Tổng quan về huyện Châu Thành trước sáp nhập
Huyện Châu Thành nằm ở phía nam tỉnh Đồng Tháp, thuộc vùng đồng bằng sông Cửu Long, cách chân cầu Mỹ Thuận 4 km về hướng tây và cách thành phố Sa Đéc 12 km về hướng đông. Với diện tích 245,94 km² và dân số 146.812 người (năm 2019), huyện có mật độ dân số đạt 809 người/km², là một trong những khu vực đông dân của tỉnh.
Địa hình của huyện tương đối bằng phẳng, có hướng dốc từ sông Tiền vào nội đồng, cao độ phổ biến từ +0,8 m đến +1,2 m, thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp. Hệ thống kênh mương chằng chịt không chỉ phục vụ tưới tiêu mà còn hỗ trợ vận chuyển hàng hóa nông sản.
Khí hậu mang tính chất nhiệt đới gió mùa gần xích đạo, với mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 11 và mùa khô từ tháng 12 đến tháng 4. Lượng mưa trung bình đạt khoảng 1.200 mm/năm, ẩm độ trung bình 82,5%, số giờ nắng cao, rất thuận lợi cho trồng trọt và nuôi thủy sản.
Ranh giới hành chính trước sáp nhập:
- Phía Đông giáp thành phố Vĩnh Long và huyện Long Hồ (Vĩnh Long)
- Phía Tây giáp thành phố Sa Đéc và huyện Lai Vung
- Phía Nam giáp huyện Bình Tân và huyện Tam Bình (Vĩnh Long)
- Phía Bắc giáp huyện Cao Lãnh và huyện Cái Bè (Tiền Giang)
Đơn vị hành chính
Trước sáp nhập, huyện Châu Thành có 1 thị trấn và 11 xã, hình thành mạng lưới dân cư rộng khắp, trong đó các xã cù lao đóng vai trò quan trọng trong sản xuất nông nghiệp và nuôi thủy sản.
Danh sách đơn vị hành chính: Thị trấn Cái Tàu Hạ (huyện lỵ), xã An Hiệp, xã An Khánh, xã An Nhơn, xã An Phú Thuận, xã Hòa Tân, xã Phú Hựu, xã Phú Long, xã Tân Bình, xã Tân Nhuận Đông, xã Tân Phú, xã Tân Phú Trung.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Huyện Châu Thành sở hữu mạng lưới giao thông kết hợp giữa đường bộ và đường thủy, tạo điều kiện thuận lợi cho lưu thông hàng hóa, đặc biệt là nông sản và thủy sản. Các tuyến đường chính bao gồm Quốc lộ 80 – tuyến huyết mạch kết nối Vĩnh Long, Sa Đéc và Cần Thơ, cùng các tuyến ĐT 853, ĐT 854, ĐT 908 phục vụ giao thông nội huyện.
Một điểm nhấn hạ tầng quan trọng là dự án cao tốc Mỹ Thuận – Cần Thơ đi qua địa bàn, đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, giúp rút ngắn thời gian di chuyển và thúc đẩy thương mại. Ngoài ra, hệ thống kênh rạch dày đặc cho phép khai thác vận tải thủy hiệu quả, đặc biệt là trong mùa thu hoạch nông sản.
Hạ tầng xã hội cũng được chú trọng, với các trường THPT lớn như Châu Thành 1 (xã Tân Nhuận Đông), Châu Thành 2 (thị trấn Cái Tàu Hạ), Tân Phú Trung. Hệ thống y tế gồm trạm y tế các xã và bệnh viện huyện, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe cơ bản của người dân.
Kinh tế
Là huyện thuần nông, kinh tế Châu Thành chủ yếu dựa vào trồng trọt và nuôi trồng thủy sản. Nông nghiệp nổi bật với diện tích trồng nhãn Châu Thành – đặc sản nổi tiếng của tỉnh Đồng Tháp, được tiêu thụ mạnh tại thị trường nội địa và xuất khẩu.
Nuôi cá tra là thế mạnh vượt trội, tập trung tại các xã cù lao với diện tích nuôi lớn, cung cấp nguyên liệu cho các nhà máy chế biến cá tra xuất khẩu tại KCN Sa Đéc và cụm công nghiệp An Nhơn – Cái Tàu Hạ. Ngoài ra, huyện còn phát triển các mô hình xen canh cây ăn trái với nuôi thủy sản nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Huyện Châu Thành định hướng phát triển nông nghiệp công nghệ cao và chế biến xuất khẩu thủy sản làm trụ cột kinh tế. Các dự án trọng điểm bao gồm:
- Mở rộng vùng nuôi cá tra đạt chuẩn quốc tế phục vụ xuất khẩu sang châu Âu và Mỹ.
- Phát triển thương hiệu Nhãn Châu Thành gắn với truy xuất nguồn gốc và chế biến sâu.
- Hoàn thiện hạ tầng cụm công nghiệp An Nhơn – Cái Tàu Hạ để thu hút doanh nghiệp chế biến thủy sản, nông sản.
- Đầu tư mở rộng Quốc lộ 80 và nâng cấp các tuyến ĐT 853, 854, 908 để phục vụ vận chuyển hàng hóa.
Bên cạnh đó, huyện sẽ phát triển các mô hình du lịch sinh thái – miệt vườn, kết hợp trải nghiệm ẩm thực và văn hóa địa phương.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch huyện Châu Thành
Tầm nhìn đến năm 2050
Tầm nhìn dài hạn của huyện Châu Thành là trở thành trung tâm sản xuất thủy sản và cây ăn trái chất lượng cao của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, đồng thời là điểm đến du lịch sinh thái đặc trưng.
Các định hướng chính:
- Hoàn thiện vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, giảm phát thải, tăng giá trị gia tăng.
- Mở rộng công nghiệp chế biến xuất khẩu, hình thành chuỗi liên kết từ sản xuất – chế biến – tiêu thụ.
- Xây dựng thương hiệu du lịch Nhãn Châu Thành kết hợp tuyến du lịch đường thủy trên sông Tiền.
- Phát triển hạ tầng giao thông kết nối với các trục cao tốc và quốc lộ, đặc biệt khai thác tối đa lợi ích từ cao tốc Mỹ Thuận – Cần Thơ.
Với những định hướng trên, Châu Thành hứa hẹn sẽ phát triển bền vững, vừa nâng cao thu nhập người dân vừa bảo tồn được giá trị văn hóa – sinh thái.
