Tổng quan về huyện Giang Thành trước sáp nhập
Huyện Giang Thành nằm ở phía tây bắc tỉnh Kiên Giang, giữ vị trí chiến lược khi vừa tiếp giáp biển Hà Tiên – Kiên Lương, vừa giáp biên giới Campuchia, thuận lợi cho cả phát triển kinh tế biển, nông nghiệp và thương mại biên mậu. Với hệ thống đồng ruộng rộng lớn, nguồn nước dồi dào và đất đai màu mỡ, Giang Thành là một trong những vùng sản xuất lúa trọng điểm của tỉnh, đồng thời cũng là địa bàn phát triển mạnh nuôi trồng thủy sản.
Ranh giới hành chính của huyện Giang Thành trước sáp nhập
- Phía Đông giáp huyện Hòn Đất và huyện Tri Tôn (An Giang)
- Phía Tây và phía bắc giáp Campuchia
- Phía Nam giáp thành phố Hà Tiên và huyện Kiên Lương
Đặc biệt, huyện có cửa khẩu quốc gia Giang Thành cùng ba đường tiểu ngạch (Nha Sáp, Chợ Đình, Cây Dương), đóng vai trò quan trọng trong giao thương quốc tế và phát triển kinh tế biên mậu. Đây cũng là điểm nhấn giúp Giang Thành trở thành địa phương có tốc độ tăng trưởng GDP khá cao so với mặt bằng chung của tỉnh.
Đơn vị hành chính
Trước khi sáp nhập, huyện Giang Thành được chia thành 5 xã, mỗi xã đóng vai trò riêng trong phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.
Danh sách các đơn vị hành chính gồm: Xã Phú Lợi, Xã Phú Mỹ, Xã Tân Khánh Hòa, Xã Vĩnh Điều, Xã Vĩnh Phú.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Hạ tầng huyện Giang Thành gắn liền với vị trí biên giới, vừa phục vụ sản xuất nông nghiệp, vừa hỗ trợ thương mại – dịch vụ. Về giao thông, hệ thống đường bộ liên xã và các tuyến kết nối cửa khẩu được nâng cấp, đảm bảo vận chuyển hàng hóa nhanh chóng từ nội địa ra biên giới. Cầu Giang Thành là một hạng mục quan trọng, kết nối trực tiếp với khu kinh tế cửa khẩu quốc gia, tạo điều kiện cho vận tải hàng hóa, đặc biệt là nông – thủy sản xuất khẩu.
Hệ thống chợ như Đầm Chít, Chợ Đình (Vĩnh Điều), Chợ Tà êm (Vĩnh Điều), Chợ Phú Mỹ đóng vai trò là trung tâm giao thương nội địa, cung cấp hàng hóa và dịch vụ thiết yếu cho người dân. Huyện cũng đang triển khai nhiều dự án mở rộng hạ tầng thương mại, bao gồm khu phức hợp thương mại ven biên giới gần cửa khẩu Giang Thành với vốn đầu tư 800 tỷ đồng, hứa hẹn trở thành điểm trung chuyển hàng hóa lớn trong khu vực.
Ngoài ra, mạng lưới điện, nước và viễn thông được phủ rộng, hỗ trợ sản xuất nông nghiệp công nghệ cao và nuôi trồng thủy sản tập trung. Hệ thống thủy lợi được xây dựng và duy tu thường xuyên, đảm bảo chủ động nguồn nước phục vụ hơn 64.000 ha diện tích sản xuất lúa và nuôi tôm của huyện.
Kinh tế
Kinh tế Giang Thành dựa trên ba trụ cột chính: nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản và thương mại biên mậu. Trong nông nghiệp, lúa là cây trồng chủ lực, với năng suất 7 – 8 tấn/ha, sản lượng hàng năm đạt gần 379 nghìn tấn, tương đương bình quân 13 tấn/người/năm. Vùng chuyên canh lúa kết hợp nuôi tôm – cua và mô hình xen canh thủy sản khác giúp tận dụng tối đa đất đai, tạo sinh kế ổn định cho nông dân.
Nuôi trồng thủy sản phát triển mạnh nhờ hai doanh nghiệp lớn là BIM Group và Thông Thuận, với diện tích nuôi tôm công nghiệp khoảng 750 ha, sản lượng trung bình 7.000 tấn/năm. Ngoài ra, hơn 2.000 ha nuôi tôm quảng canh và 100 ha nuôi cá nước ngọt cung cấp sản lượng khoảng 500 tấn/năm.
Thương mại biên mậu giữ vai trò then chốt, với kim ngạch xuất khẩu tăng liên tục qua các năm: từ 0,495 triệu USD (2009) lên 10,8 triệu USD (2014). Khu kinh tế cửa khẩu quốc gia Giang Thành (45,9 ha) được quy hoạch đồng bộ, bao gồm khu hải quan, kho bãi và khu logistics, là trung tâm giao thương với Campuchia. Đây cũng là yếu tố giúp huyện trở thành điểm đến hấp dẫn cho đầu tư bất động sản, với nhiều dự án khu dân cư và đô thị mới đang được triển khai.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Theo bản đồ quy hoạch huyện Giang Thành giai đoạn 2021 – 2030 nằm trong quy hoạch tỉnh Kiên Giang, định hướng phát triển của huyện tập trung vào nâng cao chất lượng nông nghiệp, đẩy mạnh thương mại biên giới và hình thành các khu đô thị mới. Trong lĩnh vực sử dụng đất, huyện duy trì hơn 38.000 ha đất nông nghiệp, trong đó đất trồng lúa chiếm hơn 29.000 ha, đảm bảo nguồn cung lương thực bền vững. Đất phi nông nghiệp được phân bổ cho quốc phòng, an ninh, sản xuất và hạ tầng, với hơn 2.400 ha dành riêng cho phát triển đô thị, nhà ở, giao thông, thủy lợi, chợ, trường học và các công trình công cộng.
Nông nghiệp tiếp tục được coi là trụ cột, với trọng tâm duy trì năng suất lúa 7 – 8 tấn/ha, đồng thời mở rộng mô hình tôm – lúa, nuôi tôm công nghiệp và thủy sản nước ngọt. Các doanh nghiệp lớn được khuyến khích đầu tư vào chế biến sâu để tăng giá trị xuất khẩu. Trong lĩnh vực thương mại, huyện ưu tiên hoàn thiện Khu kinh tế cửa khẩu quốc gia Giang Thành với hệ thống hải quan, kho bãi và khu logistics, đồng thời nâng cấp cửa khẩu Giang Thành – Ton Hon nhằm tăng năng lực thông quan. Các dự án trọng điểm như khu phức hợp thương mại ven biên giới và khu dân cư Tân Khánh Hòa đang được triển khai, góp phần thay đổi diện mạo đô thị.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch huyện Giang Thành
Tầm nhìn đến năm 2050
Đến năm 2050, Giang Thành hướng tới vị thế trung tâm nông nghiệp công nghệ cao và thương mại biên giới hiện đại của vùng Tây Nam Bộ. Nông nghiệp được quy hoạch theo hướng cơ giới hóa toàn diện, áp dụng công nghệ tiên tiến và chuyển mạnh sang sản xuất hữu cơ. Vùng chuyên canh lúa xuất khẩu được duy trì song song với các khu nuôi tôm – cua bền vững, đảm bảo chất lượng sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế.
Công nghiệp chế biến sẽ đóng vai trò quan trọng, với các cụm công nghiệp nhỏ phục vụ chế biến nông – thủy sản và sản xuất hàng tiêu dùng. Đặc biệt, một trung tâm chế biến thủy sản xuất khẩu đặt ngay tại khu kinh tế cửa khẩu sẽ giúp giảm chi phí logistics và nâng cao năng lực cạnh tranh. Thương mại – logistics biên giới sẽ được mở rộng, với các dịch vụ hậu cần, kho lạnh và trung tâm phân phối hiện đại, kết nối chặt chẽ với các tỉnh của Campuchia qua hệ thống giao thông đường bộ và đường thủy.
Về đô thị, Giang Thành sẽ phát triển thành một trung tâm hành chính – thương mại – dịch vụ hiện đại, có các khu dân cư cao tầng, trung tâm thương mại và không gian công cộng xanh. Các khu dân cư mới sẽ được bố trí gần trung tâm hành chính và cửa khẩu, nhằm thu hút dân cư, lao động kỹ thuật và đáp ứng nhu cầu nhà ở ngày càng tăng.
