Tổng quan về huyện Chư Sê trước sáp nhập
Huyện Chư Sê, được thành lập từ năm 1981, là vùng kinh tế động lực phía nam tỉnh Gia Lai, với vị trí chiến lược kết nối các tỉnh Tây Nguyên và duyên hải miền Trung. Diện tích tự nhiên khoảng 643 km², huyện có địa hình đồi núi xen kẽ đồng bằng, độ cao trung bình 300-500m, phù hợp cho cây công nghiệp lâu năm như cà phê, cao su và hồ tiêu. Dân số năm 2021 ước tính 123.962 người, với mật độ 172 người/km², trong đó dân cư đô thị khoảng 40.080 người. Cộng đồng dân cư đa dạng, bao gồm người Kinh và các dân tộc thiểu số như Gia Rai, Ba Na, tạo nên bản sắc văn hóa phong phú.
Về ranh giới hành chính trước sáp nhập:
- Phía Đông giáp huyện Mang Yang
- Phía Đông Nam giáp huyện Phú Thiện
- Phía Tây giáp huyện Chư Prông
- Phía Nam giáp huyện Chư Pưh
- Phía Bắc giáp huyện Đak Đoa
Đơn vị hành chính
Trước khi sáp nhập năm 2025, huyện Chư Sê được tổ chức với một trung tâm đô thị và các đơn vị nông thôn, đảm bảo quản lý hiệu quả trên địa bàn rộng lớn. Huyện bao gồm thị trấn Chư Sê (huyện lỵ) và các xã Al Bá, Ayun, Bar Măih, Bờ Ngoong, Chư Pơng, Dun, Hbông, Ia Blang, Ia Glai, Ia Hlốp, Ia Ko, Ia Pal, Ia Tiêm, Kông Htok.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Huyện Chư Sê trước sáp nhập đã đạt được nhiều thành tựu trong phát triển hạ tầng và kinh tế - xã hội, khẳng định vị thế vùng động lực phía nam Gia Lai. Các yếu tố nổi bật bao gồm hệ thống giao thông huyết mạch, đô thị hóa và tiềm năng du lịch, dựa trên lợi thế địa lý và tài nguyên thiên nhiên.
Cơ sở hạ tầng
Hạ tầng huyện Chư Sê được đầu tư đồng bộ, tập trung vào giao thông, thủy lợi, giáo dục và y tế, tạo nền tảng cho tăng trưởng bền vững. Quốc lộ 14 kết nối Chư Sê với Pleiku (cách 36 km), Đăk Lăk, Đăk Nông, Bình Phước, Bình Dương và TP. Hồ Chí Minh, trong khi Quốc lộ 25 (tức Tỉnh lộ 7 cũ) liên kết với Tuy Hòa, Phú Yên, thúc đẩy giao thương. Hệ thống thủy lợi, với hồ Ayun Hạ và đập Ia Ring, cung cấp nước tưới cho hơn 50.000 ha đất nông nghiệp, hỗ trợ sản xuất cà phê, cao su.
Đô thị hóa được đẩy mạnh, với thị trấn Chư Sê đạt đô thị loại IV, đầu tư hơn 130 tỷ đồng cho đường sá, công viên và thoát nước. Các dự án như Khu công nghiệp Nam Pleiku (191,55 ha) và Cụm công nghiệp Chư Sê thu hút đầu tư vào sản xuất sạch, năng lượng tái tạo. Hạ tầng này giúp 12/14 xã đạt chuẩn nông thôn mới, tạo động lực liên kết vùng và phát triển kinh tế.
Kinh tế
Kinh tế huyện Chư Sê phát triển mạnh, với tốc độ tăng trưởng bình quân 9,6%/năm giai đoạn 2020-2025, chuyển dịch từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ. Nông nghiệp vẫn là trụ cột, với 52.000 ha đất canh tác, tập trung vào cà phê (12.000 ha), cao su (20.000 ha), hồ tiêu (4.000 ha). Ứng dụng công nghệ cao trên 5,43% diện tích, với 6 dự án nông nghiệp được phê duyệt, nâng năng suất và giá trị. Hồ tiêu Chư Sê được bảo hộ tại 7 quốc gia, cùng 15 sản phẩm OCOP đạt chuẩn.
Công nghiệp phát triển qua Khu công nghiệp Nam Pleiku (vốn 476 tỷ đồng) và Cụm công nghiệp Chư Sê, tập trung chế biến nông sản và năng lượng tái tạo. Thương mại - dịch vụ tăng trưởng nhờ vị trí giao thông, với thu ngân sách 470 tỷ đồng giai đoạn 2020-2025. Thu nhập bình quân đầu người đạt 76,98 triệu đồng năm 2024, dự kiến 82,78 triệu đồng năm 2025, tỷ lệ nghèo giảm còn 2,24%. Huyện khuyến khích khởi nghiệp, chuyển đổi số (hạng 5 tỉnh năm 2023), và nông nghiệp bền vững để ứng phó biến đổi khí hậu, khẳng định vai trò trung tâm kinh tế phía nam Tây Nguyên.
Thị trường bất động sản
Thị trường bất động sản huyện Chư Sê đang trong giai đoạn khởi phát, với đất nền là loại hình giao dịch chính, giá dao động từ 123.400 đồng/m² đến 8,67 triệu đồng/m². Với định hướng phát triển kinh tế và đô thị, khu vực này được đánh giá có tiềm năng lớn, dù cần thời gian để phát triển ổn định. Các dự án hạ tầng như Quốc lộ 14, Quốc lộ 25 và Khu công nghiệp Nam Pleiku đang thúc đẩy giá trị bất động sản, đặc biệt ở thị trấn Chư Sê và các xã lân cận. Nhà đầu tư nhận định thị trường còn mới, cần theo dõi thêm các bản đồ quy hoạch để đánh giá cơ hội lâu dài.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Huyện Chư Sê được định hướng trở thành trung tâm kinh tế - xã hội phía nam Gia Lai, dựa trên Quyết định 1750/QĐ-TTg năm 2023, tập trung vào tăng trưởng xanh, công nghiệp hóa và đô thị hóa bền vững. Huyện khai thác hành lang kinh tế Quốc lộ 25 và Đường Hồ Chí Minh, kết nối với các tỉnh Phú Yên, Khánh Hòa và khu vực tam giác Việt Nam - Lào - Campuchia, tạo động lực phát triển công nghiệp, du lịch và nông nghiệp công nghệ cao.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch huyện Chư Sê
Giai đoạn đến năm 2030
Đến năm 2030, Chư Sê hướng tới trở thành trung tâm công nghiệp - dịch vụ hiện đại, với tốc độ tăng trưởng 9-10%/năm. Khu công nghiệp Nam Pleiku (191,55 ha, vốn 476 tỷ đồng) đang hoàn thiện hạ tầng, thu hút đầu tư vào chế biến nông sản, năng lượng tái tạo, tạo 10.000 việc làm. Cụm công nghiệp Chư Sê tập trung sản xuất sạch, đã được phê duyệt và triển khai. Nông nghiệp công nghệ cao mở rộng với 6 dự án, tăng diện tích cà phê, hồ tiêu hữu cơ, liên kết xuất khẩu. Du lịch phát triển qua Khu du lịch sinh thái Hồ Ayun (30 ha), khai thác thác Phú Cường và gong văn hóa. Đô thị hóa đạt 30%, với thị trấn Chư Sê nâng cấp lên đô thị loại III, đầu tư hạ tầng giao thông, thoát nước.
Tầm nhìn đến năm 2050
Tầm nhìn 2050, Chư Sê trở thành đô thị thông minh, trung tâm tăng trưởng xanh bắc Tây Nguyên. Khu công nghiệp Nam Pleiku mở giai đoạn 2, thu hút đầu tư quốc tế vào năng lượng mặt trời, chế biến sâu. Khu du lịch hồ Ayun Hạ phát triển thành resort quốc tế, với kế hoạch đầu tư từ đối tác nước ngoài. Nông nghiệp hữu cơ chiếm 50% diện tích, đảm bảo an ninh lương thực và xuất khẩu. Đô thị hóa đạt 50%, kết nối cao tốc Bắc - Nam (đang khảo sát). Huyện đóng góp 15% GDP tỉnh, thu nhập đầu người vượt 200 triệu đồng, dựa trên quy hoạch tỉnh và các dự án bền vững, giữ vững bản sắc văn hóa và môi trường.
