Tổng quan về huyện Cẩm Khê
Huyện Cẩm Khê nằm ở phía tây bắc tỉnh Phú Thọ, cách trung tâm thành phố Việt Trì khoảng 40 km và cách Thủ đô Hà Nội khoảng 80 km. Đây là một trong những huyện có diện tích tự nhiên lớn, đóng vai trò quan trọng trong liên kết phát triển kinh tế – xã hội giữa các vùng trung du và miền núi phía Bắc.
- Diện tích tự nhiên: Khoảng 234,55 km²
- Dân số (năm 2019): Khoảng 139.424 người
- Mật độ dân số ~ 594 người/km²
Huyện Cẩm Khê có vị trí khá thuận lợi, là đầu mối liên kết giữa các huyện phía tây và tây bắc tỉnh Phú Thọ. Cụ thể:
- Phía Đông giáp huyện Thanh Ba và huyện Tam Nông
- Phía Tây và Nam giáp huyện Yên Lập
- Phía Bắc giáp huyện Hạ Hòa
Địa hình Cẩm Khê chủ yếu là đồi thấp xen kẽ đồng bằng phù sa, phù hợp cho phát triển nông – lâm nghiệp kết hợp với chăn nuôi. Một nét đặc trưng của địa phương là những rừng cọ lâu năm trải rộng khắp các xã trung du, tạo nên cảnh quan sinh thái đặc trưng của vùng. Huyện còn có một số đồi cao nổi bật, tiêu biểu là Gò Chò, cao khoảng 118 m, được xem là điểm nhấn về địa hình và sinh thái của địa phương.
Với điều kiện địa lý đa dạng và tài nguyên tự nhiên phong phú, Cẩm Khê có nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế nông nghiệp, công nghiệp chế biến và du lịch sinh thái gắn với văn hóa truyền thống.
Đơn vị hành chính
Huyện Cẩm Khê có 24 đơn vị cấp xã, gồm 1 thị trấn và 23 xã:
- Thị trấn Cẩm Khê (huyện lỵ; diện tích 17,78 km², dân số khoảng 15–18.000 người, mật độ 848–1.012 người/km²).
- 23 xã: Cấp Dẫn, Chương Xá, Điêu Lương, Đồng Lương, Hùng Việt, Hương Lung, Minh Tân, Minh Thắng, Nhật Tiến, Phong Thịnh, Phú Khê, Phú Lạc, Phượng Vĩ, Sơn Tình, Tam Sơn, Tạ Xá, Thụy Liễu, Tiên Lương, Tùng Khê, Tuy Lộc, Văn Bán, Văn Khúc, Yên Dưỡng, Yên Tập.
Hạ tầng và các đặc điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
- Huyện Cẩm Khê có vị trí giao thông thuận lợi khi nằm gần các trục giao thông huyết mạch như Quốc lộ 32C và Quốc lộ 2, giúp kết nối nhanh chóng với trung tâm thành phố Việt Trì và các vùng kinh tế lân cận. Bên cạnh đó, khoảng cách không xa đến tuyến cao tốc Nội Bài – Lào Cai mang lại lợi thế lớn trong việc giao thương, vận chuyển hàng hóa và thu hút đầu tư. Hệ thống đường liên xã, liên huyện cũng đã được mở rộng và nâng cấp, giúp người dân dễ dàng tiếp cận với các khu trung tâm và dịch vụ công.
- Các tuyến đường nội thị được trải nhựa, kết nối thông suốt với các khu dân cư và trục chính. Hệ thống điện lưới, cấp thoát nước, viễn thông được đảm bảo, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và sản xuất.
Kinh tế
Nông nghiệp:Trồng lúa, ngô, sắn, chè và khai thác rừng cọ – là nền tảng sinh kế chính của xã hội nông thôn.
Công nghiệp & tiểu thủ công nghiệp:
- Xung quanh thị trấn phát triển các cụm công nghiệp nhỏ, tiệm cơ khí, chế biến gỗ, vật liệu xây dựng.
- Làng nghề nón lá Sai Nga – một trong những sản phẩm thủ công truyền thống nổi bật.
Thương mại – dịch vụ:
- Thị trấn Cẩm Khê là trung tâm dịch vụ – hành chính.
- Các chợ nông sản, chợ đầu mối nhỏ đang hoạt động tích cực tại Điêu Lương, Phú Lạc…
Khu công nghiệp / Làng nghề truyền thống
- Khu công nghiệp Cẩm Khê quy hoạch khoảng 450 ha (thị trấn + xã Xương Thịnh), nằm cách trung tâm khoảng 3km, với cơ sở hạ tầng đã đầu tư (điện, nước, xăng dầu).
- Huyện Cẩm Khê có một số làng nghề truyền thống, trong đó có 4 làng nghề được UBND tỉnh Phú Thọ công nhận. Đó là làng đan lát Ngô Xá, Tùng Khê, làng nón lá Sai Nga và làng mộc Dư Ba.
Di tích – Lễ hội
Huyện Cẩm Khê (Phú Thọ) là địa phương có nhiều di tích lịch sử – văn hóa tiêu biểu, được xếp hạng cấp tỉnh và cấp quốc gia, bao gồm:
- Đình Cả Phùng Xá (xã Minh Tân)
- Đình Yên Dưỡng (xã Yên Dưỡng)
- Đình Hạ Khê (xã Minh Tân)
- Đình Trình Khúc (xã Nhật Tiến)
- Đình Bình Phú
- Đình – chùa Vực Câu (xã Phúc Khánh)
- Đền Hoàng Lương (xã Tiên Lương)
- Căn cứ Tiên Động (xã Tiên Lương) – di tích cấp quốc gia
Định hướng phát triển đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050
Mục tiêu đến năm 2030
- Thu nhập đầu người tăng đáng kể, chuyển dịch lao động sang công nghiệp và dịch vụ.
- 70% đơn vị cấp xã đạt chuẩn Nông thôn mới, thị trấn đạt đô thị loại V.
- Hạ tầng kỹ thuật hoàn thiện, đặc biệt khu CN và cụm CN đi vào hoạt động.
- Lưu lượng du khách tăng đều qua du lịch văn hóa và làng nghề.
- Bảo tồn môi trường sinh thái và văn hóa dân tộc.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch huyện Cẩm Khê
Tầm nhìn đến năm 2050
- Trở thành đô thị vệ tinh nhỏ hiện đại, gắn kết với Việt Trì – Hà Nội.
- Kinh tế đa ngành – xanh – bền vững, với sự kết hợp giữa công nghiệp, nông nghiệp sạch, thủ công và du lịch.
- Văn hóa lưu giữ bản sắc với lễ hội truyền thống, làng nghề, kiến trúc làng cổ.
- Xã hội văn minh, đời sống nâng cao, chính quyền điện tử – thông minh, phục vụ dân nâng cao.
Huyện Cẩm Khê với diện tích 234,5 km², dân số gần 140.000 người, sở hữu tiềm năng nội lực về đất đai, thủ công truyền thống và vị trí giao thông đắc địa. Trước khi sáp nhập, huyện đã vạch chiến lược hướng tới đô thị hóa hiện đại hóa, phát triển kinh tế đa ngành, bảo tồn văn hóa và môi trường bền vững, chuẩn bị tốt để trở thành một vệ tinh phát triển của vùng.