Pồ và nước Lào
- Phía Nam giáp thành phố Điện Biên Phủ và các huyện Điện Biên, Mường Ảng
- Phía Bắc giáp thị xã Mường Lay và các huyện Nậm Nhùn, Sìn Hồ (Lai Châu)

Đơn vị hành chính
Trước khi sáp nhập, huyện Mường Chà được tổ chức thành 12 đơn vị hành chính, bao gồm 1 thị trấn và 11 xã. Các đơn vị này được phân bố trên địa bàn rộng lớn, phục vụ quản lý hành chính và phát triển kinh tế - xã hội cho các cộng đồng dân cư đa dạng về dân tộc. Bản đồ hành chính huyện Mường Chà thể hiện rõ các đơn vị này, giúp người dân và chính quyền dễ dàng xác định ranh giới và vị trí địa lý từng khu vực. Danh sách các đơn vị hành chính bao gồm: Thị trấn Mường Chà, xã Huổi Lèng, xã Huổi Mí, xã Hừa Ngài, xã Ma Thì Hồ, xã Mường Mươn, xã Mường Tùng, xã Na Sang, xã Nậm Nèn, xã Pa Ham, xã Sa Lông, xã Sá Tổng.

Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Huyện Mường Chà sở hữu hệ thống hạ tầng giao thông khá phát triển, là một trong những điểm mạnh giúp huyện kết nối với các khu vực lân cận. Các tuyến Quốc lộ 12, Quốc lộ 6, và tỉnh lộ 131 đóng vai trò huyết mạch, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương và vận chuyển hàng hóa. Bản đồ giao thông huyện Mường Chà cho thấy các tuyến đường này xuyên qua huyện, kết nối thị trấn Mường Chà với các xã và các huyện lân cận. Hệ thống giao thông nông thôn cũng được cải thiện đáng kể nhờ các chương trình nông thôn mới, với nhiều con đường bê tông hóa, giúp người dân đi lại dễ dàng hơn.
Kinh tế
Kinh tế huyện Mường Chà chủ yếu dựa vào nông nghiệp và lâm nghiệp, với các sản phẩm đặc trưng như lúa nước, ngô, chè, và cà phê. Người dân địa phương, đặc biệt là các dân tộc Thái và H’Mông, còn phát triển chăn nuôi gia súc và khai thác lâm sản. Một số sản phẩm nông nghiệp nổi bật như chè Shan tuyết và mật ong rừng đã tạo được thương hiệu trên thị trường, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân. Ngoài ra, các hoạt động tiểu thủ công nghiệp và thương mại tại thị trấn Mường Chà cũng đang phát triển, với các chợ phiên thu hút người dân từ các xã lân cận.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Huyện Mường Chà đặt mục tiêu trở thành một trong những trung tâm kinh tế - văn hóa của tỉnh Điện Biên vào năm 2030. Theo quy hoạch của tỉnh, huyện sẽ tập trung phát triển hạ tầng giao thông, đặc biệt là nâng cấp Quốc lộ 12 và mở rộng các tuyến đường liên xã. Một số dự án cụ thể đã được triển khai, như Dự án cải tạo đường tỉnh lộ 131 và Chương trình nông thôn mới, nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Các khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt là trồng chè và cà phê, cũng được khuyến khích để tăng giá trị kinh tế.

Xem chi tiết: Bản đồ vệ tinh huyện Mường Chà
Tầm nhìn đến năm 2050
Nhìn xa hơn, Mường Chà hướng tới trở thành một huyện phát triển bền vững, với kinh tế đa dạng và hạ tầng đồng bộ. Theo Quy hoạch tỉnh Điện Biên thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050, huyện sẽ tập trung vào đô thị hóa thị trấn Mường Chà, biến nơi đây thành trung tâm kinh tế - văn hóa của khu vực phía Tây tỉnh. Các dự án dài hạn bao gồm phát triển khu công nghiệp nhỏ tại các xã như Ẳng Nưa và Mường Đăng, cùng với việc xây dựng các khu du lịch sinh thái quy mô lớn.