Tổng quan về huyện Lai Vung trước sáp nhập
Huyện Lai Vung nằm ở phía nam tỉnh Đồng Tháp, giữ vị trí chiến lược khi chỉ cách thành phố Cao Lãnh khoảng 27 km, thành phố Sa Đéc 17 km, trung tâm thành phố Cần Thơ 11 km và cách TP. Hồ Chí Minh khoảng 179 km. Với diện tích 238 km² và dân số năm 2019 đạt 164.240 người, huyện có mật độ dân số khoảng 690 người/km², tập trung đông ở các vùng trung tâm và ven các tuyến giao thông chính.
Về đặc điểm địa lý, Lai Vung nằm trong vùng đồng bằng sông Cửu Long, có địa hình bằng phẳng, hệ thống kênh rạch dày đặc, đất phù sa màu mỡ, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, đặc biệt là cây ăn trái. Khí hậu nhiệt đới gió mùa với hai mùa mưa – khô rõ rệt, lượng mưa trung bình hàng năm từ 1.400 – 1.600 mm, nhiệt độ trung bình khoảng 27°C.
Ranh giới hành chính
- Phía Đông giáp thành phố Sa Đéc và huyện Châu Thành
- Phía Tây giáp quận Thốt Nốt (Cần Thơ)
- Phía Nam giáp huyện Bình Tân (Vĩnh Long) và quận Ô Môn (Cần Thơ)
- Phía Bắc giáp huyện Lấp Vò
Đơn vị hành chính
Trước sáp nhập, huyện Lai Vung được chia thành 1 thị trấn và 11 xã, là những đơn vị quan trọng trong quản lý hành chính và phát triển kinh tế – xã hội của địa phương. Các đơn vị này gồm: thị trấn Lai Vung (huyện lỵ), xã Định Hòa, xã Hòa Long, xã Hòa Thành, xã Long Hậu, xã Long Thắng, xã Phong Hòa, xã Tân Dương, xã Tân Hòa, xã Tân Phước, xã Tân Thành, xã Vĩnh Thới.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Huyện Lai Vung sở hữu mạng lưới giao thông thủy bộ phát triển với hơn 100 km đường nhựa phủ khắp, kết nối liên hoàn với Tỉnh lộ 851, 852, 853, Quốc lộ 54 và Quốc lộ 80. Nhờ vậy, việc giao thương hàng hóa và di chuyển của người dân diễn ra thuận lợi, đặc biệt là đến cảng Sa Đéc và cảng Cần Thơ chỉ khoảng 20 km.
Ngoài giao thông đường bộ, hệ thống kênh rạch phong phú đóng vai trò quan trọng trong nông nghiệp và giao thông thủy, giúp vận chuyển hàng hóa nông sản nhanh chóng, chi phí thấp.
Về hạ tầng công nghiệp, huyện có Khu công nghiệp Sông Hậu tại xã Tân Thành, được hưởng các chính sách ưu đãi đầu tư. Ngoài ra, Khu công nghiệp công nghệ cao quy hoạch 250 ha (mở rộng từ cụm công nghiệp Cái Đôi – Tân Thành) đang được triển khai, nhằm thu hút dự án công nghệ sạch, hiện đại, tận dụng lợi thế gần sông Hậu và các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ lớn.
Hạ tầng xã hội cũng được chú trọng: hệ thống trường học từ tiểu học đến THPT phân bố đều, nổi bật như THPT Lai Vung 1, THPT Lai Vung 2, THPT Lai Vung 3; hệ thống y tế cơ sở đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh; trung tâm văn hóa và chợ truyền thống hoạt động sôi nổi.
Kinh tế
Kinh tế Lai Vung nổi bật với nông nghiệp là ngành chủ lực. Đặc biệt, quýt hồng Lai Vung đã trở thành thương hiệu đặc sản nổi tiếng cả nước, cùng với cam sành, bưởi, nấm rơm và nem Lai Vung. Các loại cây ăn trái mang lại giá trị kinh tế cao, được tiêu thụ mạnh vào dịp Tết Nguyên Đán.
Ngoài ra, huyện còn phát triển các ngành nghề truyền thống như sản xuất gạch ngói, chế biến nông sản, đóng góp vào nguồn thu và giải quyết việc làm cho lao động địa phương. Khu công nghiệp và cụm công nghiệp tạo điều kiện cho sản xuất quy mô lớn, thu hút đầu tư trong và ngoài tỉnh.
Thị trường bất động sản Lai Vung phát triển ổn định, giá đất trung tâm dao động từ 3 – 6 triệu đồng/m², ven huyện từ 1,5 – 3 triệu đồng/m². Giá nhà ở trung tâm từ 800 triệu – 2,5 tỷ đồng tùy vị trí và tiện ích. Sức hút tập trung ở các khu vực gần quốc lộ, tỉnh lộ và khu dân cư đông đúc.
Du lịch và văn hóa
Lai Vung không chỉ nổi tiếng với quýt hồng mà còn là điểm đến hấp dẫn cho du khách muốn trải nghiệm du lịch miệt vườn đặc trưng miền Tây Nam Bộ. Theo Kế hoạch phát triển du lịch giai đoạn 2017 – 2020 và các năm tiếp theo, huyện tập trung vào ba sản phẩm du lịch mũi nhọn: tham quan vườn cây ăn trái và trải nghiệm hoạt động sông nước, du lịch thực dưỡng, và du lịch homestay.
Du khách đến Lai Vung vào mùa quýt chín (tháng 12 đến tháng 2 năm sau) sẽ được tham quan, hái và thưởng thức quýt ngay tại vườn, trải nghiệm cuộc sống nông dân, đi xuồng dọc kênh rạch, câu cá và thưởng thức các món ăn đặc sản. Ngoài ra, nem Lai Vung cũng là một trong những món ẩm thực trứ danh, được chế biến từ thịt heo tươi, gói lá chuối, mang hương vị chua ngọt đặc trưng.
Về văn hóa, Lai Vung duy trì nhiều lễ hội truyền thống gắn liền với đời sống nông nghiệp và tôn vinh nghề trồng trọt, chế biến đặc sản. Các hoạt động văn nghệ, thể thao thường được tổ chức vào dịp Tết và lễ hội làng nghề, thu hút đông đảo người dân và khách du lịch. Đây là yếu tố góp phần quảng bá hình ảnh huyện, đồng thời tạo cơ hội phát triển các ngành dịch vụ hỗ trợ du lịch.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Theo bản đồ quy hoạch huyện Lai Vung, mục tiêu đến năm 2030 là xây dựng huyện trở thành trung tâm nông nghiệp công nghệ cao của khu vực, đồng thời phát triển công nghiệp chế biến, hạ tầng đô thị và dịch vụ du lịch sinh thái. Trong đó, nông nghiệp vẫn là trụ cột, nhưng sẽ chuyển đổi theo hướng nâng cao giá trị, áp dụng công nghệ mới, tập trung vào các cây trồng chủ lực như quýt hồng, cam sành và bưởi, hướng đến tiêu chuẩn xuất khẩu.
Về hạ tầng giao thông, huyện sẽ nâng cấp và mở rộng Quốc lộ 80, Tỉnh lộ 849, 852, 851, đồng thời mở mới các tuyến đường liên xã, xây dựng các bến bãi phục vụ vận tải thủy. Hệ thống giao thông này sẽ kết nối hiệu quả với TP. Cần Thơ, TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận, hỗ trợ mạnh mẽ cho thương mại và logistics.
Công nghiệp sẽ tập trung vào hai khu công nghiệp lớn: Khu công nghiệp Sông Hậu và Khu công nghiệp công nghệ cao Tân Thành, tổng diện tích khoảng 1.000 ha. Đây sẽ là nơi thu hút đầu tư vào chế biến nông sản, sản xuất vật liệu xây dựng, tiểu thủ công nghiệp và công nghệ sạch.
Về đô thị hóa, mở rộng thị trấn Lai Vung và hình thành các khu đô thị vệ tinh, đảm bảo hạ tầng kỹ thuật và xã hội đồng bộ. Bên cạnh đó, huyện đẩy mạnh phát triển du lịch sinh thái dựa trên lợi thế sông nước và vườn cây ăn trái, kết hợp với làng nghề truyền thống và ẩm thực địa phương, tạo thành sản phẩm du lịch đặc trưng.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch huyện Lai Vung
Tầm nhìn đến năm 2050
Tầm nhìn dài hạn đến 2050 của huyện Lai Vung là trở thành trung tâm kinh tế - dịch vụ - du lịch quan trọng của vùng hạ lưu sông Hậu. Huyện định hướng phát triển toàn diện, cân bằng giữa kinh tế, môi trường và đời sống xã hội, đảm bảo bền vững trước biến đổi khí hậu và xu thế hội nhập.
Về nông nghiệp, mục tiêu là áp dụng 100% công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, gắn sản xuất với chế biến và xuất khẩu. Thương hiệu quýt hồng Lai Vung sẽ được bảo hộ quốc tế và mở rộng thị trường ra các nước châu Á, châu Âu.
Công nghiệp và dịch vụ sẽ chiếm tỷ trọng lớn hơn trong cơ cấu kinh tế, với các khu công nghiệp hiện đại, áp dụng năng lượng tái tạo, công nghệ xanh. Các ngành dịch vụ chất lượng cao, logistics, thương mại điện tử, du lịch nghỉ dưỡng sẽ được ưu tiên phát triển.
Hạ tầng đô thị sẽ đạt tiêu chuẩn hiện đại, thông minh, với hệ thống giao thông đa phương thức kết nối thuận lợi tới TP. Cần Thơ, TP. Hồ Chí Minh và các khu vực trọng điểm khác. Bên cạnh đó, huyện sẽ phát triển hệ thống y tế, giáo dục, văn hóa đạt chuẩn quốc gia, đảm bảo chất lượng sống cao cho người dân.
