Tổng quan về huyện Hoàng Su Phì
- Huyện Hoàng Su Phì nằm ở phía Tây tỉnh Hà Giang, diện tích khoảng 632 km², dân số năm 2019 là 66.683 người, mật độ ~105 người/km².
- Trung tâm hành chính là thị trấn Vinh Quang, từng trực thuộc huyện cho đến khi trở thành thị trấn vào năm 1999 .
- Huyện nổi tiếng với các ruộng bậc thang trải rộng hơn 3.700 ha, đặc biệt tại xã Bản Phùng và Bản Luốc, được công nhận là di tích danh thắng cấp quốc gia.
Vị trí địa lý và tiếp giác
- Tọa lạc trên thượng nguồn sông Chảy và sông Bạc, cách TP Hà Giang khoảng 100 km về phía tây.
- Giáp huyện Vị Xuyên và Bắc Quang ở phía đông; huyện Xín Mần ở phía tây; Quang Bình phía nam và Trung Quốc ở phía bắc với đường biên giới dài ~41 km.
Đơn vị hành chính
Huyện có 24 đơn vị hành chính, gồm:
- 1 thị trấn: Vinh Quang
- 23 xã: Bản Luốc, Bản Máy, Bản Nhùng, Bản Phùng, Chiến Phố, Đản Ván, Hồ Thầu, Nam Sơn, Nàng Đôn, Nậm Dịch, Nậm Khòa, Nậm Ty, Ngàm Đăng Vài, Pố Lồ, Pờ Ly Ngài, Sán Xả Hồ, Tả Sử Choóng, Tân Tiến, Thàng Tín, Thèn Chu Phìn, Thông Nguyên, Tụ Nhân và Túng Sán.
Hạ tầng và các đặc điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
- Giao thông: Huyện nằm trên tuyến tỉnh lộ 177, kết nối thị trấn Vinh Quang đến xã Xín Mần và Bắc Quang. Nổi bật là các đèo “Cổng Trời” Tân Lập và Bản Péo, với cảnh quan sương mù mờ ảo.
- Đường thủy: Sông Chảy và sông Bạc tạo thành mạch nguồn thủy lợi và cảnh quan du lịch sinh thái.
- Địa hình – khí hậu: Đồi núi hiểm trở, cao trung bình ~869 m, khí hậu mát mẻ quanh năm.
- Thủy điện – rừng: Hệ thống rừng phong phú ở độ cao trên 1.000 m, phù hợp với phát triển thủy điện nhỏ.
Kinh tế
- Nông – lâm – thủy sản: Chủ yếu là trồng lúa nước trên ruộng bậc thang, trồng chè Shan tuyết, cây ăn quả, khai thác lâm sản ở độ cao lớn .
- Tiểu thủ công nghiệp: Nghề thủ công đan lát, dệt thổ cẩm được duy trì tại các xã.
- Dịch vụ – du lịch: Thị trấn Vinh Quang và các xã du lịch cộng đồng như Bản Phùng, Hồ Thầu thu hút khách trekking, tạo điểm nhấn cho ngành du lịch địa phương.
Khu công nghiệp/ Làng nghề công nghiệp
Các làng nghề truyền thống phát triển: dệt thổ cẩm (Dao, Mông), đan lát, chế biến nông sản; homestay ven ruộng bậc thang đang thu hút đầu tư nhỏ.
Di tích – Lễ hội
- Ruộng bậc thang Bản Phùng, Bản Luốc, Nậm Khòa...: ưu thế du lịch, mang giá trị cảnh quan & văn hóa bản địa.
- Cổng Trời Hoàng Sù Phì: điểm check-in, ngắm thung lũng Sông Lô – cảnh tượng mây phủ huyền ảo.
- Văn hóa lễ hội: Lễ hội Khu Cù Tê (La Chí), cấp sắc, nhảy lửa, cầu mùa (Dao đỏ), Lồng Tồng (Tày), cúng rừng (Nùng.
- Trekking – leo núi: Đỉnh Chiêu Lầu Thi cao 2.402 m là điểm trekking nổi tiếng
Định hướng phát triển đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050
Mục tiêu đến năm 2030
- Thu nhập bình quân đầu người tăng ít nhất 1,5 lần.
- Tỷ trọng lao động chuyển sang phi nông nghiệp đạt >40%.
- Du lịch cộng đồng thu hút ≥150.000 lượt khách/năm.
- ≥50% xã đạt chuẩn nông thôn mới cơ bản.
- Vinh Quang trở thành đô thị loại IV, với hạ tầng văn minh – xanh.
Tầm nhìn đến năm 2050
- Đô thị sinh thái – văn minh: Vinh Quang là đô thị ven sông – núi, hạ tầng số, xanh hóa, chống chịu biến đổi khí hậu.
- Kinh tế đa ngành: Kết hợp thủy điện, nông nghiệp xanh, đặc sản chè Shan công nghệ cao, du lịch sinh thái.
- Di sản thiên nhiên – văn hóa: Duy trì ruộng bậc thang, lễ hội bản địa, Cổng Trời, trekking đỉnh Chiêu Lầu Thi.
- Phát triển con người: Giáo dục – y tế đạt chuẩn, nâng cao trình độ dân trí, bảo tồn tín ngưỡng dân tộc.
Huyện Hoàng Su Phì sở hữu cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, nền văn hóa đa dạng của dân tộc thiểu số, cùng tiềm năng du lịch cộng đồng nổi bật. Với định hướng đến năm 2030 và tầm nhìn 2050, huyện sẽ phát triển bền vững, trở thành điểm sáng du lịch sinh thái vùng cao, kết hợp bảo tồn di sản thiên nhiên – văn hóa, nâng cao đời sống người dân và thích ứng với môi trường.
