Tổng quan về huyện Hòa Vang trước sáp nhập
Hòa Vang có địa hình đa dạng - phần phía Đông và Bắc có địa hình thấp, đồng bằng cánh đồng, phù hợp nông nghiệp và khu dân cư; về phía Tây và Tây Bắc tiếp giáp dãy núi, đồi thấp (địa hình gò đồi). Hòa Vang bao gồm cả vùng đất nông nghiệp truyền thống, vùng rừng, sông suối và một vài vùng cồn cát nhỏ. Đặc điểm địa hình này tạo lợi thế cho đa dạng hóa chức năng nông nghiệp - lâm nghiệp - đô thị hóa và khu công nghiệp ven đô.
Huyện Hòa Vang nằm ở phía Tây - Tây Nam của thành phố Đà Nẵng. Huyện có diện tích 707,33 km², dân số (2018) là 185.223 người, mật độ dân số đạt 262 người/km². Đây là huyện có diện tích lớn nhất trong số các đơn vị hành chính của thành phố, đồng thời là vùng đệm quan trọng để mở rộng quỹ đất phát triển công nghiệp, đô thị mới và kết nối vùng (đi lên miền núi và kết nối với Quảng Nam). Về vai trò, Hòa Vang là đầu mối cho chiến lược giãn dân - dịch chuyển các hoạt động công nghiệp và kho bãi ra ngoại thành của Đà Nẵng đồng thời được định hướng phát triển thành thị xã trực thuộc thành phố trong tương lai gần theo Quy hoạch thành phố đến năm 2030 - 2050.
Ranh giới tiếp giáp của huyện trước sáp nhập:
- Phía Đông giáp quận Liên Chiểu, quận Cẩm Lệ và quận Ngũ Hành Sơn.
- Phía Tây giáp huyện Phú Lộc (thành phố Huế) và huyện Đông Giang (Quảng Nam).
- Phía Nam giáp thị xã Điện Bàn và huyện Đại Lộc (Quảng Nam).
- Phía Bắc giáp huyện Phú Lộc (thành phố Huế).
Đơn vị hành chính
Trước sáp nhập, huyện Hòa Vang có 11 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc. Cụ thể gồm: Hòa Bắc, Hòa Châu, Hòa Khương, Hòa Liên, Hòa Nhơn, Hòa Ninh, Hòa Phong (huyện lỵ), Hòa Phú, Hòa Phước, Hòa Sơn và Hòa Tiến.
Hạ tầng và các đặc điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Hòa Vang hiện đang được đầu tư nâng cấp nhiều hạng mục để phục vụ chiến lược phát triển của Đà Nẵng. Về hạ tầng giao thông, Hòa Vang nằm gần các trục lớn quốc lộ, cao tốc La Sơn - Túy Loan, đoạn kết nối Đà Nẵng - Quảng Ngãi và nhiều tuyến giao thông ven đô. Việc hoàn thiện mạng lưới đường cao tốc và đường liên vùng tạo điều kiện kết nối hàng hoá - lao động giữa Hòa Vang và các vùng lân cận.
Hạ tầng điện lưới được nâng cấp theo tiến độ đô thị hoá; cấp nước và hệ thống thoát nước chung đang dần được mở rộng theo các khu đô thị mới và dự án khu công nghiệp. Tuy nhiên một số vùng sâu, vùng xa vẫn cần đầu tư mạnh để đạt tiêu chuẩn đô thị.
Hạ tầng y tế - giáo dục của huyện có mạng lưới trạm y tế xã, trường học cơ bản phân bổ đều theo các xã; tuy nhiên nếu chuyển hướng thành thị, sẽ cần bổ sung bệnh viện tuyến huyện/trung tâm y tế quy mô lớn hơn, trường cao hơn (THPT chuyên, trung tâm đào tạo nghề). Quy hoạch đô thị giai đoạn 2021 - 2030 nhấn mạnh phải nâng cấp hạ tầng xã hội đồng bộ khi chuyển đổi chức năng huyện thành thị xã. Hòa Vang hiện có nhiều quỹ đất, một phần được quy hoạch dành cho công viên, hồ điều hoà, và đất phát triển đô thị để phục vụ dân cư mới. Điều này là lợi thế cho thiết kế đô thị bền vững.
Kinh tế
Hòa Vang là huyện ngoại thành có quỹ đất lớn và chức năng chiến lược là vùng đệm, mở rộng công nghiệp - đô thị - logistics cho thành phố Đà Nẵng. Trong thập kỷ tới huyện sẽ dịch chuyển mạnh từ nông nghiệp truyền thống sang các cụm công nghiệp hỗ trợ, khu logistics, cùng với phát triển nông nghiệp sạch và du lịch cộng đồng.
Hiện trạng nông nghiệp Hòa Vang còn nhiều diện tích chuyên canh (lúa, rau, cây ăn quả, chăn nuôi nhỏ) và nhiều mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ (vườn rau an toàn, tưới tiết kiệm). Chính quyền địa phương đang triển khai chương trình phát triển nông nghiệp sạch, chuyển giao giống/công nghệ cho nông dân. Nông nghiệp vẫn tạo sinh kế cho các xã vùng sâu, song xu hướng là tăng giá trị gia tăng (chuyển sang sản xuất hàng hoá an toàn, liên kết tiêu thụ cho đô thị). Điều này giúp giảm xung đột khi luồng dân số và công nghiệp tăng lên.
Về công nghiệp có dự án Hòa Ninh Industrial Park là thay đổi lớn nhất với quy mô ~400 ha, tổng vốn ~6.200 tỷ đồng; khởi công, triển khai hạ tầng trong năm 2025 và được mô tả là khu công nghiệp “xanh, hiện đại” hướng vào công nghiệp hỗ trợ và logistics. Khi đi vào vận hành, khu công nghiệp này sẽ tạo hàng nghìn việc làm, tăng thu ngân sách địa phương và kéo theo chuỗi cung ứng phụ trợ.
Về logistics - kho bãi, Hòa Vang nằm ở vị trí thuận lợi cho các tuyến cao tốc (kết nối Đà Nẵng - Quảng Ngãi, La Sơn - Túy Loan) nên thích hợp phát triển cảng cạn, kho trung chuyển phục vụ cảng biển và khu công nghiệp. Việc phát triển hạ tầng giao thông liên vùng tăng sức hút logistics.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Căn cứ Quy hoạch thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn năm 2050 và các quyết định địa phương, Hòa Vang được xác định hướng phát triển rõ ràng:
Chuyển dịch cơ cấu từ huyện nông thôn sang thị xã/đô thị hoá có kiểm soát, đạt tiêu chí đô thị loại IV, sẵn sàng trở thành thị xã trực thuộc thành phố trong một giai đoạn sớm.
Các nhiệm vụ và dự án trọng tâm như phát triển cụm công nghiệp - hỗ trợ công nghiệp sạch; phát triển hạ tầng giao thông kết nối hoàn thiện các tuyến đường cao tốc, vành đai, kết nối logistic - cảng - sân bay; đầu tư hạ tầng xã hội trường học, bệnh viện tuyến huyện/khu y tế chuyên sâu, khu đô thị mới, giải quyết nhu cầu nhà ở cho lao động khu công nghiệp; bảo vệ và phát huy nông nghiệp đô thị mô hình nông nghiệp sạch, nông nghiệp công nghệ cao, liên kết chuỗi giá trị với đô thị.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch huyện Hòa Vang
Tầm nhìn đến năm 2050
Đến năm 2050, Hòa Vang được định vị là vùng cửa ngõ công nghiệp - logistics - đô thị vệ tinh bền vững của Đà Nẵng:
- Thị xã/đô thị vệ tinh có hạ tầng đồng bộ, nhiều khu công nghiệp sạch, cụm công nghiệp phụ trợ gắn kết với khu công nghệ cao Đà Nẵng.
- Không gian xanh và nông nghiệp đô thị, duy trì và phát triển hành lang sinh thái, bảo tồn nguồn nước, tăng diện tích cây xanh.
- Mạng lưới giao thông hiệu quả kết nối cao tốc, cảng, sân bay; ứng dụng công nghệ thông minh trong quản trị đô thị, logistics và quản lý môi trường.
