Tổng quan về huyện Đức Linh trước sáp nhập
Huyện Đức Linh nằm ở phía Tây của tỉnh Bình Thuận, nằm cách thành phố Phan Thiết khoảng 120 km về phía Đông Nam, cách trung tâm thành phố Hồ Chí Minh khoảng 140 km về phía Nam, cách thành phố Đà Lạt khoảng 200 km về hướng Đông Bắc. Huyện Đức Linh nằm tại ngã ba ranh giới giữa Bình Thuận với hai tỉnh Lâm Đồng và Đồng Nai, cũng là ranh giới của vùng Đông Nam Bộ và Nam Trung Bộ.
Huyện có tổng diện tích 534,91 km²; trong đó đất nông nghiệp là 45.697 ha, đất phi nông nghiệp là 7.513 ha và đất chưa sử dụng là 281 ha. Theo cổng thông tin của tỉnh, huyện có dân số (2023) là 154.975 người, chiếm khoảng 6,9% dân số toàn tỉnh. Ngoài người Kinh còn có 13 dân tộc thiểu số khác nhau sống rải rác trên địa bàn toàn huyện như: K'Ho, Châu Ro, Tày, Nùng, Mường, Hoa,... có 10,2% dân số theo đạo Thiên Chúa.
Ranh giới tiếp giáp của huyện trước sáp nhập:
- Phía Đông giáp huyện Tánh Linh.
- Phía Tây giáp huyện Tân Phú và huyện Định Quán (Đồng Nai).
- Phía Nam giáp huyện Xuân Lộc (Đồng Nai).
- Phía Bắc giáp huyện Đạ Huoai (Lâm Đồng).
Địa hình chủ yếu đồi thấp, bậc thềm và thung lũng ven sông La Ngà; độ cao tăng dần về phía Bắc - Đông Bắc, thuận lợi trồng cây công nghiệp lâu năm (cao su, cà phê, hồ tiêu) và cây ăn trái.Vị trí cửa ngõ liên vùng giúp Đức Linh kết nối nhanh Đông Nam Bộ với Tây Nguyên qua các trục QL55 - QL20 và các tỉnh lộ DT.766, DT.717.
Đơn vị hành chính
Trước sáp nhập, huyện Đức Linh có 2 thị trấn và 10 xã. Cụ thể: Thị trấn Đức Tài, thị trấn Võ xu (huyện lỵ), xã Đa Kai, xã Đông Hà, xã Đức Hạnh, xã Đức Tín, xã Mê Pu, xã Nam Chính, xã Sùng Nhơn, xã Tân Hà, xã Trà Tân, xã Vũ Hòa.
Hạ tầng và các đặc điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Hạ tầng giao thông huyện Đức Linh có các trục đường quan trọng như QL55 được coi là trục Đông - Tây liên kết Bà Rịa - Vũng Tàu đến Bình Thuận, Lâm Đồng, Đắk Nông; kết nối Đức Linh với QL20 đi Bảo Lộc - Đà Lạt. Tỉnh lộ ĐT.766 là trục huyết mạch nối Đức Linh với ngã ba Ông Đồn (Xuân Lộc, Đồng Nai) ra QL1A và cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây; tuyến đi qua hầu hết các xã/thị trấn của huyện. Tỉnh lộ ĐT.713 là tuyến quan trọng Trà Tân - Đạ M’ri nối thẳng QL20 (Lâm Đồng), qua đèo Tà Pứa; cùng ĐT.766 tạo hành lang Đức Linh - Bảo Lộc/Đà Lạt.
Về hạ tầng khu - cụm công nghiệp, đến cuối năm 2024 địa phương đã hình thành 6 cụm công nghiệp với ~250 ha; thông tin cập nhật đầu năm 2025 cho biết toàn huyện có 7 cụm công nghiệp (3 cụm công nghiệp hình thành trước năm 2016: Sùng Nhơn, Mê Pu, Hầm Sỏi - Võ Xu; thêm các cụm công nghiệp Đông Hà, Nam Hà, Nam Hà 2…). Cụm công nghiệp Nam Hà (~70,4 ha) thu hút Tập đoàn Dona Standard, dự kiến quy mô sử dụng 10.000 - 35.000 lao động theo tiến độ các giai đoạn.
Về hạ tầng đô thị, thị trấn Đức Tài, thị trấn Võ Xu là 2 cực đô thị truyền thống trên trục ĐT.766; nhiều khu dân cư - thương mại Nam Hà gắn với cụm công nghiệp đang đẩy nhanh để kịp đón dòng lao động công nghiệp.
Kinh tế
Cơ cấu kinh tế ngành nông- lâm nghiệp vẫn là thế mạnh truyền thống của huyện trước sáp nhập. Sản lượng lương thực năm 2024 (lúa và hoa màu) ước 147.012 tấn; cơ cấu cây trồng chuyển dịch theo hướng giảm lúa - tăng cây lâu năm, đặc biệt là cao su, cà phê, điều (trước đây hồ tiêu là cây mũi nhọn nhưng đang giảm diện tích). Theo thống kê báo chí địa phương cho biết trên 31.000 ha cây lâu năm, trong đó cao su ~13.350 ha (năng suất ~9 tạ/ha mủ khô), cà phê >14.800 ha (sản lượng ~37.000 tấn), điều ~3.300 ha (sản lượng tươi ~3.500 tấn) - các con số biến động theo mùa/năm, nhưng phản ánh rõ thế mạnh nông lâm nghiệp hàng hoá của vùng đồi thấp.
Ngành công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp dựa trên chế biến nông - lâm sản (mủ cao su, cà phê, gỗ rừng trồng), da giày - may (như Giày Nam Hà tại cụm công nghiệp Nam Hà) và vật liệu xây dựng; quy mô doanh nghiệp vừa và nhỏ, tập trung ở Đức Tài - Võ Xu - Đông Hà - Nam Chính. Cụm công nghiệp được mở rộng để đón dịch chuyển sản xuất từ Đồng Nai - Bình Dương.
Dịch vụ - thương mại phát triển theo trục DT.766, QL55 thương mại bán buôn - bán lẻ, logistics nông sản; bước đầu khai thác du lịch trải nghiệm nông nghiệp - sinh thái (sông La Ngà, hồ thủy điện, vườn cây ăn trái) gắn kết tour tuyến Đức Linh - Tánh Linh - Bảo Lộc/Đà Lạt.
Danh lam thắng cảnh
Hồ Biển Lạc (giáp Tánh Linh – rìa Bắc Đức Linh) là điểm du lịch sinh thái - cắm trại, chèo thuyền được ưa thích, với mặt nước rộng giữa rừng nguyên sinh; đang có chủ trương nâng cấp thành công trình hồ thuỷ lợi sau năm 2025.Cảnh quan đồi - suối dọc ĐT.713 và đèo Tà Pứa (cửa ngõ lên QL20 - Đà Lạt) thu hút phượt thủ, du khách trải nghiệm cung đường rừng núi.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Căn cứ Quy hoạch tỉnh Bình Thuận thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 được Thủ tướng phê duyệt (QĐ 1701/QĐ-TTg, 27/12/2023) xác định hành lang Đông - Tây QL55 và kết nối Tây Nguyên là trụ cột; phát triển cụm công nghiệp nông thôn gắn chế biến nông - lâm sản; nâng cấp các tuyến DT.717, DT.766. Kế hoạch đầu tư hạ tầng giao thông 2026 - 2030 của tỉnh nhấn mạnh hoàn thiện trục liên kết Đức Linh - Tánh Linh - Lâm Đồng huyện đặt mục tiêu và giải pháp trọng tâm đến năm 2030 cụ thể như:
- Nâng cấp kết nối liên vùng: Hoàn thành các dự án DT.717, DT.766, DT.720; hình thành “vành đai công - thương” quanh Võ Xu - Đức Tài - Đông Hà - Nam Chính, kết nối nhanh cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây.
- Hoàn chỉnh hạ tầng cụm công nghiệp: Ưu tiên cấp đất sạch, điện - nước - xử lý nước thải; tập trung chế biến nông - lâm, vật liệu, da giày - may; tăng liên kết với Đồng Nai - Bình Dương để đón doanh nghiệp phụ trợ.
- Tái cơ cấu nông nghiệp: Ổn định cao su ở vùng phù hợp, mở rộng cà phê chất lượng, sầu riêng - cây ăn trái có chứng nhận; thúc đẩy hệ thống tưới tiết kiệm và kinh tế tuần hoàn phụ phẩm.
- Phát triển dịch vụ - du lịch nông nghiệp: Xây dựng sản phẩm trải nghiệm La Ngà - vườn cây - nông trại; kết nối tour Đức Linh - Tánh Linh - Bảo Lộc/Đà Lạt; khuyến khích homestay đạt tiêu chuẩn.
- An sinh - nguồn nhân lực: Mục tiêu thu nhập bình quân > 80 - 90 triệu đồng/người/năm (đến năm 2030) phù hợp quỹ đạo tỉnh; giảm nghèo bền vững cho 28,6 nghìn người dân tộc thiểu số thông qua đào tạo nghề, tín dụng ưu đãi, đất sản xuất, nước sạch.
- Chuyển đổi số chính quyền - doanh nghiệp - nông thôn: Hoàn thiện dịch vụ công trực tuyến, dữ liệu đất đai - quy hoạch; hỗ trợ hợp tác xã, hộ sản xuất tem truy xuất, sàn thương mại điện tử.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch huyện Đức Linh
Tầm nhìn đến năm 2050
- Không gian kinh tế xanh - tuần hoàn: Đức Linh trở thành trung tâm chế biến nông - lâm sản phía Tây tỉnh, dựa trên lâm nghiệp bền vững và vùng nguyên liệu liên tỉnh.
- Đô thị - công nghiệp vệ tinh: Hình thành cụm đô thị Võ Xu - Đức Tài làm hạt nhân dịch vụ, logistics nông sản; các cụm công nghiệp sạch phân tán theo xã, gắn hạ tầng số và năng lượng tái tạo quy mô nhỏ (điện mặt trời mái nhà).
- Du lịch nông nghiệp - di sản địa phương: Phát triển sản phẩm đặc hữu (cà phê Đức Linh, trái cây đồi La Ngà), khai thác di tích Lồ Ồ - Hoài Đức trong tuyến “về nguồn” kết hợp trải nghiệm sinh thái.
