Tổng quan về huyện Krông Pa trước sáp nhập
Krông Pa là một huyện thuộc vùng Tây Nguyên, tỉnh Gia Lai, với trung tâm hành chính đặt tại thị trấn Phú Túc, cách thành phố Pleiku khoảng 150 km về phía đông nam. Huyện có diện tích 1.628 km² và dân số năm 2023 đạt 91.967 người, tương ứng với mật độ dân số khoảng 57 người/km². Mật độ dân cư thưa thớt này phản ánh đặc điểm địa lý đặc trưng, với sự phân bố dân cư không đồng đều giữa các khu vực đồi núi và đồng bằng.
Địa hình Krông Pa được chia thành hai vùng chính: vùng núi phía bắc với độ cao từ 500-1.000 m so với mực nước biển, và vùng đồng bằng phía nam với độ cao từ 200-500 m. Vùng núi sở hữu cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, là nơi sinh sống của các dân tộc thiểu số như Ba Na, Gia Rai, Xơ Đăng, trong khi vùng đồng bằng ấm áp, phù hợp cho nông nghiệp và phát triển đô thị. Huyện được đặt tên theo hai con sông lớn: sông Krông Năng và sông Pa, tạo nên vẻ đẹp thơ mộng và nguồn tài nguyên nước dồi dào..
Ranh giới hành chính
Huyện Krông Pa có vị trí địa lý chiến lược, với các ranh giới hành chính như sau:
- Phía Đông giáp các huyện Đồng Xuân, Sơn Hòa và Sông Hinh (Phú Yên)
- Phía Tây giáp thị xã Ayun Pa
- Phía Nam giáp huyện Ea Kar và Tây Nam giáp huyện Krông Năng (Đắk Lắk)
- Phía Bắc giáp huyện Ia Pa
Đơn vị hành chính
Trước sáp nhập, huyện Krông Pa bao gồm 1 thị trấn và 13 xã, tạo nên một mạng lưới hành chính đa dạng, phục vụ quản lý và phát triển địa phương. Thị trấn Phú Túc, với vai trò là huyện lỵ, đóng vai trò trung tâm kinh tế, văn hóa, và hành chính của huyện. Các đơn vị hành chính được phân bố hợp lý, hỗ trợ việc quản lý dân cư và phát triển kinh tế nông thôn.
Danh sách các đơn vị hành chính của huyện Krông Pa bao gồm: Thị trấn Phú Túc, xã Chư Gu, xã Chư Ngọc, xã Chư Drăng, xã Chư Rcăm, xã Đất Bằng, xã Ia HDreh, xã Ia Mlăh, xã Ia RMok, xã Ia RSai, xã Ia RSươm, xã Krông Năng, xã Phú Cần, xã Uar.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Hệ thống hạ tầng giao thông của Krông Pa là một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế và kết nối khu vực. Huyện sở hữu Quốc lộ 25, tuyến đường huyết mạch nối đồng bằng ven biển miền Trung với cao nguyên Pleiku, cùng với đường Trường Sơn Đông, với tổng chiều dài khoảng 78,4 km. Ngoài ra, huyện có 4 tuyến đường liên xã (37,47 km), 32 tuyến đường nội thị (29,88 km), và hệ thống đường trục xã, trục thôn, và nội đồng dài hơn 1.043,3 km. Tuy nhiên, trước khi Huyện ủy ban hành Nghị quyết 02, tỷ lệ nhựa hóa và bê tông hóa các tuyến đường trục xã và thôn chỉ đạt khoảng 30%, cho thấy sự thiếu đồng bộ trong hạ tầng giao thông nông thôn.
Những hạn chế này bao gồm việc thiếu đầu tư đồng bộ, nhiều tuyến đường chưa được cứng hóa, và công tác duy tu bảo dưỡng chưa được chú trọng, dẫn đến tình trạng xuống cấp nhanh chóng. Tuy nhiên, các kế hoạch cải thiện hạ tầng giao thông đang được triển khai, như được thể hiện trong bản đồ giao thông huyện Krông Pa, nhằm nâng cao khả năng kết nối và thúc đẩy phát triển kinh tế.
Kinh tế
Nền kinh tế Krông Pa chủ yếu dựa vào nông nghiệp và chăn nuôi, với các sản phẩm chủ lực như lúa, điều, hồ tiêu, cà phê, và cao su. Vùng đồng bằng phía nam, với khí hậu ấm áp và đất đai màu mỡ, là khu vực lý tưởng cho trồng trọt và nuôi trồng thủy sản. Trong khi đó, vùng núi phía bắc hỗ trợ phát triển các loại cây công nghiệp dài ngày như cao su và cà phê. Sự đa dạng về địa hình và khí hậu đã tạo điều kiện cho Krông Pa phát triển nông nghiệp bền vững, góp phần vào sự ổn định kinh tế của tỉnh Gia Lai.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Krông Pa đang hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, với các kế hoạch được phê duyệt trong Quyết định số 327/QĐ-UBND ngày 07/5/2022 của UBND tỉnh Gia Lai về quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030. Theo đó, huyện tập trung vào việc phân bổ hợp lý các loại đất, với 148.261,51 ha đất nông nghiệp để duy trì sản xuất nông sản, 8.464,92 ha đất phi nông nghiệp để phát triển hạ tầng và dịch vụ, và 5.639,73 ha đất chưa sử dụng dành cho các dự án mới. Khoảng 2.951,68 ha đất nông nghiệp sẽ được chuyển đổi sang mục đích phi nông nghiệp để hỗ trợ phát triển đô thị và công nghiệp.
Tầm nhìn đến năm 2050
Huyện đặt mục tiêu phát triển du lịch sinh thái và văn hóa dân tộc thành các ngành kinh tế mũi nhọn. Các khu vực như xã Chư Drăng và Ia RSai được quy hoạch để xây dựng các khu du lịch sinh thái, tận dụng cảnh quan thiên nhiên và văn hóa bản địa. Đồng thời, các dự án bảo tồn rừng và tài nguyên nước sẽ được ưu tiên để đảm bảo phát triển bền vững. Những định hướng này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng sống của người dân mà còn khẳng định vai trò của Krông Pa trong chiến lược quy hoạch tổng thể của tỉnh Gia Lai.
