Tổng quan về huyện Gò Công Đông trước sáp nhập
Huyện Gò Công Đông nằm ở phía đông tỉnh Tiền Giang, là một trong những địa bàn ven biển quan trọng của khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Với diện tích khoảng 273,24 km², dân số năm 2023 đạt 140.540 người, mật độ dân số trung bình 465 người/km², huyện có tiềm năng phát triển mạnh mẽ nhờ lợi thế địa lý đặc thù.
Đặc điểm nổi bật của huyện là hệ thống sông ngòi phong phú, nằm giữa sông Vàm Cỏ ở phía bắc và sông Tiền ở phía nam. Huyện còn có đoạn sông Soài Rạp ở phía đông bắc chảy ra Biển Đông, cùng với hơn 32 km đường bờ biển, tạo nên dải rừng phòng hộ ven biển có giá trị lớn về sinh thái và quốc phòng.
Ranh giới hành chính của huyện Gò Công Đông:
- Phía Đông giáp huyện Cần Giờ (TP. Hồ Chí Minh) và Biển Đông
- Phía Tây giáp thành phố Gò Công và huyện Gò Công Tây
- Phía Nam giáp huyện Tân Phú Đông
- Phía Bắc giáp huyện Cần Đước (Long An)
Nhờ vị trí đặc biệt này, Gò Công Đông vừa mang ý nghĩa chiến lược về kinh tế biển, vừa giữ vai trò vùng trọng điểm quốc phòng – an ninh của tỉnh Tiền Giang.
Đơn vị hành chính
Trước sáp nhập, huyện Gò Công Đông được chia thành 2 thị trấn và 11 xã. Đây là hệ thống hành chính cơ bản giúp quản lý, tổ chức phát triển kinh tế - xã hội và quy hoạch hạ tầng.
Cụ thể: Thị trấn Tân Hòa (huyện lỵ), Thị trấn Vàm Láng, Xã Bình Ân, Xã Bình Nghị, Xã Gia Thuận, Xã Kiểng Phước, Xã Phước Trung, Xã Tân Điền, Xã Tân Đông, Xã Tân Phước, Xã Tân Tây, Xã Tân Thành, Xã Tăng Hòa.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Trong nhiều năm qua, huyện Gò Công Đông được tỉnh Tiền Giang đầu tư đồng bộ về cơ sở hạ tầng nhằm tạo nền tảng phát triển kinh tế - xã hội. Hệ thống giao thông liên xã, liên huyện ngày càng được mở rộng, với các tuyến đường quan trọng như ĐT 871, HL1, HL13, Đường Dòng 3… tạo nên mạng lưới kết nối thông suốt với các địa phương trong và ngoài tỉnh.
Về giáo dục – y tế, huyện đã xây dựng hệ thống trường học từ mầm non đến THPT, đảm bảo nhu cầu học tập cho con em trong vùng. Cùng với đó là mạng lưới trạm y tế xã và Bệnh viện Đa khoa Gò Công Đông, phục vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân.
Đặc biệt, khu vực ven biển Tân Thành đã được quy hoạch khu du lịch sinh thái và dịch vụ ven biển, kết hợp với hệ thống kè chống sạt lở, góp phần bảo vệ rừng phòng hộ và bờ biển. Đây là minh chứng rõ nét cho sự phát triển hạ tầng gắn với bảo vệ môi trường sinh thái.
Kinh tế
Nền kinh tế huyện Gò Công Đông mang đặc trưng của vùng ven biển đồng bằng sông Cửu Long với nông nghiệp, thủy sản và dịch vụ là các ngành chủ lực. Trong đó, kinh tế biển được coi là trụ cột quan trọng nhất.
Huyện sở hữu điều kiện thuận lợi cho nuôi trồng và đánh bắt thủy hải sản. Các xã ven biển như Tân Thành, Tân Phước, Gia Thuận… được quy hoạch thành vùng nuôi trồng thủy sản tập trung, áp dụng các mô hình nuôi tôm, nghêu, sò huyết theo hướng bền vững, kiểm soát dịch bệnh và bảo vệ môi trường. Vàm Láng – một trong những thị trấn lớn của huyện – còn nổi tiếng với nghề đánh bắt cá biển, mỗi năm cung cấp sản lượng lớn hải sản cho thị trường trong và ngoài tỉnh.
Đặc biệt, trong giai đoạn gần đây, huyện bắt đầu thu hút đầu tư bất động sản và công nghiệp, nổi bật với các dự án khu đô thị ven biển Tân Thành, khu công nghiệp Bình Đông, mở ra hướng phát triển đô thị hóa bền vững. Nhờ đó, kinh tế Gò Công Đông đang chuyển dịch dần từ sản xuất truyền thống sang công nghiệp – dịch vụ, tạo động lực tăng trưởng mới.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Huyện Gò Công Đông được xác định là một trong những địa bàn chiến lược của tỉnh Tiền Giang với tiềm năng phát triển kinh tế biển, công nghiệp ven biển và du lịch sinh thái. Các định hướng quy hoạch phát triển đều gắn liền với bản đồ hành chính, bản đồ giao thông, bản đồ vệ tinh và bản đồ quy hoạch đã được công bố, nhằm đảm bảo phát triển đồng bộ và bền vững.
Giai đoạn đến năm 2030
Trong giai đoạn này, huyện Gò Công Đông tập trung vào mục tiêu chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp – dịch vụ – nông nghiệp hiện đại, lấy kinh tế biển làm mũi nhọn. Một số định hướng quan trọng đã và đang được triển khai gồm:
- Quy hoạch sử dụng đất: UBND huyện đã công bố kế hoạch sử dụng đất đến năm 2030 với tổng diện tích 27.324,3 ha. Trong đó, đất nông nghiệp chiếm 16.787,5 ha, đất phi nông nghiệp 9.729,5 ha, đất chưa sử dụng là 807,28 ha. Đây là cơ sở để triển khai các dự án công nghiệp, đô thị và dịch vụ.
- Phát triển hạ tầng giao thông: Dựa trên Quyết định 597/QĐ-UBND ngày 07/3/2018, huyện đầu tư nâng cấp các tuyến đường huyết mạch như ĐT 871, HL1, HL13, Dòng 3 và mở rộng giao thông nông thôn. Ngoài ra, phát triển vận tải thủy trên các tuyến Soài Rạp – Cửa Tiểu – Vàm Cỏ nhằm giảm chi phí vận tải hàng hóa và nâng cao tính kết nối liên vùng.
- Kinh tế và bất động sản: Dự án khu đô thị ven biển Tân Thành đang được triển khai, kết hợp với các dự án khu dân cư sinh thái và dịch vụ du lịch, đáp ứng nhu cầu an cư và nghỉ dưỡng ven biển. Bên cạnh đó, khu công nghiệp Bình Đông cũng nằm trong kế hoạch trọng điểm, thu hút nhà đầu tư trong và ngoài nước, tạo công ăn việc làm và thúc đẩy xuất khẩu.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch huyện Gò Công Đông
Tầm nhìn đến năm 2050
Nhìn xa hơn, đến năm 2050, huyện Gò Công Đông được định hướng trở thành một vùng đô thị ven biển hiện đại, bền vững và giàu bản sắc. Tầm nhìn này được xây dựng trên cơ sở quy hoạch tổng thể tỉnh Tiền Giang và chiến lược phát triển kinh tế biển Việt Nam.
- Phát triển đô thị ven biển thông minh: Các khu đô thị như Tân Thành, Vàm Láng sẽ được xây dựng theo mô hình đô thị sinh thái – thông minh, kết hợp giữa nhà ở, thương mại, dịch vụ và không gian xanh. Việc ứng dụng công nghệ số vào quản lý đô thị sẽ được đẩy mạnh, hướng đến mô hình đô thị thông minh ven biển.
- Công nghiệp – dịch vụ logistics: Gò Công Đông được quy hoạch để trở thành trung tâm công nghiệp ven biển quan trọng, với các khu công nghiệp, cảng biển và trung tâm logistics dọc sông Vàm Cỏ – Soài Rạp. Điều này giúp kết nối trực tiếp với TP.HCM, Đồng bằng sông Cửu Long và cảng biển quốc tế.
Có thể thấy, định hướng phát triển dài hạn của Gò Công Đông không chỉ dừng lại ở việc khai thác tiềm năng hiện có, mà còn hướng tới tạo dựng một không gian đô thị – kinh tế – sinh thái toàn diện, góp phần nâng cao vị thế của Tiền Giang trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long.
