Tổng quan về huyện Lệ Thủy trước sáp nhập
Huyện Lệ Thủy, nằm ở phía nam tỉnh Quảng Bình, sở hữu diện tích tự nhiên rộng lớn lên đến 1.402 km², với dân số năm 2019 đạt 137.831 người, tương ứng mật độ dân số khoảng 98 người/km². Vùng đất này nổi bật với địa hình đa dạng, từ núi non hùng vĩ đến đồng bằng trù phú và bờ biển thơ mộng. Phía Tây là dãy Trường Sơn với địa hình dốc, nơi có suối nước khoáng Bang – một điểm nghỉ dưỡng và khai thác nước uống đóng chai. Khu vực giữa huyện là đồng bằng hẹp dọc hai bờ sông Kiến Giang, nơi tập trung các hoạt động nông nghiệp và dân cư.
Ranh giới hành chính trước sáp nhập của huyện Lệ Thủy được xác định như sau:
- Phía Đông giáp Biển Đông với đường bờ biển dài 30 km
- Phía Tây giáp nước Lào với đường biên giới dài khoảng 42 km
- Phía Nam giáp huyện Hướng Hóa và huyện Vĩnh Linh cũ (Quảng Trị)
- Phía Bắc giáp huyện Quảng Ninh

Đơn vị hành chính
Trước khi sáp nhập, huyện Lệ Thủy có hệ thống đơn vị hành chính bao gồm 2 thị trấn và 24 xã, tạo nên một mạng lưới quản lý chặt chẽ, hỗ trợ phát triển kinh tế và xã hội.
Danh sách các đơn vị hành chính bao gồm:
- Thị trấn: Kiến Giang (huyện lỵ), Nông trường Lệ Ninh.
- Xã: An Thủy, Cam Thủy, Dương Thủy, Hoa Thủy, Hồng Thủy, Hưng Thủy, Kim Thủy, Lâm Thủy, Liên Thủy, Lộc Thủy, Mai Thủy, Mỹ Thủy, Ngân Thủy, Ngư Thủy, Ngư Thủy Bắc, Phong Thủy, Phú Thủy, Sen Thủy, Sơn Thủy, Tân Thủy, Thái Thủy, Thanh Thủy, Trường Thủy, Xuân Thủy.

Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Hệ thống hạ tầng của Lệ Thủy là nền tảng quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Huyện có mạng lưới giao thông đa dạng, bao gồm đường bộ, đường thủy và các tuyến đường liên kết với các khu vực lân cận. Các tuyến đường chính kết nối thị trấn Kiến Giang với các xã và các huyện lân cận như Quảng Ninh, Hướng Hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương. Sông Kiến Giang không chỉ là mạch sống văn hóa mà còn đóng vai trò quan trọng trong giao thông thủy, hỗ trợ vận chuyển hàng hóa và phát triển du lịch.

Kinh tế
Kinh tế huyện Lệ Thủy chủ yếu dựa vào nông nghiệp, thủy sản, và du lịch, với nông nghiệp là trụ cột truyền thống. Các sản phẩm chủ lực như lúa, hoa màu, và cây ăn quả đóng góp lớn vào thu nhập của người dân. Thủy sản, đặc biệt là đánh bắt và nuôi trồng ven biển, cũng là một ngành kinh tế quan trọng, tận dụng lợi thế bờ biển dài 30 km. Trong những năm gần đây, du lịch đã trở thành mũi nhọn kinh tế, với các điểm đến như bãi tắm Ngư Thủy và khu nghỉ mát suối nước khoáng Bang thu hút lượng lớn du khách. Theo thống kê, ngành du lịch đã đóng góp đáng kể vào tăng trưởng kinh tế địa phương, với các dự án nghỉ dưỡng và dịch vụ được quy hoạch bài bản.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Đến năm 2030, Lệ Thủy đặt mục tiêu trở thành một trong những huyện phát triển hàng đầu của tỉnh Quảng Bình. Theo bản đồ quy hoạch, huyện tập trung vào chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất, với 9.690,26 ha đất nông nghiệp được chuyển sang đất phi nông nghiệp để phục vụ phát triển đô thị và công nghiệp. Các dự án trọng điểm như khu đô thị Kiến Giang 1 (quy mô 81.760 ha, tổng vốn hơn 146 tỷ đồng) đang được triển khai, với hệ thống hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, bao gồm đất ở biệt thự, liền kề, và các công trình công cộng như công viên, trường học.
Tầm nhìn đến năm 2050
Nhìn xa hơn, tầm nhìn đến năm 2050 của Lệ Thủy hướng tới một khu vực phát triển bền vững, kết hợp hài hòa giữa kinh tế, văn hóa, và môi trường. Theo quy hoạch Quảng Bình, huyện sẽ tiếp tục khai thác tiềm năng du lịch biển và văn hóa, với các dự án nghỉ dưỡng ven biển và khu bảo tồn di sản như Hò khoan Lệ Thủy. Các khu đô thị mới sẽ được mở rộng, với hệ thống hạ tầng giao thông và kỹ thuật hiện đại, đảm bảo sự kết nối với các tỉnh lân cận và quốc tế qua biên giới Lào.